- Żegnamy dziś śp. Ryszarda Kowalczyka, który – wraz z bratem Jerzym – miał odwagę wystąpić przeciwko komunistycznej władzy i czynnie wesprzeć Powstanie Robotników Wybrzeża z 1970 roku.

Zniszczenie auli Wyższej Szkoły Pedagogicznej było dramatycznym aktem sprzeciwu wobec organizowanych przez komunistów haniebnych celebracji morderców robotników Wybrzeża. Czyn braci Kowalczyków wstrząsnął murami sowieckiego imperium, przeraził komunistów i zburzył ich poczucie siły, bezkarności i bezpieczeństwa.

Wkrótce był Czerwiec 1976 roku, kolejna bitwa Polaków z komunizmem, toczona nie przez dwóch braci, lecz przez tysiące świadomych swoich praw obywateli, wspieranych przez zorganizowaną opozycję niepodległościową. Nadszedł wreszcie rok 1980 i triumf milionów Polaków, zapowiadający bliski koniec władzy komunistów na polskiej ziemi.

Tak jak pragnęli bracia Kowalczykowie, Polacy zrzucili z siebie jarzmo komunizmu. Kolejny raz daliśmy wyraz patriotyzmu i poświęcenia. Całkowicie zawiódł natomiast wymiar sprawiedliwości, który nie potrafił albo nie chciał skazać osoby winne masakry Wybrzeża, w tym Wojciecha Jaruzelskiego. Społeczny osąd Grudnia 1970 roku jest jednak jednoznaczny i ostateczny – to była komunistyczna zbrodnia.

Towarzyszymy w ostatniej drodze starszemu z braci Kowalczyków, śp. Ryszardowi, wybitnie uzdolnionemu naukowcowi, doktorowi fizyki, który nie potrafił być bierny wobec komunistycznej okupacji Polski i za tę postawę zapłacił wielką osobistą cenę.

Żegnamy wyklętego przez komunistyczną władzę niepodległościowego konspiratora, który miał odwagę stanąć w obronie prawdy o ofiarach Grudnia 1970 roku – tak w liście, który podczas uroczystości pogrzebowej odczytał podsekretarz stanu w MON prof. Wojciech Fałkowski napisał minister obrony narodowej Antoni Macierewicz.

Podczas uroczystości szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Opolu pułkownik Dariusz Kaminiów odczytał decyzję ministra obrony narodowej o pośmiertnym odznaczeniu ś.p. Ryszarda Kowalczyka Złotym Medalem Za Zasługi dla Obronności Kraju.

***

Ryszard Kowalczyk urodził się 20 lutego 1937 w Rząśniku. Wraz z bratem na przełomie lat ‘60 i ‘70 byli pracownikami Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Razem przygotowali ładunek wybuchowy, który w nocy z 5 na 6 grudnia 1971 roku  zniszczył aulę w budynku WSP, bezpośrednio przed akademią z okazji Święta Milicji Obywatelskiej i Służby Bezpieczeństwa. W trakcie akademii miano wręczać nagrody i odznaczenia funkcjonariuszom tłumiącym protesty w Szczecinie w grudniu 1970 roku. W wyniku prowadzonego śledztwa funkcjonariusze MO ustalili odpowiedzialnych za wybuch i aresztowali braci 29 lutego 1972 roku.

Wyrokiem z 8 września 1972 Sąd Wojewódzki w Opolu skazał Jerzego na karę śmierci, a Ryszarda na karę 25 lat pozbawienia wolności. Wyroki te utrzymał 18 grudnia 1972 Sąd Najwyższy. 21 stycznia 1973 Rada Państwa zamieniła Jerzemu wyrok śmierci na karę 25 lat więzienia. Ryszard Kowalczyk został ułaskawiony w sierpniu 1983, natomiast Jerzy Kowalczyk opuścił więzienie w kwietniu 1985 roku.

W październiku 2016 roku Prezydent RP Andrzej Duda nadał braciom Kowalczyk Krzyże Kawalerskie Orderu Odrodzenia Polski.