Odra

• Wyniki badań wykazały obecność „złotej algi” na poziomie 100 mln komórek w litrze wody. Liczebność w kolejnych dniach glonu spadła do ok. 13 mln komórek w litrze wody.
• 5 i 6 sierpnia 2024 r. odbyły się narady międzyresortowego zespołu ds. Odry, w czasie których omówiono sytuację na Śląsku. Zespół zaktualizował zalecenia dla służb.
• Utrzymany jest między innymi wzmożony monitoring terenowy przez służby wojewodów, Państwową Straż Rybacką i pracowników Wód Polskich.
• Ze względu na wzrost liczebności „złotej algi” w Kanale Gliwickim, planowane jest pilotażowe użycie nadtlenku wodoru w celu redukcji liczebności tego glonu.
• W trosce o bezpieczeństwo zdrowotne oraz w celu zapobiegania przenoszeniu "złotej algi" do innych zbiorników wodnych, lokalne służby proszą mieszkańców, aby w miejscach jej występowania, nie korzystać z wody. Dotyczy to kąpieli, sportu i rekreacji, wędkarstwa, kontaktu zwierząt domowych z wodą.
• Sytuacja na Odrze jest trudna, wynika to z lat zaniedbań i braku systemowych rozwiązań. Prowadzone są intensywne działania kryzysowe, ale też prace nad rozwiązaniami systemowymi, które poprawią jakość wody w Kanale Gliwickim i Odrze.

Informacje rozszerzone

• Obecność i rozwój "złotej algi" w Kanale Gliwickim i zbiorniku Dzierżno Duże jest wynikiem współdziałania kilku różnych czynników. Sprzyjają temu specyficzne warunki panujące w tych akwenach, w tym niska prędkość przepływu, wysokie zasolenie i dostępność biogenów, sprzyjają rozwojowi „złotej algi”.
• Monitoring interwencyjny Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska (GIOŚ) w okresie wiosenno-letnim nie wykazywał występowania „złotej algi” w zbiorniku Dzierżno Duże, co pokazuje dużą dynamikę rozwoju tego toksycznego glonu.
• Resort klimatu i środowiska stale monitoruje sytuację na Odrze i Kanale Gliwickim, koordynuje narady międzyresortowego zespołu ds. Odry, który na podstawie danych monitoringu opracowuje odpowiednie rekomendacje dla służb.
• Służby wojewodów, pracownicy Wód Polskich i inne odpowiedzialne jednostki otrzymały rekomendacje zespołu międzyresortowego ds. Odry. Prowadzone są również pilotażowe działania na rzecz zastosowania preparatów do ograniczania populacji w skażanych zbiornikach.
• Na podstawie dotychczasowych doświadczeń związanych z rozwojem „złotej algi” Ministerstwo Klimatu i Środowiska (MKiŚ) wypracowało i wdrożyło procedurę zarządzania kryzysowego, która zawiera opcje postępowania w odniesieniu do różnych scenariuszy rozwoju sytuacji.
• Wojewódzkie centra kryzysowe w woj. śląskim, opolskim i dolnośląskim oraz inne służby, w tym regionalne zarządy gospodarki wodnej Wody Polskie, pozostają ze sobą w bieżącym kontakcie i monitorują sytuację.
• 3 sierpnia 2024 r. uruchomiona została procedura powiadamiania w ramach Międzynarodowego Planu Ostrzegawczo-Alarmowego dla Odry.
• Międzyresortowy zespół aktualnie prowadzi również pilotażowe działania związane z zastosowaniem preparatów do ograniczania populacji „złotej algi” w skażonych zbiornikach.
• Działa już opracowany przez IMGW dynamiczny model hydrologiczny, który umożliwia prognozowanie stanu zasolenia wód Odry z wyprzedzeniem 72 godzin. Szczegóły (link).
• Model IMGW AD ułatwia zarządzanie zrzutami kopalnianymi i dostosowywanie do panujących warunków na rzece. Raz w tygodniu spotyka się grupa robocza ds. zarządzania zrzutami, która wydaje zalecenia dla zakładów przemysłowych w zależności od rozwoju sytuacji hydrologicznej i zagrożenia związanego ze „złotą algą”.
• Zespół międzyresortowy ds. Odry pracuje również nad rozwiązaniami systemowymi dla trwałej poprawy jakości wód Odry. Weryfikowane są dotychczas funkcjonujące procedury i rozwiązania.
• 2 sierpnia 2024 roku, Ministerstwo Klimatu i Środowiska złożyło zawiadomienie do Prokuratury Okręgowej w Warszawie o możliwości popełnienia przestępstwa polegającego na przekroczeniu uprawnień przez funkcjonariuszy publicznych, niedopełnieniu obowiązków, w tym obowiązku nadzoru nad Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Sprawa dotyczy podjętej w 2023 r. próby stworzenia nowego, równoległego monitoringu zagrożeń wód powierzchniowych. Całkowity koszt przedsięwzięcia miał wynieść 250 mln zł.
• Wyniki monitoringu interwencyjnego Odry, informacje na temat narad Międzyresortowego Zespołu do Spraw Przeciwdziałania Sytuacjom Kryzysowym i Zagrożeniom Środowiskowym na Rzece Odrze a także wytyczne dotyczące zasad bezpieczeństwa w miejscach występowania „złotej algi” są dostępne na stronie: Odra.