Polska na Łotwie

Położenie geograficzne, ludność, obszar, stolica, język urzędowy

Łotwa jest państwem w Europie Północnej, jeden z krajów bałtyckich. Od północy graniczy z Estonią, od wschodu z Rosją i Białorusią, a od południa z Litwą. Według statystyka Łotwę zamieszkuje nieco ponad 2 mln osób, a powierzchnia kraju wynosi ponad 64 500 kilometrów kwadratowych. Największym miastem i stolicą jest Ryga. Inne większe miasta to Dyneburg, Lipawa, Jełgawa, Jurmała i Windawa. Językiem urzędowym na Łotwie jest język łotewski.

Warunki klimatyczne

Klimat Łotwy jest umiarkowany, przejściowy o cechach morskich na Półwyspie Kurlandzkim i bardziej kontynentalny na wschodzie. Średnie temperatury roczne wahają się pomiędzy 4,5°C a 6,5°C. Na klimat Łotwy wpływa jej położenie geograficzne i płaski teren, co pozwala na przepływ różnych mas powietrza w różnych kierunkach

Główne bogactwa naturalne

Najważniejsze zasoby naturalne na Łotwie to gleba, lasy, woda, minerały i piasek, a także malownicza przyroda.

System walutowy, kurs i wymiana

Walutą obowiązującą na Łotwie na euro (EUR). Średni kurs euro wynosi: 1 EUR - 4,31 PLN. Wymiana pieniędzy w większych miastach nie nastręcza trudności z uwagi na istniejącą sieć punktów wymiany walut. Sporadycznie można wymienić także złotówki. Powszechne w użyciu są karty kredytowe i bankomatowe.

Religia

Główną, tradycyjnie praktykowaną religią na Łotwie jest chrześcijaństwo. Najliczniej praktykowanym wyznaniem chrześcijańskim wśród etnicznych Łotyszy jest luteranizm. We wschodniej Łotwie najbardziej rozpowszechniony jest katolicyzm. Trzecim co do wielkości kościołem chrześcijańskim w kraju jest Łotewski Kościół Prawosławny. Duża część Łotyszy nie wyznaje żadnej religii.

Wykaz dni świątecznych i wolnych od pracy

Infrastruktura transportowa

Sieć drogowa Łotwy jest dość dobrze rozwinięta. Korzystanie z dróg jest bezpłatne. Za wjazd własnym środkiem transportu do strefy Jurmały (w okresie od 1 kwietnia do 30 września) należy w przydrożnych automatach wnieść opłatę na cele ekologiczne w wysokości 2 EUR. Opłaty za przejazd komunikacją miejską, kolejową i autobusową nie są wysokie. Standard świadczonych usług jest zróżnicowany. Na drogach Łotwy panuje relatywnie niewielki ruch samochodowy, z wyjątkiem tras tranzytowych i prowadzących do stolicy oraz ulic w większych aglomeracjach miejskich.

Obowiązek wizowy

Obywatele polscy korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach UE oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu (niezależnie od jego celu) na terytorium Łotwy do 90 dni jest paszport bądź dowód osobisty. Przed wyjazdem należy się jednak upewnić, czy dokument jest w wystarczająco dobrym stanie technicznym i pozwala na stwierdzenie tożsamości jego właściciela. Paszport lub dowód powinien być ważny minimum 3 miesiące dłużej niż planowany okres pobytu. Osoby przebywające na Łotwie w celach turystycznych do 90 dni nie podlegają obowiązkowi meldunkowemu.

Ustrój polityczny

Łotwa jest wielopartyjną, republiką parlamentarno-gabinetową, z trójpodziałem władzy. Władza ustawodawcza jest w rękach jednoizbowego parlamentu (Saeima), wykonawcza − prezydenta orazrządu, a sądownicza − sądów.

Władza ustawodawcza

Władza wykonawcza należy do parlamentu Łotwy. Parlament Łotewski jest unikameralny, tzn. składa się z tylko jednej izby, którą stanowi Saeima (Sejm). Składa się on ze 100 posłów, wybieranych w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich i tajnych na kadencję trwającą 4 lata. Sejm posiada też władzę ustrojodawczą i może m.in. wprowadzać zmiany w konstytucji). Wybiera także prezydenta (którego może w każdym momencie odwołać), udziela wotum zaufania rządowi, mianuje sędziów (również Sądu Najwyższego) i członków Sądu Konstytucyjnego oraz Kontroli Państwowej.

Władza wykonawcza

Władzę wykonawczą sprawuje rząd; prezydent wyznacza premiera, a ten ministrów; premier i ministrowie muszą mieć poparcie Sejmu, przed którym ponoszą odpowiedzialność polityczną. 

Struktura administracji gospodarczej

Ministerstwo Gospodarki Republiki Łotewskiej jest wiodącą administracją publiczną w dziedzinie polityki gospodarczej. Ministerstwo opracowuje i wdraża strukturalną politykę gospodarczą, politykę przemysłową, politykę budowlaną, politykę energetyczną, politykę turystyczną, zewnętrzną politykę gospodarczą, politykę rynku wewnętrznego (w odniesieniu do towarów i usług), politykę rozwoju biznesu, politykę inwestycyjną, politykę ochrony konsumentów oraz pozostałą politykę w obszarach określonych przez prawo.

Sądownictwo gospodarcze

Łotewski Sąd Gospodarczy rozpoczynie swoja pracę w 2021 r. Głównym celem instytucji będzie szybkie, skuteczne i wysokiej jakości rozpatrywanie złożonych sporów handlowych, przestępstw gospodarczych i finansowych oraz korupcji przy zapewnieniu efektywnego i racjonalnego wykorzystania zasobów budżetu państwa. Możliwościami Sądu będą: skoncetrowanie istniejących specjalizacji oraz możliwość ich rozwoju; rozwój nie tylko istniejących obszarów, ale także zapewnienie innej specjalizacji sporów; kompleksowe wsparcie wzrostu środowiska biznesowego (otoczenie inwestycyjne i biznesowe).

Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej

W III kwartale b.r. łotewska gospodarka w dalszym ciągu borykała się ze spowolnieniem rozwoju. Jednym z pozytywnych trendów był m.in. wzrost liczby turystów odwiedzających kraj, a w szczególności Rygę. Kwestią głównie polityczną i finansową pozostał ogromny wzrost szacowanych kosztów związanych z budową Rail Baltica, oraz, w opinii niektórych ekspertów, zła finansowa kondycja państwowego przewoźnika AirBaltic. Sprawy te maja jednak wpływ także na rozwój gospodarczy w kraju o tak małym potencjale ludnościowym jak Łotwa. W dalszym ciągu sektor bankowy nie jest zdywersyfikowany i głównym graczem pozostają na Łotwie Skandynawowie, mimo wysiłków tut. Ministerstwa Finansów, aby zachęcić podmioty z innych krajów (w tym z Polski) do zainwestowania w rozwój sektora bankowego na Łotwie. Z danych opublikowanych przez Bank Łotwy wynika,że w pierwszym półroczu br. łotewski sektor bankowy zarobił 305,657 mln EUR, czyli o 12,8% mniej niż w analogicznym okresie 2023 r.

Na Łotwie otworzyły swoją działalność dwie nowe instytucje finansowe: Nordycki Bank Inwestycyjny oraz Indexo Banka. Z danych Centralnego Urzędu Statystycznego wynika, że w porównaniu z III kwartałem 2023 r., w III kwartale 2024 r. PKB Łotwy wzrósł o 0,5%. Z kolei w porównaniu z pierwszym kwartałem br. PKB zmniejszył się o 0,9%. Tempo wzrostu PKB nie jest zadowalające, gospodarka rośnie wolniej niż powinna, jednak pozytywne jest to, że sytuacja nie pogarsza się i poprawia się w wielu wskaźnikach. Według wstępnych szacunków opublikowanych przez Eurostat, w drugim kwartale tego roku Łotwa była jedną z pięciu gospodarek Unii Europejskiej, w których nastąpił spadek PKB. W drugim kwartale 2024 r. sezonowo wyrównany PKB Łotwy spadł o 0,4 % w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego.

