Polska na Litwie

Program koncertu pt. Ballady Mickiewicza i Chopina  w kontekście tradycji ludowej nawiązuje do 17 – letniej znajomości Chopina i Mickiewicza. Przedstawia wzajemne relacje artystyczne kompozytora i poety, ukryte w ich balladach ,czasem trudne wręcz do zwerbalizowania. Ukazuje „muzyczność” ballad Mickiewicza i „poetyckość” ballad Chopina.

U obu twórców spotkanie z folklorem w dużym stopniu wpłynęło na ich twórczość artystyczną. Ludowe obrzędy wzbogacone pieśniami  i muzyką instrumentalną, baśnie, podania i legendy - to wszystko towarzyszyło im już od wczesnego dzieciństwa. W prastarych formach ludowej kultury szukali inspiracji dla swych dzieł. Projekt Ballady Mickiewicza i Chopina  w kontekście tradycji ludowej przedstawia wybrane ballady Adama Mickiewicza ze zbioru „Ballady i romanse”.

Oryginalne teksty wybranych ballad recytowane będą przez wybitnego aktora prof. Jarosława Gajewskiego i znaną litewską aktorkę Virginiję Kochanskytė.

Jako tło muzyczne wykonane zostaną wybrane Ballady F.Chopina. Utwory te zostaną zaprezentowane na fortepianie (wykonawca prof. Joanna Maklakiewicz), a ich echo w ludowym kolorycie usłyszymy w wykonaniu staropolskich zrekonstruowanych fideli kolanowych, akordeonu  i bębnów.

Ballady Chopina będą splatać się w warstwie muzycznej z oryginalnymi ludowymi polskimi balladami. Tak zaaranżowane utwory stanowią trzon warstwy muzycznej ilustrującej teksty poetyckie.

Warstwa muzyczna obrazująca teksty będzie wzbogacona o oryginalne melodie ludowe Litwy.

Całość muzyczna ma za zadanie odzwierciedlać atmosferę wybranych ballad Adama Mickiewicza
i wpływać na zdecydowane zwiększenie atrakcyjności recytowanych tekstów dla szerokiego odbiorcy. W programie utwory:

Recytacje: ballady po litewsku - Pierwiosnek oraz Świteź. Ballady po polsku: Romantyczność oraz Świtezianka. Po polsku i litewsku ballada Pani Twardowska.

Muzyka: F.Chopin Ballada g-moll, Ballada As-dur, ludowa ballada: Podolanka, ludowa pieśń Lipa, wybrane polskie ludowe mazurki, oberki i kujawiaki, litewskie melodie ludowe. Całość dopełnią improwizacje.

W programie oprócz fortepianu, akordeonu, bębnów obręczowych zaprezentowany zostanie dźwięk unikalnych staropolskich zrekonstruowanych fideli kolanowych. W czasach Chopina
i Mickiewicza były one w Polsce znane, a zaginęły na początku XX wieku. W składzie zespołu znalazły się XVI-wieczne instrumenty smyczkowe, pochodzące z wykopalisk archeologicznych z Płocka oraz znana z przekazów ikonograficznych końca XIX w. tzw. suka biłgorajska. 6-strunową fidel płocką odnaleziono w 1985r. O wyjątkowości tego instrumentu decyduje rzadki typ podstawki o dwóch nóżkach nierównej długości oraz bardzo zachowawcze cechy konstrukcyjne, brak podstrunnicy i strunociągu), nawiązujące do średniowiecza. 4-strunową sukę zrekonstruowano na podstawie źródeł ikonograficznych, ponieważ nie zachował się żaden oryginał. Pierwsze kopie zapomnianych fideli kolanowych dla celów estradowych wykonał śp. Andrzej Kuczkowski wraz z prof. Ewa Dahlig i prof. Marią Pomianowską. Instrumenty trzyma się podczas gry w pozycji kolanowej, skracając struny przez boczny dotyk paznokciem. Ta technika wykonawcza zanikła u końca XIX w. Współczesne jej odtworzenie oraz stworzenie na nowo to praca badawczo artystyczna prof. Marii Pomianowskiej.

Artyści:

·        Maria Pomianowska – fidele, śpiew, opracowanie muzyki, koncepcja programu, kier. artystyczne.

·        Joanna Maklakiewicz – fortepian

·        Hubert Giziewski – akordeon

·        Wojciech Lubertowicz – orientalne instrumenty perkusyjne i dęte

·        Virginija Kochanskytė – aktorka (Litwa)

·        Jarosław Gajewski – aktor  (Polska)

 

Wstęp wolny. Liczba miejsc ograniczona.

 

Organizatorzy: Ambasada RP w Wilnie, Ratusz Wileński, Fundacja Kultura i Dziedzictwo ponad Granicami.

Projekt dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP.