Pracownia Badania Pisma Ręcznego i Dokumentów
Informacja ogólna
Personel Pracowni obejmuje sześć osób, z których trzy mają status biegłego, zaś pozostałe trzy przygotowują się do tej roli. Dwóch biegłych ma stopień naukowy doktora.
Kierownik Pracowni
dr Marcin Kunicki
tel. +12 618 57 74
Zakres wykonywanych ekspertyz
W Pracowni wykonywane są badania z zakresu identyfikacji pisma ręcznego i biometrycznych podpisów elektronicznych, a także technicznej ekspertyzy dokumentów.
Analiza pismoznawcza, zmierzająca do potwierdzenia bądź wykluczenia pochodzenia przedstawionego do badań rękopisu (podpisu lub dowolnego zapisu) od wskazanej osoby prowadzona jest metodą graficzno-porównawczą, obejmującą wszechstronną analizę indywidualnych zespołów cech graficznych pisma.
W związku z postępującą komputeryzacją wszystkich dziedzin życia, coraz większą popularność zdobywają obecnie dokumenty elektroniczne uwierzytelniane odręcznym podpisem za pomocą urządzeń typu signature-pad. Wraz ze statycznym wizerunkiem podpisu, w pliku dokumentu rejestrowane są zaszyfrowane dane biometryczne, związane m.in. z tempem kreślenia i siłą nacisku. Ekspertyza tego rodzaju sygnatur łączy elementy tradycyjnych badań pismoznawczych oraz statystyczną analizę danych liczbowych. Kwalifikują się do niej zatem podpisy zawierające komplet informacji biometrycznych, m.in. zarejestrowane w uruchomionym przez Ministerstwo Sprawiedliwości programie Elektronicznego Potwierdzenia Odbioru (EPO).
Wykonywane ekspertyzy dokumentów dotyczą przekazu informacji w postaci śladu graficznego (np. zapisu, nadruku czy odcisku pieczątki) na papierze lub innym podłożu. Podstawowymi metodami wykorzystywanymi podczas analizy technicznej dokumentów są metody optyczne, spektroskopia Ramana i badania elektrostatyczne pisma wgłębionego. Wykorzystywana jest w nich nowoczesna aparatura (m.in. mikroskopy stereoskopowe, komparator spektralny, spektroskopy ramanowskie i aparat ESDA) umożliwiająca:
• ustalenie techniki sporządzenia zapisów i nadruków,
• porównywanie właściwości fizykochemicznych oraz różnicowanie materiałów kryjących (np. past długopisowych, żeli, atramentów, tonerów, atramentów drukarkowych),
• badania papieru,
• badania wydruków, maszynopisów i odcisków pieczątek,
• ustalanie kolejności naniesienia na dokument poszczególnych elementów graficznych (np. poprzez badania krzyżujących się linii),
• weryfikację autentyczności dokumentów zabezpieczonych,
• ujawnianie i odczytywanie pisma wgłębionego,
• odczytywanie zakreślonych, wywabionych bądź częściowo usuniętych zapisów.
Zarówno badania identyfikacyjne rękopisów z wykorzystaniem metody graficzno-porównawczej, jak i badania zmian na dokumentach za pomocą metod optycznych są akredytowane przez Polskie Centrum Akredytacji.
Poza działalnością opiniodawczą biegli prowadzą prace badawcze, których tematyka powiązana jest ściśle z zakresem działalności eksperckiej. Zespół Pracowni od wielu lat uczestniczy w międzynarodowych badaniach biegłości (PT) i porównaniach międzylaboratoryjnych (ILC). Jego pracownicy prowadzą również szkolenia przeznaczone dla prokuratorów i sędziów, a także studentów uczelni krajowych i zagranicznych.
Pracownia bierze aktywny udział w działalności odpowiednich grup roboczych, działających w ramach Europejskiej Sieci Instytutów Nauk Sądowych (ENFSI), tj.: Europejskiej Sieci Ekspertów z Zakresu Badania Pisma Ręcznego (ENFHEX) oraz Grupy Roboczej Europejskich Ekspertów z Zakresu Badania Dokumentów (EDEWG).
Wybrane publikacje:
- Kunicki M., Ferenc A. (2023), Fast Fourier Transformation (FFT) for paper image transmission as a tool for identification and differentiation – method validation, Journal of the American Society of Questioned Document Examiners, 25(2), s. 3–15.
- Zimmer J., Kalantzis N., Dziedzic T., Heckeroth J., Kupferschmid E., Fernandes C., Geistová-Čakovská B., Branco M.J., Axelsson Spjuth K., Vaccarone P., Kerkhoff A. (2021), The challenge of comparing digitally captured signatures registered with different software and hardware, Forensic Science International, 327.
- Heckeroth J., Kupferschmid E., Dziedzic T., Kalantzis N., Geistová-Čakovská B., Fernandes C., Branco M.J., Axelsson Spjuth K., Kerkhoff A., Vaccarone P., Zimmer J., Schmidt P. (2021), Features of digitally captured signatures vs. pen and paper signatures: similar or completely different?, Forensic Science International, 318.
- Geistová-Čakovská B., Kalantzis N., Dziedzic T., Fernandes C., Zimmer J., Branco M.J., Heckeroth J., Axelsson Spjuth K., Kupferschmid E., Vaccarone P., Kerkhoff A. (2021), Recommendations for capturing signatures digitally to optimize their suitability for forensic handwriting examination, Journal of Forensic Sciences, 66(2), s. 743–747.
- Dziedzic T., Ferenc A. (2020), Evaluation of the suitability of digitally captured signatures collected in the Electronic Confirmation of Receipt (Elektroniczne Potwierdzenie Odbioru – EPO) program for forensic handwriting examination, Problems of Forensic Sciences, 122–123, s. 89–109.
- Fabiańska E., Kunicki M., Ekspertyza dokumentów, [w:] Ekspertyza sądowa. Zagadnienia wybrane, red. M. Kała, D. Wilk, J. Wójcikiewicz, Warszawa 2017, s. 576–600.
- Dziedzic T., Badania identyfikacyjne pisma ręcznego i biometrycznych podpisów elektronicznych, [w:] Ekspertyza Sądowa. Zagadnienia wybrane, red. M. Kała, D. Wilk, J. Wójcikiewicz, Warszawa 2017, s. 552–575.
- Dziedzic T., Biometryczny podpis elektroniczny, [w:] Kryminalistyka – jedność nauki i praktyki, red. M. Goc, T. Tomaszewski, R. Lewandowski, Warszawa 2016, s. 93–102.
- Dziedzic T. (2016), The influence of Lying Body Position on Handwriting, Journal Of Forensic Sciences, 61, s. 177–183.
- Kunicki M., Fizykochemiczne badania dokumentów. Część 2, [w:] Mikroślady i ich znaczenie w postępowaniu przygotowawczym i sądowym, red. J. Zięba-Palus, Kraków 2015, s. 187–206.
- Kunicki M., Fabiańska E., Parczewski A. (2013), Raman spectroscopy supported by optical methods of examination for the purpose of differentiating blue gel pen inks, Problems of Forensic Sciences, 95, s. 627–641.
< powrót