Na Łotwie powiększa się jednak deficyt handlowy. Import zwiększa się szybciej niż eksport, co prowadzi do utworzenia się luki wynoszącej w lipcu 2024 r. 507,4 mln EUR w porównaniu z 430,1 mln EUR w analogicznym miesiącu ubiegłego roku. Porównując eksport w br. z rokiem ubiegłym, wzrósł on o 6,5%, zaś import zaliczył wzrost o 9,3%. Fińska firma OP Financial Group przewiduje 1,1% wzrostu PKB tego roku na Łotwie, i 3% wzrostu w roku następnym. Pomimo  że, problematycznym pozostaje wolny wzrost PKB, co szczególnie będzie widać w drugiej połowie roku, następny rok ma okazać się dużo lepszy pod tym względem. Łotewscy analitycy bankowi przewidują zaś, że PKB na Łotwie wzrośnie o 1-1,2 % w drugim kwartale b.r. roku w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego. Swoją prognozę wzrostu PKB dla Łotwy obniżył także Luminor Bank w tym roku do 0,5 % z 1,2 % prognozowanych w marcu b.r. Prognoza wzrostu PKB na 2025 r. została obniżona do 2,2 % z 3,3 % prognozowanych w marcu. W czerwcu b.r. na Łotwie doszło do lekkiej deflacji cen konsumpcyjnych.

Wg. Swedbanku ceny konsumenckie w czerwcu spadły o 0,1 % w porównaniu z majem, co oznacza, że roczna stopa inflacji wynosi 1,3 %. W lipcu sytuacja wróciła do „normy” i inflacja spadła do 0,7%, w porównaniu  1,4 % w czerwcu. Natomiast ceny konsumpcyjne wzrosły o 0,1 % w porównaniu z czerwcem. Także 12-miesięczny średni poziom cen konsumpcyjnych wzrósł o 1,5 % w lipcu w porównaniu z poprzednimi 12 miesiącami. Wpływ na to miał przede wszystkim wzrost cen żywności i napojów bezalkoholowych (0,6 pkt. proc.), napojów alkoholowych i wyrobów tytoniowych (0,5 pkt. proc.), towarów i usług związanych z transportem (0,5 pkt. proc.), ochroną zdrowia (0,3 pkt. proc.), a także spadek cen towarów i usług związanych z mieszkaniami (2,2 pkt. proc.). Zmniejszenie odnotowywane jest także w liczbie nowych firm powstających na Łotwie.

W pierwszym półroczu 2024 roku na Łotwie zarejestrowano łącznie 4 675 nowych firm, czyli o 2,2 %., (106 firm) mniej niż w pierwszej połowie 2023 roku. 87,3 % wszystkich zarejestrowanych w czerwcu firm to spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zaś 11,9 % to jednoosobowe działalności gospodarcze. Rzeczywista stopa bezrobocia w lipcu wyniosła 6,8%, a zarejestrowana - 5,2%. Rzeczywista stopa bezrobocia na Łotwie wyniosła 6,8 procent w lipcu tego roku i nie zmieniła się od czerwca, jednak w porównaniu z lipcem 2023 r. wzrosła o 0,3 punktu procentowego. Centralne Biuro Statystyczne Łotwy podaje, że w drugim kwartale 2024 r. liczba wakatów na stanowiskach pracy zmniejszyła się o 5,6%, gdzie ich ogólna liczba wynosiła 23,900 i była o 1 400 mniejsza niż w drugim kwartale 2023 r.  W 2024 r. liczba wolnych miejsc pracy w sektorze prywatnym spadła o 1500, czyli 10,7 %, a w sektorze publicznym wzrosła o 100, czyli 1,1%.

