W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.

Powrót

Produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych (SUP)

Dyrektywa Single-Use Plastics, przyjęta została w maju 2019 roku i jest jednym z największych kroków jakie podjęła UE w celu ograniczenia użycia produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych.

infografika SUP

Dyrektywa ma na celu ograniczenie stosowania najbardziej zanieczyszczających środowisko produktów wymienionych w jej załącznikach, jak również wszystkich produktów wykonanych z oksydegradowalnych tworzyw sztucznych oraz narzędzi połowowych zawierających tworzywa sztuczne. Według szacunków produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych objęte środkami niniejszej dyrektywy stanowią około 86% produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych znajdowanych na plażach w Unii Europejskiej.

Zgodnie z dyrektywą, państwa członkowskie UE są zobowiązane do wprowadzenia zakazów i innych środków mających na celu ograniczenie użycia tych produktów.

Ponadto dyrektywa SUP promuje rozwój alternatywnych rozwiązań i produktów przyjaznych dla środowiska. Propaguje podejścia wspomagające gospodarkę o obiegu zamkniętym, które dają pierwszeństwo zrównoważonym i nietoksycznym produktom wielokrotnego użytku i systemom ponownego użycia, zamiast produktom jednorazowego użytku, ma to na celu przede wszystkim zmniejszenie ilości powstających odpadów.

Przepisy dyrektywy zostały transponowane do prawa polskiego ustawą z dnia 14 kwietnia 2023 r. o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej oraz niektórych innych ustaw.

Ustawa ma na celu zapobieganie powstawaniu odpadów z produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych i ograniczenia ich negatywnego oddziaływania na środowisko. Ustawa określa w szczególności:

  • obowiązki przedsiębiorców wprowadzających do obrotu produkty,
  • wytyczne odnośnie postępowania z odpadami powstałymi z produktów,
  • zasady obliczania i pobierania opłaty produktowej.

Najważniejsze obowiązki wynikające z ustawy

Zakaz wprowadzania do obrotu produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych (wejście w życie od 24 maja 2023 r.)

  • wszystkich wyrobów wykonanych z oksydegradowalnych tworzyw sztucznych,
  • patyczków higienicznych, sztućców, talerzy, słomek, mieszadełek do napojów, patyczków mocowanych do balonów,
  • pojemników na posiłki i napoje oraz kubków na napoje ze styropianu.

Szczegółowe informacje o zakazie wprowadzania do obrotu produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych

Zmniejszenie stosowania opakowań jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, takich jak: pojemniki na żywność i kubki na napoje

W tym celu handel i gastronomia:

  • pobierają opłatę za wydanie takich opakowań lub żywności lub napoju oferowanych w jednostkach handlowych i gastronomicznych na miejscu lub na wynos w takim opakowaniu. Opłata ta jest pobierana również za wydanie żywności lub napoju zapakowanego w takie opakowanie za pomocą urządzenia vendingowego (wejście w życie od 1 stycznia 2024 r.),
  • będą obowiązani zapewnić opakowania alternatywne, wytworzone z materiałów innych niż tworzywa sztuczne (w tym innych niż tworzywa sztuczne ulegające biodegradacji) lub opakowania wielokrotnego użytku (wejście w życie od 1 lipca 2024 r.),
  • stawka opłaty określona została w rozporządzeniu Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie stawek opłaty za produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będące opakowaniami.
  • są obowiązani do prowadzenia, w postaci papierowej albo elektronicznej, ewidencji liczby nabytych i wydanych użytkownikom końcowym produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będących opakowaniami w danym roku kalendarzowym przez danego przedsiębiorcę. Przedsiębiorca prowadzący więcej niż jedną jednostkę handlu detalicznego, jednostkę handlu hurtowego lub jednostkę gastronomiczną, prowadzi ewidencję oddzielnie dla poszczególnych jednostek.

Szczegółowe informacje o zmniejszeniu stosowania opakowań jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, takich jak: pojemniki na żywność i kubki na napoje.

Obowiązek aktualizacji danych w rejestrze BDO

Przedsiębiorcy powinni pamiętać o aktualizacji danych w rejestrze BDO:

  • powinni posiadać wpis w dziale II tabela 8 (Przedsiębiorca prowadzący jednostkę handlu detalicznego, jednostkę handlu hurtowego lub jednostkę gastronomiczną, w której są oferowane produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będące opakowaniami lub napoje lub żywność pakowane przez tego przedsiębiorcę w te produkty lub przedsiębiorca pakujący i oferujący napoje lub żywność w takich opakowaniach za pomocą urządzenia vendingowego). Aktualizacja danych w dziale II tabela 8 nie wymaga opłaty rejestrowej;
  • oraz w dziale VI tabela 4 (Wprowadzający produkty w opakowaniach).

