Polonya, Romanya ve Türkiye Diplomasi Şeflerinin İstanbul toplantısı
30.05.2022
Dışişleri Bakanı Zbigniew Rau, üçlü istişare mekanizması kapsamında Romen mevkidaşı Bogdan Aurescu ve Türk mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu ile 27 Mayıs’ta İstanbul’da bir araya geldi.
Toplantıda bakanlar, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısının tetiklediği ve Avrupa'da daha önce benzeri görülmemiş güvenlik krizinin etkilerini ve Kiev'e daha fazla siyasi, askeri ve ekonomik destek planları da dahil olmak üzere ne şekilde yanıt verileceğini tartıştılar. Görüşmelerin önemli bir konusu da üç ülkenin Kuzey Atlantik İttifakı içindeki işbirliği oldu. Özellikle de İsveç ve Finlandiya'yı kapsayacak şekilde NATO'nun genişleme süreci ve yeni Stratejik Konsept üzerinde yapılan çalışmalar da dahil olmak üzere Haziran’da gerçekleştirilecek NATO zirvesi hazırlıkları bağlamındaki işbirliği ele alındı.
Bakanlar ayrıca, bu formatın 10 yıllık faaliyet süresi boyunca (2012-2022) yararlılığını kanıtladığına dikkat çekerek, Üçlü Toplantılar (Trilog) kapsamındaki işbirliğinin potansiyelini ve formülünü genişletme olasılıklarını tartıştılar. Üç ülkenin siyasi ve askeri işbirliğinin çok iyi seviyede olduğuna vurgu yapan Bakan Rau şu ifadeleri kullandı: “İttifak'ın ön cephesinde yer alan ülkelerimiz, NATO'nun doğu kanadının temel direkleridir ve Rusya'nın saldırgan politikası ülkelerimizin güvenliğine doğrudan tehdit oluşturmaktadır.”
Üç ülkenin diplomasi şefleri bölgedeki güvenlik durumuna da büyük dikkat çekti. Bakan Zbigniew Rau “Özellikle Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırıları ve bunun Gürcistan ve Moldova üzerindeki etkileri karşısında, bölgemizde oluşan güvenlik durumuna ortaklaşa etkili bir yanıt arıyor olmamızdan memnuniyet duyuyorum. Ukrayna, Moldova ve Gürcistan'ın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü korumasına verdiğimiz ortak desteği yineliyoruz ve bu ülkelerin Avrupa-Atlantik hedeflerini de sürekli olarak destekliyoruz.” diye konuştu.
Bakanlar, NATO Madrid Zirvesi hazırlıkları kapsamında Kuzey Atlantik İttifakının stratejik adaptasyon sürecine de değindiler. Bakan Rau “Halihazırdaki ‘ileri mevcudiyet’ (forward presence) formülünün kalıcı bir ‘ileri savunma’ (forward defence) formülüne dönüştürülmesi ve buna bağlı olarak askeri mevcudiyette önemli bir artış sağlanması bağlamında ülkelerimizin NATO'nun doğu kanadını daha da güçlendirme gereğini anladığını belirtmekten memnuniyet duyuyorum.” şeklinde vurgu yaptı.
Bakanlar, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından da kabul edildi. Görüşme, yaklaşan NATO zirvesi bağlamında mevcut güvenlik sorunlarını tartışmak için bir fırsat oldu. Bakan Rau'nun ziyaretinin gündeminde Polonya-Türkiye ve Polonya-Romanya ikili istişareleri de yer aldı.
***
Polonya-Romanya-Türkiye Üçlü Toplantıları 2012'den beri düzenli olarak yapılıyor (2016'dan beri - dışişleri bakanları düzeyinde). Toplantıların amacı, NATO'nun doğu kanadındaki en büyük ülkeleri temsil eden müttefikler arasındaki işbirliğini güçlendirmek ve bölgesel güvenlikle ilgili en önemli konularda ortak bir tutum geliştirmektir. Bir önceki toplantı Nisan 2021'de Bükreş'te gerçekleşti. Bakanlar, bu formatta müteakip istişarelerin gelecek yıl Varşova'da yapılacağını duyurdular.
Łukasz Jasina
Polonya Dışişleri Bakanlığı Basın Sözcüsü
Fot. Sebastian Indra/MSZ