Pracownia Badania Mikrośladów
Informacja ogólna
Pracownia Badania Mikrośladów zatrudnia 11 osób, z których 9 ma status biegłego. Wśród zatrudnionych 3 osoby mają tytuł profesora, a kolejne 3 – stopień doktora.
Kierownik
Prof. dr hab. Grzegorz Zadora
tel.: +48 12 618 57 65
W pracowni wykonywane są ekspertyzy z zakresu następujących badań:
- drobin farb i lakierów – celem ich identyfikacji oraz porównania pod względem składu chemicznego i właściwości fizycznych z materiałem odniesienia oraz z danymi zawartymi w specjalistycznych bazach danych, m. in. europejską bazą lakierów samochodowych EUCAP, co może umożliwić wytypowanie marki i modelu samochodu, z którego pochodzi dany ślad (badania akredytowane);
- fragmentów pojedynczych włókien – celem identyfikacji i ustalenia związku pomiędzy dwiema lub więcej osobami (na podstawie badań odzieży, zabezpieczonych mikrośladów, ścinków paznokci), osobą i przedmiotem (nożem, elementem wnętrza pojazdu), osobą i zdarzeniem (badania akredytowane);
- śladów traseologicznych – celem ustalenia związku między obuwiem lub oponą a zabezpieczonym śladem ew. typowania obuwia lub opony, które ślad pozostawiły (badania akredytowane);
- śladów materiałów polimerowych, np. tworzyw sztucznych, gumy, taśm samoprzylepnych, klejów – celem porównania pod względem składu chemicznego i właściwości fizycznych z materiałem odniesienia;
- okruchów szkła – celem ustalenia ich kategorii użytkowej i/lub porównania z materiałem odniesienia;
- śladów w postaci wyrobów tekstylnych (głównie odzieżowych) – celem analizy i porównania budowy, składu, a także oceny skutków uszkodzeń wyrobu pod wpływem czynników destrukcyjnych, np. termicznych, użytkowych;
- pozostałości powystrzałowych – celem powiązania osób z faktem użycia broni palnej, ew. typowania rodzaju amunicji;
- łusek nabojów, ew. drobin pobranych z ich wnętrza (za pomocą wymazówek lub na stolik do mikroskopii elektronowej) – celem porównania z innymi dowodami i potwierdzenia użycia danej amunicji w zdarzeniu;
- odzieży osób obecnych na miejscu postrzału, ewentualnie tapicerki kabiny samochodowej – celem ujawnienia pozostałości powystrzałowych;
- materiałów pisarskich, takich jak tonery, farby drukarskie, atramenty i pasty długopisowe, najczęściej występujących na podłożu (papierze w formie linii pisma, druku), a także papieru – celem identyfikacji głównych składników i określenia przynależności grupowej;
- próbek z pogorzeliska – celem wykrycia i identyfikacji środka użytego do zainicjowania pożaru;
- rozpuszczalników i ciekłych produktów ropopochodnych – celem ich identyfikacji;
- próbek środowiskowych i biologicznych (np. woda, gleba, materiał sekcyjny) – celem wykrycia i identyfikacji obecnych w nich lotnych związków organicznych (np. rozpuszczalników, cieczy ropopochodnych);
- próbek materiałów wybuchowych oraz próbek z miejsca wybuchu – celem wykrycia, identyfikacji i określenia właściwości materiału wybuchowego;
- ręcznych miotaczy gazu – celem ustalenia ich zawartości, w szczególności rodzaju i właściwości obecnych w nich środków drażniących;
- materiałów zabezpieczonych w sprawach związanych z użyciem środków drażniących (np. odzież podejrzanego, poszkodowanego, próbki z miejsca zdarzenia) – celem wykrycia i identyfikacji środka drażniącego i przeprowadzenia porównania np. z miotaczem gazu zabezpieczonym od podejrzanego;
- śladów mechanoskopijnych w postaci uszkodzeń m.in. odzieży, opon, zamków – celem identyfikacji narzędzia, w wyniku działania którego one powstały; żarówek samochodowych – celem ustalenia, czy świeciły się one w momencie wypadku; obuwia pieszych – celem ustalania kierunku ich przemieszczania się w momencie wypadku; kluczy samochodowych, sfałszowanych monet; pasów bezpieczeństwa dla stwierdzenia, czy były one zapięte w momencie wypadku;
- śladów krwawych, w tym tych słabo widocznych na podłożu – celem określenia mechanizmu ich powstawania;
- nieznanych materiałów – celem ich identyfikacji.
