Polska na Łotwie

– Główna część dyskusji dotyczyła bezpieczeństwa naszych państw, tutaj w Europie Środkowej, w jaki sposób budujemy to bezpieczeństwo oraz działań w związku ze szczytem NATO w Wilnie – o co powinniśmy zabiegać przed i w trakcie szczytu – powiedział Andrzej Duda podczas wspólnej konferencji z łotewskim przywódcą.

Zaznaczył, że z Prezydentem Łotwy omawiał wzmacnianie bezpieczeństwa naszych krajów i obywateli, także infrastrukturalne. – Wojna na Ukrainie pokazuje jak bardzo ważny jest natychmiastowy dostęp do nowoczesnej infrastruktury militarnej, po to, aby zatrzymać przeciwnika – mówił Prezydent, dodając, że działanie w ramach NATO jest przede wszystkim prewencyjne.

Poprzez wzmacnianie tutaj obecności natowskiej, zarówno pod względem osobowym, jak i potencjału infrastruktury militarnej, który jest w naszych krajach, zapobiegamy napaści. W ten sposób zniechęcamy potencjalnego napastnika, pokazując, że nie opłaca się napadać naszych krajów, bo napaść będzie bardzo kosztowna i zostanie odparta – podkreślił.

– Temu służy ta polityka, to realizujemy z Panem Prezydentem i to chcemy uzyskać na najbliższym szczycie NATO w Wilnie, żeby gwarancje dla naszych krajów były jeszcze zwiększane – akcentował.

Andrzej Duda podkreślał, że Polska i Łotwa prowadzą politykę stałego wspierania Ukrainy. – Ukraińska armia musi otrzymać od nas tyle wyposażenia, żeby była w stanie tę ofensywę zatrzymać, a następnie odeprzeć rosyjską armię po to, aby odzyskiwać tereny okupowane przez Rosję. To jest dzisiaj nasze najważniejsze zadanie – zaznaczył.

 – Chcielibyśmy również wypracować, razem z naszymi sojusznikami, do szczytu w Wilnie porozumienie w postaci dania Ukrainie swoistych gwarancji bezpieczeństwa ze strony NATO, czyli postąpienia o krok w procesie wzmacniania bezpieczeństwa Ukrainy – zapowiedział.

Prezydent zapewniał też, że Polska i Łotwa wspólnie zabiegają o jak najszybsze przyjęcie Ukrainy do Unii Europejskiej. Jak dodał, Ukraina mimo wszelkich trudności, mimo wojny wdraża proces reform wskazanych przez UE. Ocenił, że ukraińska determinacja ma charakter polityczny i społeczny, pokazuje wolę społeczeństwa ukraińskiego, które chce być częścią zjednoczonej Europy.

Andrzej Duda podkreślił również, że przyłącza się zdecydowanie do inicjatywy Prezydenta Łotwy ustanowienia specjalnego Trybunału Karnego do osądzenia sprawców zbrodni agresji przeciwko Ukrainie.

– Jako prawnicy, rozmawiając także z ekspertami wiemy doskonale, że istnieje pewna luka w zakresie prawa międzynarodowego, która nie pozwala postawić zbrodniarzy rosyjskich tej wojny przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym – powiedział Andrzej Duda. Dlatego – jak zaznaczył – aby odpowiedzialność karna za zbrodnie popełniane przez Rosjan mogła zostać wyegzekwowana musi zostać ustanowiony specjalny Trybunał Karny.

Prezydent przekazał, że rozmowy dotyczyły także dwustronnej współpracy gospodarczej, w tym rozwoju infrastruktury. Wymienił m.in. dalszą rozbudowę Rail Baltica i plany budowy kolei szybkich prędkości. Jak zaznaczył, chodzi o to, aby w przyszłości było połączenie pomiędzy państwami bałtyckimi i czeską Pragą oraz dalej na południe. Wskazywał również na ścisłą współpracę Polski i Łotwy – sąsiedzką, a także w ramach Inicjatywy Trójmorza. 

Nawiązując do zbliżającego się szczytu Trójmorza w Rumunii wyraził nadzieję na jeszcze mocniejsze zacieśnienie współpracy, która – jak zaznaczył – jest oczywista wobec tego, co dzisiaj dzieje się na Ukrainie  i wobec tego jak zwiększyła się agresywność Moskwy.

W obecności Prezydentów został podpisany Program Współpracy Kulturalnej i Edukacyjnej na lata 2023–2026.

Andrzej Duda otrzymał także Order Westharda. – Jestem szczęśliwy, że mogę wręczyć mojemu przyjacielowi to odznaczenie za zapewnianie bezpieczeństwa. Dziękuję za to, co robisz dla Polski, Europy, dla krajów bałtyckich, w tym Łotwy – powiedział Egils Levits.

Prezydent RP przekazując łotewskiemu przywódcy Order Orła Białego zaznaczył, że to order dla ludzi wolności – dla ludzi, którzy walczą o wolność i prawdę. – Tym orderem chcę podkreślić Pańskie zasługi dla budowania przyjaźni między naszymi narodami i jedności Sojuszu – mówił.