Partnerstwo autorytarnych outsiderów
14.02.2023
Działania państw Zachodu, które były reakcją na agresję Rosji przeciwko Ukrainie, spowodowały realne osłabienie możliwości finansowania wojny przez Kreml. Reżim sankcyjny, choć niewystarczający, zaczął przynosić efekty. W tej sytuacji Rosja szuka alternatywnych źródeł dostaw oraz rynków zbytu, co ma osłabiać efekty sankcji. Próbuje również dywersyfikować kontakty polityczne, by szukać nowych sojuszników. Ostatnie miesiące pokazują rosnące znaczenie kontaktów Rosja-Iran. Dwa autorytarne reżimy, których polityka wywołała reakcję sankcyjną Zachodu, kooperują i prowadzą współpracę ściśle związaną z prowadzoną przez Rosję wojną.
Rosja od lat utrzymuje z Iranem współpracę wojskową, która w ostatnich miesiącach ulega stałej intensyfikacji. Rosjanie używają przeciwko Ukrainie produkowanych w Iranie dronów oraz pocisków balistycznych. Zapowiadają także otwarcie w Rosji wspólnej linii produkcyjnej bezzałogowych pojazdów bojowych. Władze na Kremlu odpowiadają z kolei za dostawy armii irańskiej zaawansowanego sprzętu i komponentów wojskowych, w tym śmigłowców i systemów obrony powietrznej.
W związku z obowiązującymi oba kraje sankcjami gospodarczymi Teheran i Moskwa liczą na korzyści wynikające z zacieśniania współpracy ekonomicznej. Oba kraje deklarują wielkie ambicje w tym przedmiocie, zwłaszcza w zakresie kooperacji w sektorze węglowodorów, pomimo tego że de facto są konkurentami wśród światowych dostawców ropy i gazu. Zarówno Iran, jak i Rosja zapowiadają planowane na najbliższe lata gigantyczne zwiększenie wymiany handlowej do 10 mld USD rocznie.
Współpraca rosyjsko-irańska jest widoczna również na innych polach. W związku z odcięciem obu krajów od międzynarodowego systemu płatności SWIFT Rosja i Iran w styczniu 2023 roku dokonały integracji swoich systemów bankowych. Powyższe umożliwić ma zwiększenie wymiany handlowej pomiędzy partnerami. Kraje zgodziły się także używać walut narodowych do rozliczania swoich płatności.
Iran pełni również ważną rolę w ramach współpracy propagandowej z Rosją. Rosyjskie kłamliwe narracje przenikają do mediów perskojęzycznych i są skutecznie przez nie rezonowane, działając na korzyść prowadzonej przez Kreml wojny informacyjnej. W ostatnich dniach odbyło się nawet wspólne rosyjsko-irańskie posiedzenie komitetu ds. współpracy w dziedzinie mediów. Strony zobowiązały się m.in. „współpracować na rzecz zwalczania rozpowszechnianych przez Zachód fake newsów” na temat Rosji i Iranu.
Więzy łączące Teheran i Moskwę to strategiczna współpraca dwóch autorytarnych reżimów, które z uwagi na swoją politykę stały się światowymi outsiderami. Należy wskazać, że działania Iranu i jego wybory strategiczne plasują Iran – obok Białorusi – w gronie państw, które wspierają zbrodniczą wojnę Rosji przeciwko Ukrainie.
Stanisław Żaryn
Pełnomocnik Rządu ds. Bezpieczeństwa Przestrzeni Informacyjnej RP