UWAGA przedsiębiorcy nadal realizują obowiązki przedsiębiorców związane z wprowadzaniem produktów w opakowaniach tzn. sporządzają roczne sprawozdania produktowe, uiszczają opłatę produktową i opłatę na publiczne kampanie edukacyjne.

Zapewnienie finansowania kosztów sprzątania (zagospodarowania) odpadów porzuconych w miejscach publicznych, powstałych z niektórych produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych przez wprowadzających te produkty do obrotu

Obowiązek dotyczy przedsiębiorców wprowadzających:

  • pojemniki na posiłki (żywność), w tym pojemniki na posiłki typu fast food, paczki i owijki, pojemniki na napoje o pojemności do trzech litrów, w tym ich zakrętki i wieczka, kubki na napoje, w tym ich pokrywki i wieczka,
  • lekkie plastikowe torby na zakupy,
  • chusteczki nawilżane, balony, z wyjątkiem balonów do użytku przemysłowego,
  • wyroby tytoniowe z filtrami i filtry sprzedawane do używania z wyrobami tytoniowymi.

Szczegółowe informacje o obowiązku przedsiębiorców wprowadzających.

Obowiązek oznakowania produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych takich jak: artykuły higieny osobistej dla kobiet (podpaski, tampony, aplikatory do tamponów), chusteczki nawilżane, wyroby tytoniowe z filtrami i filtry oraz kubki na napoje

  • Oznakowanie ma informować konsumentów o obecności tworzyw sztucznych w produkcie, o niewskazanych sposobach unieszkodliwiania odpadów w przypadku danego produktu i o negatywnym wpływie na środowisko wynikającym z zaśmiecania lub innych nieodpowiednich sposobów unieszkodliwiania odpadów w przypadku tego produktu (wejście w życie od 24 maja 2023 r.).

Ograniczenie zanieczyszczenia wód morskich porzuconymi sieciami rybackimi

  • Wprowadzający do obrotu narzędzia połowowe (sieci rybackie) zawierające tworzywa sztuczne mają obowiązek finansowania kosztów selektywnego zbierania zużytych sieci rybackich oraz osiągania minimalnego rocznego poziomu zbierania zużytych sieci rybackich (narzędzi połowowych zawierających tworzywa sztuczne stanowiących odpady) wynoszącego co najmniej:
    • 5% wagowo za 2024 r.,
    • 10% wagowo za 2025 r.,
    • 15% wagowo za 2026 r.,
    • 20% wagowo za 2027 r.,
    • 25% wagowo za 2028 r.,
    • 27% wagowo za 2029 r.
    • oraz 30% w 2030 r. (wejście w życie od 1 stycznia 2024 r.).

Inne obowiązki określone w ustawie

  • Wprowadzający napoje w jednorazowych pojemnikach z tworzyw sztucznych o pojemności do 3 l (butelki i kartony) (wejście w życie od 1 lipca 2024 r.):
    • stosowanie zakrętek i wieczek wykonanych z tworzyw sztucznych trwale przymocowanych do tych pojemników.
  • Wprowadzający produkty w opakowaniach na napoje będących butelkami jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych o pojemności do 3 l, jest obowiązany do:
    • zapewnienia, aby opakowania te, włącznie z ich zakrętkami i wieczkami z tworzyw sztucznych, zawierały udział wagowy wynoszący co najmniej:
      • od 2025 r. – 25% tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu, jeżeli głównym składnikiem tych opakowań jest politereftalan etylenu;
      • od 2030 r. – 30% tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu.
  • Wprowadzający do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych (wyroby tytoniowe i filtry zawierające tworzywa sztuczne, chusteczki nawilżane, balony, lekkie torby na zakupy z tworzywa sztucznego, podpaski higieniczne, tampony oraz aplikatory do tamponów) lub narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne jest obowiązany do finansowania publicznych kampanii edukacyjnych.
    • Kampanie te obejmują wszelkie działania mające na celu podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami powstałymi z produktów.
    • Powinny uwzględniać informowanie społeczeństwa o dostępności alternatywnych produktów wielokrotnego użytku i metod gospodarowania odpadami powstałymi z produktów, dobrych praktykach w zakresie należytego gospodarowania odpadami, wpływie zaśmiecania oraz nieodpowiedniego unieszkodliwiania odpadów powstałych z produktów na środowisko, w szczególności środowisko morskie, wpływie na sieci kanalizacyjne nieodpowiednich sposobów unieszkodliwiania odpadów powstających z produktów.
    • Obowiązek powinien być realizowany poprzez przeznaczanie środków w wysokości proporcjonalnej do masy lub liczby produktów wprowadzonych na rynek lub wpłacenia tych środków na konto urzędu marszałkowskiego.
    • Wyjątek: wprowadzający wyroby tytoniowe z filtrami z tworzyw sztucznych nie może realizować kampanii samodzielnie, a jedynie uiszcza opłatę (wejście w życie od 1 stycznia 2024 r.).

Materiały

Wideo

{"register":{"columns":[]}}