Główne sektory gospodarki

Do najważniejszych sektór gospodarki łotewskiej należą: rolnictwo, leśnictwo, przemysł wytwórczy, budownictwo, handel oraz transport.

Tabela najważniejszych wskaźników makroekonomicznych

Handel zagraniczny

Obroty handlu zagranicznego Łotwy w cenach bieżących w pierwszych 11 miesiącach ubiegłego roku osiągnęły 32,66 mld euro – o 6,78 mld euro, czyli o 26,2% więcej niż w analogicznym okresie 2020 roku. Wartość eksportu wyniosła 14,94 mld euro, czyli 2,8 mld euro lub 23,1% więcej, a wartość importu 17,72 mld euro, czyli 3,98 mld euro lub 29% więcej.

Inwestycje zagraniczne

Wartość nowych inwestycji zagranicznych od września 2023 r. do końca czerwca 2024 r. wyniosła 8,7 mld EUR. Liczba zarejestrowanych w tym okresie projektów inwestycyjnych sięgnęła 153. Jednocześnie szacowany wolumen inwestycji na prawie 8,7 mld EUR oznaczałby aż 4 575 nowych miejsc pracy.

Uczestnictwo w wielostronnych organizacjach i porozumieniach o charakterze gospodarczym

Współpraca gospodarcza z innymi krajami odgrywa ważną rolę w zrównoważonym rozwoju gospodarki Łotwy. Wprowadzanie stopniowych reform i rozwój współpracy z partnerami zagranicznymi od wczesnych lat dziewięćdziesiątych ułatwiło zewnętrzne stosunki gospodarcze i integrację kraju z międzynarodową gospodarką. Znaczące w tym procesie jest przystąpienie Łotwy do Światowej Organizacji Handlu 10 lutego 1999 r., a także wstąpienie do Unii Europejskiej 1 maja 2004 r., co pozwoliło Łotwie staćc się nie tylko pełnoprawnym członkiem wielostronnego systemu handlowego, ale także jednolitego rynku UE. Zaproszenie do członkostwa w Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) 11 maja 2016 r. jest ważnym krokiem w poprawie jakości gospodarki i otoczenia biznesowego Łotwy. Wciąż trwają prace nad zmniejszeniem barier handlowych na rynkach innych krajów i pogłębieniem z nimi stosunków gospodarczych.

Stosunki gospodarcze z Unią Europejską

Członkostwo w UE otwiera szerszy dostęp do rynków globalnych - jest to ważny czynnik dywersyfikujący możliwości eksportowe Łotwy i wzmacniający bezpieczeństwo gospodarcze kraju. 23 lutego 2017 r. Łotwa była pierwszym państwem członkowskim UE, które ratyfikowało kompleksową umowę gospodarczo-handlową (CETA) między Kanadą a UE. Unia Europejska była także ważną „poduszką bezpieczeństwa gospodarczego”. W grudniu 2008 r. osiągnięto porozumienie w sprawie udzielenia wsparcia Łotwie w trudnym momencie. W latach 2009–2010 UE pożyczyła 2,9 mld EUR, aby pomóc Łotwie w ustabilizowaniu systemu finansowego w następstwie światowego kryzysu finansowego. W ramach Unii Gospodarczej i Walutowej członkostwo w Unii Bankowej przyczynia się do odporności łotewskich instytucji kredytowych na różne wstrząsy gospodarcze i potencjalne kryzysy finansowe oraz zapobiega sytuacjom, w których pieniądze łotewskich podatników wykorzystywane są na ratowanie zagrożonych banków. Jednocześnie wzmocniono zarządzanie i nadzór nad sektorem finansowym w celu zwalczania prania pieniędzy i walki z finansowaniem terroryzmu. Udział w Unii Rynków kapitałowych przyczynia się do rozwoju łotewskiego sektora usług finansowych, wspierając rozwój małych i średnich przedsiębiorstw oraz dostęp do rynków, a także promując zrównoważone inwestycje w innowacje i projekty rozwoju infrastruktury.

