Polska na Litwie

Wykład pt.: "Za naszą i waszą wolność. Ukraina i przyszłość Europy" wygłosi Mykoła Riabczuk z Instytutu Studiów Politycznych i Etnicznych Ukraińskiej Akademii Nauk w Kijowie.

 

Mykoła Riabczuk - krytyk literacki, eseista i publicysta, poeta, politolog. Jest pracownikiem naukowym w Instytucie Studiów Politycznych i Etnicznych Narodowej Akademii Nauk Ukrainy.

W 1988 ukończył Instytut Literacki im. M. Gorkiego w Moskwie, posiada dyplom doktora teorii literatury oraz doktora nauk politycznych. Był redaktorem i zastępcą redaktora naczelnego miesięcznika "Wseswit" (ukraiński odpowiednik "Literatury na świecie") oraz szefem działu krytyki czasopisma "Suczasnist".

W latach 1994–1996 oraz w 1999 był stypendystą i gościnnym profesorem na kilku uniwersytetach amerykańskich. W 1997 był współzałożycielem opiniotwórczego kijowskiego miesięcznika "Krytyka".

Mykoła Riabczuk jest tłumaczem klasyków polskich, w "Krytyce" zamieszczał przegląd paryskiej "Kultury". Jest współpracownikiem Centrum Studiów Europejskich Uniwersytetu Akademia Kijowsko-Mohylańska. W Polsce teksty prof. Riabczuka były publikowane m.in. na łamach "Więzi", "Tygodnika Powszechnego", "Krasnogrudy", "Czasu Kultury", "Akcentu", "Dekady Literackiej", "Kultury Enter".

W 1999 otrzymał nagrodę POLKUL Fundation za działanie na rzecz dobrych stosunków polsko-ukraińskich, a w 2002 został laureatem polsko-ukraińskiej Nagrody Pojednania Polsko-Ukraińskiego. Po transformacji zmienił się charakter jego twórczości – miejsce poezji, prozy i krytyki literackiej zajęła publicystyka społeczno-kulturalna i polityczna.

W grudniu 2009 otrzymał Odznakę Honorową "Bene Merito" Ministra Spraw Zagranicznych RP .
Od 2014 Mykoła Riabczuk przewodniczy jury przyznawanej we Wrocławiu Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus.

W 2014–2018 był prezesem, od 2018 jest honorowym prezesem Ukraińskiego Pen Clubu.

Wybrane eseje

• Nie w Paryżu umrzemy, przekł. B. Zadura, zamieszczone w: Rybo – Wino – Kur. Antologia literatury ukraińskiej ostatnich dwudziestu lat., red. O. Hnatiuk, 1994;
• Polska, Polacy, Polski – próba filologicznego krajoznawstwa, przekł. O. Hnatiuk (Polszcza, polśkyj, polaky, "Suczasnist" 1998, nr 11),
• Okcydentaliści mimo woli: paradoksy ukraińskiego natywizmu (Zachidnyky mymowoli. Ukrajinśkyj nacionalizm miż zachidnyctwom i natywizmom, "Suczasnist"2000, nr 5).
• Zona widczużennia: ukrajinśka oliharchija miż Schodom i Zachodom, Kyjiw 2004 r.

Wybrane książki (wydania polskie)

• Od Małorosji do Ukrainy, Universitas, Kraków 2003
• Dwie Ukrainy, KEW, Wrocław 2004
• Ogród Metternicha, KEW, Wrocław 2010
• Ukraina: syndrom postkolonialny, KEW, Wrocław 2015
• Eastern Europe since 1989 Between Loosened Authoritarianism and Unconsolidated Democracy, SEW UW, Warszawa 2020

Mykoła Riabczuk jest wybitnym znawcą kultury i polityki wewnętrznej Ukrainy, politologiem, ekspertem w dziedzinie transformacji politycznej obszaru postradzieckiego. 

Od wielu lat regularnie przyjeżdża do Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego z wykładami gościnnymi. 

W 2022 Mykoła Riabczuk został laureatem Ukraińskiej Narodowej Nagrody im. Tarasa Szewczenki.
 

Wykład odbędzie się w języku polskim z tłumaczeniem symultanicznym na język litewski.

 

Cykl wykładów jest objęty Patronatem Honorowym Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Elżbiety Witek oraz Przewodniczącej Sejmu Republiki Litewskiej Viktoriji Čmilytė-Nielsen.