Ministerstwo Klimatu i Środowiska dostrzegło potrzebę wsparcia samorządów w procesie podejmowania decyzji na temat zasadności realizacji przedsięwzięć geotermalnych. W związku z tym we współpracy z Państwowym Instytutem Geologicznym - Państwowym Instytutem Badawczym (PIG-PIB) oraz Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) umożliwiono jednostkom samorządu terytorialnego otrzymanie bezpłatnej, wstępnej opinii na temat występowania i możliwości zagospodarowania wód termalnych we wskazanej lokalizacji. Eksperci PIG-PIB przygotowywali opinie, które zawierały omówienie istniejącego stanu rozpoznania geotermalnego oraz możliwości ujęcia wód termalnych. W opinii zawarto m.in. informacje o stratygrafii warstwy wodonośnej, przewidywanej szacunkowej głębokości otworu, wydajności, temperaturze i mineralizacji wód termalnych. Ponadto, w opinii wskazano zauważone na tym etapie najpoważniejsze konflikty mogących uniemożliwiać realizację inwestycji geotermalnej oraz dokonano oceny potencjału geotermalnego, w szczególności dla wykorzystania w ciepłownictwie.

Możliwość uzyskania opinii PIG-PIB została udostępniona samorządom jeszcze przed uruchomieniem kolejnego naboru wniosków w programie priorytetowym NFOŚiGW pn. Udostępnianie wód termalnych w Polsce, aby wesprzeć przyszłych beneficjentów (tj. jednostki samorządów terytorialnych lub ich związki) w podjęciu decyzji na temat zasadności aplikowania w omawianym programie, a także podjęciu decyzji finansowych m.in. związanych z zamówieniem wykonania projektu robót geologicznych.

W okresie 11 sierpnia 2021 r. do 31 sierpnia 2022 r. o opinię na temat występowania i możliwości zagospodarowania wód termalnych w gminach wystąpiło łącznie 218 gmin.

Najwięcej wniosków o opinie złożyły gminy położone w województwie mazowieckim (38), wielkopolskim (27), zachodniopomorskim (22) i dolnośląskim (20). Nieco mniej wniosków pochodziło z województw: małopolskiego (19), świętokrzyskiego (17) i śląskiego (15). Spośród gmin zlokalizowanych na terenie województwa łódzkiego o opinię PIG-PIB zwróciło się 13 gmin, z terenu województwa kujawsko- pomorskiego 10 gmin, a z województwa podkarpackiego 8 gmin. Najmniej gmin, zainteresowanych uzyskaniem wstępnych opinii PIG-PIB, zgłosiło się z terenu województw: pomorskiego (7), lubelskiego (6), podlaskiego (6), opolskiego (6), lubuskiego (3) oraz warmińsko-mazurskiego (1).

Spośród 218 wydanych przez PIG-PIB opinii na temat występowania i możliwości zagospodarowania wód termalnych, w przypadku 54 gmin (tj. 24,8 % wszystkich opinii) stwierdzono bardzo wysoki i wysoki potencjał geotermalny. W 50 gminach (tj. 23,0 %) stwierdzono wysoki/średni, średni lub średni/niski potencjał. W 42 gminach (tj. 19,3 %) potencjał geotermalny oceniono jako niski i bardzo niski. Brak potencjału stwierdzono w 51 gminach (tj. 23,4 %). W przypadku 21 gmin (tj. 9,6 %) potencjał geotermalny oceniono jako nieokreślony ze względu na niewystarczające rozpoznanie poziomów wodonośnych.

Możliwość uzyskania bezpłatnej, wstępnej opinii PIG-PIB na temat potencjału geotermalnego, z pewnością stanowiła pomoc w podjęciu decyzji w zakresie zaangażowania się w realizację inwestycji geotermalnych w gminach.

Wstrzymanie z dniem 31 sierpnia 2022 r. przyjmowania wniosków o wykonanie kolejnych opinii przez ekspertów PIG-PIB jest czasowe. Data wznowienia możliwości ubiegania się o opinię zostanie wyznaczona w terminie późniejszym.