Gospodarcze umowy dwustronne

Dwustronna współpraca gospodarcza między Łotwą a państwami członkowskimi Unii Europejskiej i Europejskim Obszarem Gospodarczym jest realizowana zgodnie z zasadami rynku wewnętrznego UE, który zapewnia swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału. Współpraca gospodarcza z krajami spoza UE jest realizowana zarówno na poziomie Unii Europejskiej, jak i na poziomie krajowym. Na poziomie krajowym wdrażany jest w ramach dwustronnych umów o współpracy gospodarczej. Do tej pory Łotwa zawierała dwustronne umowy o współpracy gospodarczej z - Armenią, Azerbejdżanem, Białorusią, Chinami, Gruzją, Kazachstanem, Kirgistanem, Kuwejtem, Mołdawią, Rosją, Ukrainą, Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi, Uzbekistanem, Tadżykistanem, Turcją i Turkmenistanem. Umowy te są najważniejszymi umowami parasolowymi regulującymi dwustronną współpracę gospodarczą, które obejmują dziedziny przemysłu, turystyki, transportu i logistyki, farmacji, rolnictwa, usług finansowych, technologii informacyjnych i komunikacyjnych, atrakcyjności inwestycyjnej, innowacji itp. 

Każda umowa przewiduje również Międzyrządową Komisję (IGC) lub Wspólny Komitet (JC), które zapewnią regularne monitorowanie wdrażania tych umów. Kwestie współpracy gospodarczej, które są aktualne zarówno dla rządów, jak i przedsiębiorców, omawiane są podczas spotkań IGC / JC. Łotewscy przedsiębiorcy, którzy potrzebują wsparcia rządu w zakresie wdrażania nowych projektów biznesowych lub rozwiązywania problemów z przedsiębiorstwem / przedsiębiorcą z innego kraju, są zaproszeni na spotkania IGC.

Oprócz dialogu międzyrządowego realizowane są działania mające na celu promowanie kontaktów gospodarczych na poziomie przedsiębiorców, w tym fora biznesowe, imprezy matchmakingowe i indywidualne spotkania przedsiębiorców, we współpracy z innymi łotewskimi instytucjami i partnerami zagranicznymi.

Dwustronna wymiana handlowa

Według Głównego Biura Statystycznego Polska w 2018 r. zajęła 5 miejsce wśród zagranicznych partnerów handlowych Łotwy, a całkowity obrót towarami i usługami wyniósł 2,1 mld euro. W 2018 roku Polska była ósmym największym eksporterem towarów łotewskich (503 mln euro) i trzecim co do wielkości partnerem importowym (1,4 mld euro).

Główne towary eksportowe do Polski: metale i artykuły pochodne (21,6%); maszyny, urządzenia mechaniczne i sprzęt elektryczny (14,5%); drewno i artykuły pochodne (10,6%), produkty mineralne (9,4%).

Główne towary importowane z Polski: maszyny, urządzenia mechaniczne i elektryczne (16,8%), produkty chemiczne (13%); tworzywa sztuczne i artykuły pochodne (10%), produkty spożywcze (10%); metale i artykuły pochodne (9,7%).

Wzajemne inwestycje

Według danych Banku Łotwy saldo inwestycji bezpośrednich polskich w Republice Łotewskiej na koniec 2018 r. wyniosło 98 mln euro. Saldo inwestycji bezpośrednich Łotwy w Polsce wyniosło 34 mln euro. Zgodnie z danymi "Lursoft" w kwietniu 2019 r. na Łotwie zarejestrowano 244 spółki z polskim kapitałem (łączna wartość inwestycji kapitałowych w te spółki wyniosła 26,3 mln euro).

