Polska w ONZ

Sesję Rady Praw Człowieka rozpoczął Segment Wysokiego Szczebla, w którym udział wzięło ponad 130 szefów państw, rządów oraz ministrów spraw zagranicznych. W imieniu Polski głos zabrał Prezydent RP, Pan Andrzej Duda, który w nagranym wcześniej wystąpieniu mówił m.in. o konsekwencjach pandemii dla praw człowieka na świecie, fali represji stosowanych przez białoruski reżim po wyborach prezydenckich w sierpniu 2020 r., uwięzieniu przez rosyjskie władze Aleksieja Nawalnego i towarzyszących temu masowych protestach oraz o bardzo trudnej sytuacji prawach człowieka na okupowanych terytoriach  Ukrainy.

Podczas sesji Rada przyjęła 30 rezolucji, w tym rezolucje dot. sytuacji praw człowieka w Korei Północnej, Iranie, Mjanmie, Sri Lance, Wenezueli, Nikaragui i Sudanie Południowym.

Do najważniejszych rezolucji przyjętych podczas 46 sesji Rady należy rezolucja dotycząca sytuacji praw człowieka na Białorusi w okresie poprzedzającym wybory prezydenckie w tym kraju oraz po ich zakończeniu. Rezolucja ta ustanawia specjalny mechanizm monitorowania sytuacji praw człowieka na Białorusi oraz zbadania i zapewnienia odpowiedzialności za naruszenia praw człowieka, do jakich doszło na Białorusi od 1 maja 2020 r. Nowy mechanizm będzie funkcjonować pod auspicjami Biura Wysokiej Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka. Uchwalona przez Radę Praw Człowieka rezolucja dot. sytuacji praw człowieka Białorusi może się okazać istotnym instrumentem w działaniach mających na celu monitorowanie i zapewnienia odpowiedzialności za łamanie praw człowieka i represje wobec przedstawicieli polskiej mniejszości narodowej na Białorusi.  

Z inicjatywy Polski przedstawione zostało wspólne oświadczenie dot. sytuacji praw człowieka w Rosji, w którym wezwano do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia A. Nawalnego oraz innych osób arbitralnie przetrzymywanych. Wspólne oświadczenie poparło 45 państw, w tym wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej oraz m.in. USA, Kanada, Japonia, Australia i Szwajcaria.

Podczas 46 sesji, Polska i Katar zainicjowały wygłoszenie wspólnego oświadczenia z okazji Światowego Dnia Świadomości Autyzmu, które poparło 151 państw członkowskich ONZ.

Na marginesie 46 sesji Rady Praw Człowieka Polska zorganizowała dwa wirtualne wydarzenia. 15 marca we współpracy ze Stałym Przedstawicielstwem Wielkiej Brytanii oraz organizacją Human Rights House Foundation przeprowadzono dyskusję pod hasłem Atrocities behind bars, która dotyczyła roli misji monitorujących w walce z torturami, okrutnym, nieludzkim i poniżającym traktowaniem oraz innymi naruszeniami praw człowieka. 19 marca br. odbyło się natomiast wirtualne wydarzenie zatytułowane Threats of Extremism or „Threats” of „Extremism” Ensuring Respect for Freedom of Religion or Belief in the OSCE Region and Beyond, poświęcone związkom między wolnością religii lub przekonań a bezpieczeństwem. W dyskusji udział wzięli:  Ahmed Shaheed, Specjalny Sprawozdawca ONZ ds. Wolności Religii lub Przekonań oraz przedstawiciele Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE i związku wyznaniowego Świadków Jehowy.  

Rada Praw Człowieka ONZ  została utworzona w 2006 r. na mocy postanowień rezolucji 60/251 Zgromadzenia Ogólnego ONZ z 15 marca 2006 r. i zastąpiła Komisję Praw Człowieka ONZ. Liczy 47 państw-członków. Polska była członkiem Rady w latach 2006-2007 oraz 2011-2013. Rada Praw Człowieka stanowi najważniejsze forum  współpracy międzyrządowej w zakresie poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności. Do jego zadań należy pomocy państwom w wypełnianiu zobowiązań z zakresu ochrony praw człowieka poprzez dialog, budowę struktur instytucjonalnych i pomoc techniczną.