Wyposażenie Pracowni stanowi nowoczesna aparatura badawcza, m.in.:
- skaningowy mikroskop elektronowy ze spektrometrem promieniowania rentgenowskiego,
- mikrospektrometr fluorescencji promieniowania rentgenowskiego,
- chromatograf gazowy sprzężony ze spektrometrem mas i desorberem termicznym,
- chromatograf cieczowy sprzężony ze spektrometrem mas z potrójnym analizatorem kwadrupolowym,
- chromatograf cieczowy z detektorem typu szeregu diod,
- spektrometr ramanowski wyposażony w 3 źródła wzbudzania sygnału,
- dwa spektrometry w podczerwieni, w tym jeden z przystawką do pomiaru metodą całkowitego wewnętrznego odbicia,
- różne typy mikroskopów, w tym mikroskop porównawczy, mikroskopy stereoskopowe, biologiczne z przystawkami polaryzacyjnymi i/lub umożliwiające obserwację próbek we fluorescencji,
- mikrospektrofotometr dla zakresu ultrafioletu i światła widzialnego,
- urządzenie TrasoScan do ujawniania m. in. śladów traseologicznych i daktyloskopijnych.
Działalność naukowa
Aktualnie w Pracowni prowadzone są badania nad:
- hybrydowymi modelami ilorazu wiarygodności jako narzędziem do oceny wartości dowodowej wielowymiarowych danych fizykochemicznych,
- opracowaniem metodyki datowania śladów krwawych z zastosowaniem technik spektroskopowych do monitorowania procesów degradacyjnych krwi,
- różnicowaniem włókien charakteryzujących się czerwoną barwą,
- rozkładem śladów po oddanym z pobliża wystrzale z pistoletu maszynowego do tkaniny bawełnianej,
- powstawaniem i zmiennością cech indywidualnie-charakterystycznych na podeszwach obuwia,
- oceną zmienności względnego składu kapsaicynoidów w gazach typu OC i możliwości wykorzystania tej zmienności do rozróżnienia preparatów tego rodzaju oraz ich śladów na materiale dowodowym,
- aktualizacją informacji o składzie płynów łatwopalnych dostępnych na polskim rynku,
- opracowaniem przesiewowej metody badania proszków na obecność nowych substancji psychoaktywnych z wykorzystaniem chromatografii cieczowej sprzężonej ze spektrometrem mas z potrójnym analizatorem kwadrupolowym,
- opracowaniem oraz wdrożeniem metodologii identyfikacji i oznaczania izomerów i enancjomerów nowych substancji psychoaktywnych wraz z rozwiązaniem problemu efektu matrycy.
Działalność edukacyjna i popularyzatorska
- Prowadzenie wykładów i ćwiczeń dla studentów Instytutu Chemii Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Wydziału Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wydziału Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, Wydziału Chemicznego Politechniki Łódzkiej oraz Wydziału Inżynierii i Technologii Chemicznej Politechniki Krakowskiej;
- opieka naukowa nad pracami magisterskimi i doktorskimi przeprowadzanymi przez studentów uczelni wyższych, m.in. Wydziału Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego, Instytutu Chemii Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Wydziału Chemicznego Politechniki Łódzkiej oraz Wydziału Inżynierii i Technologii Chemicznej Politechniki Krakowskiej;
- szkolenia dla słuchaczy Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury;
udział w Małopolskiej Nocy Naukowców oraz Festiwalu Nauki i Sztuki w Krakowie