59.Tydzień Kultury Beskidzkiej. „Wielkie święto promujące kulturę ludową”
19.07.2022
„To dla mnie wielki honor, że mogę dzisiaj Państwa gościć i że możemy wspólnie mówić o tak ważnym wydarzeniu jakim jest Tydzień Kultury Beskidzkiej. To wielkie święto promujące kulturę ludową, kulturę polskich górali. Odbywa się w trakcie sezonu wakacyjnego dając możliwość wielu turystom uczestnictwa w koncertach, spotkaniach czy debatach” - powiedział wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński podczas dzisiejszej konferencji prasowej zapowiadającej 59.Tydzień Kultury Beskidzkiej. Konferencja odbyła się w siedzibie Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi.
Podczas konferencji wicepremier Piotr Gliński wskazał, że w ostatnich latach znacznie wzrosło wsparcie z budżetu centralnego dla rozwoju kultury ludowej.
W Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego od dawna jest realizowany program „Kultura ludowa i tradycyjna”. Z inicjatywy Pani Premier Beaty Szydło w Narodowym Centrum Kultury powstał drugi program dotacyjny - EtnoPolska, w ramach którego także można uzyskać dofinansowanie. Dziś jesteśmy w siedzibie, powołanego kilka lat temu, Narodowego Instytutu Kulty i Dziedzictwa Wsi. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi to dwa resorty szczególnie zaangażowane we wspieranie kultury ludowej – powiedział prof. Piotr Gliński.
Szef resortu kultury podkreślił, że warto przybliżać to jak bogata jest kultura góralska. Jako jeden z przykładów wskazał Festiwal Folkloru Górali Polskich w Żywcu, który gromadzi wiele grup. Spotykają się tam górale z Beskidu Śląskiego, Żywieckiego, Sądeckiego, Zagórzanie, Babiogórcy, Orawiacy, Podhalanie, górale gorczańscy, pienińscy, czarni, Lachy limanowskie i sądeckie, Pogórzanie, górale czadeccy, a także Polacy mieszkający na Zaolziu.
Wicepremier złożył podziękowania wszystkim zaangażowanym w organizację Tygodnia Kultury Beskidzkiej.
Dziękuję organizatorom, samorządowcom reprezentującym wszystkie miasta i miejscowości zaangażowane w tę wielką imprezę. Dziękuję także ludziom, którzy na co dzień praktykują, popularyzują i prezentują kulturę ludową. Kultura ludowa to jest sól kultury polskiej, naszej tożsamości – podkreślił prof. Piotr Gliński.
Tydzień Kultury Beskidzkiej
Tydzień Kultury Beskidzkiej to jedno z najważniejszych wydarzeń folklorystycznych w kraju, służących kontynuacji i popularyzacji tradycyjnych, jak też współczesnych zjawisk z zakresu kultury ludowej. Jest to najstarszy i największy tego rodzaju festiwal w Polsce oraz w Europie. Jego tradycja nawiązuje do przedwojennego „Święta Gór”, które po raz pierwszy zorganizowano w Zakopanem w 1935 r., a następnie w Wiśle w 1937 roku. Po dwóch latach okresu pandemii, TKB powraca do swojej tradycyjnej formy, szczególnie jeśli chodzi o udział zespołów z zagranicy.
Tegoroczne wydarzenie trwa dziewięć dni i odbywa się w pięciu miejscowościach: Wisła, Żywiec, Szczyrk, Maków Podhalański, Oświęcim oraz trzech towarzyszących: Istebna, Ujsoły, Jabłonków (Republika Czeska), a także w Bielsku – Białej. W TKB uczestniczą przede wszystkim beskidzkie, amatorskie zespoły folklorystyczne oraz zaproszone zespoły z innych regionów Polski a także zespoły zagraniczne - corocznie jest to około 100 grup artystycznych.
W ramach wydarzenia odbywają się także dwa ważne przeglądy: Festiwal Folkloru Górali Polskich obejmujący zarówno przegląd zespołów ze wszystkich regionów górskich w naszym kraju, jak również konkurs kapel, śpiewaków, instrumentalistów, mistrzów w różnych dziedzinach folkloru oraz Międzynarodowe Spotkania Folklorystyczne.
Festiwal Folkloru Górali Polskich w Żywcu jest najważniejszym w kraju przeglądem tradycji góralskich. Gromadzi górali z Beskidu Śląskiego, Żywieckiego, Sądeckiego, Zagórzan, Babiogórców, Orawiaków, Podhalan, górali gorczańskich, pienińskich, czarnych, Lachy limanowskie i sądeckie, Pogórzan, górali czadeckich a także Polaków mieszkających na Zaolziu. W ramach Festiwalu jury typuje najciekawsze polskie zespoły do udziału w Międzynarodowym Festiwalu Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem. Nagrody finansowe dla zespołów i artystów przyznawane są corocznie ze środków MKiDN. Istotnym elementem Festiwalu Folkloru Górali Polskich jest możliwość konsultacji zespołów ze specjalistami z różnych dziedzin folkloru.
Międzynarodowe Spotkania Folklorystyczne, odbywają się na przemian w Żywcu i Wiśle. W bieżącym roku Spotkania odbędą się w Żywcu (3- 6 sierpnia 2022 r.). Są one prezentacją tradycji innych kultur pochodzących z różnych regionów świata. Umożliwiają propagowanie i wzajemne poznawanie folkloru, dziedzictwa kulturowego różnych narodów. W tym przeglądzie najczęściej uczestniczy około 12 zespołów zagranicznych i 3 polskie.
Ponadto w ramach TKB odbywają się:
- 27. Festyn Istebniański (30-31.07.2022 r.) – dwudniowe koncerty zespołów regionalnych z Trójwsi Beskidzkiej (Istebnej, Koniakowa, Jaworzynki).
- 75. Gorolski Święto w Jabłonkowie (Zaolzie, Czechy od 5-7.08.2022 r.) – prezentacja działalności kulturalnej Polaków zamieszkujących Zaolzie zachowujących polskie tradycje. Koncerty zespołów, kiermasze sztuki, rękodzieła i rzemiosła artystycznego.
- 44. Wawrzyńcowe Hudy w Ujsołach (6-7 sierpnia 2022 r.) – to przede wszystkim zapalenie hud (piętrowych ognisk) przy dźwiękach góralskiego hymnu „Szumi Jawor, szumi”. Zgodnie z tradycją ogniska upamiętniają męczeńską śmierć św. Wawrzyńca. Targi Sztuki Ludowej w Żywcu (przez cały okres trwania TKB) – prezentacja sztuki i rękodzieła ludowego, z udziałem twórców ludowych przede wszystkim z Beskidów – członków Oddziału Beskidzkiego STL, ale także z innych regionów kraju oraz z zagranicy. Corocznie w Targach uczestniczy około 40 twórców ludowych;
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego corocznie dofinansowuje organizacje Tygodnia Kultury Beskidzkiej w ramach programu Kultura ludowa i tradycyjna.