Do najważniejszych spółek działających na rynku łotewskim należy Orlen Lietuva, który jest największym dostawcą paliw do stacji benzynowych na Łotwie. W 2014 r. na rynek łotewski weszła także polska spółka ubezpieczeniowa PZU, która na Łotwie jest znana pod nazwą PZU/BALTA. Na łotewskim rynku dostępne są także polskie kosmetyki, prężnie działają spółki z branży odzieżowej i inne.

Współpraca regionalna

W programie współpracy międzyregionalnej INTERREG EUROPE partnerzy łotewscy we współpracy z partnerami polskimi realizują wspólne projekty. Współpraca ma na celu promowanie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, a także wykorzystanie wydajnych zasobów środowiska. Współpraca odbywa się między władzami regionalnymi, krajowymi i lokalnymi, organizacjami pozarządowymi.

W ramach programu współpracy międzyregionalnej URBACT III samorządy łotewskie we współpracy z samorządami z Polski realizują wspólne projekty promujące zrównoważony rozwój obszarów miejskich.

Współpraca samorządów gospodarczych

Wiele łotewskich i polskich samorządów rozwinęło aktywną współpracę w dziedzinie gospodarki, edukacji, kultury, sportu, turystyki, rolnictwa, ochrony środowiska i rozwoju regionalnego. Kilka łotewskich miast i regionów ma umowy o współpracy i partnerstwie z miastami polskimi. Od 2002 r. obowiązuje umowa w sprawie partnerstwa i współpracy między Rygą a Warszawą. Kilka innych łotewskich miast (Dyneburg, Lipawa, Jełgawa, Rzeżyca, Jēkabpils, Valmiera) i powiaty mają także partnerskie miasta i powiaty w Polsce. W ramach współpracy łotewskie i polskie społeczności miast i regionów, stowarzyszenia kulturalne i kolektywy amatorskie uczestniczą w różnych międzynarodowych festiwalach sztuki i kultury, festiwalach miejskich oraz forach tanecznych i chóralnych. Regularnie organizowane są wizyty delegacji biznesowych i ekspertów ds. kultury, warsztaty oraz wymiany uczniów i nauczycieli.

Dostęp do rynku dla polskich towarów i usług

Wraz z przystąpieniem do UE dystrybucja produktów innych krajów UE na Łotwę nie jest utrudniona przez ograniczenia - taryfy, bariery pozataryfowe i podobne bariery w handlu między państwami członkowskimi. Ponadto swobodny przepływ towarów zmniejsza koszty produkcji i marketingu, ponieważ istnieją wspólne normy techniczne dotyczące produkcji towarów, bezpieczeństwa, znakowania i nadzoru operacyjnego na jednolitym rynku. 

Dostęp dla usług równiez jest ułatwiony, ponieważ UE przestrzega zasady równego traktowania niezależnie od krajowego pochodzenia usługi. Szczególne zasady mają zastosowanie do usług w sektorze transportu, usług finansowych (bankowość, ubezpieczenia i obrót papierami wartościowymi), usług telekomunikacyjnych i audiowizualnych (telewizja), a ponadtow sektorach tych obowiązują również środki zapobiegające dyskryminacji. Dzięki przepisom UE instytucja finansowa posiadająca zezwolenie we własnym kraju może oferować swoje usługi w innych krajach UE, oferując usługi w kraju macierzystym lub poprzez utworzenie spółki zależnej lub oddziału w innym państwie członkowskim UE. Każdy konsument może zdecydować, czy skorzystać z usług banku krajowego lub firmy ubezpieczeniowej, czy kupić je w innych krajach UE.

Dostęp do rynku pracy

Spadek siły roboczej na Łotwie jest jednym z głównych zagrożeń dla zdolności kraju do przyciągania inwestycji i tworzenia trwałych i dobrze płatnych miejsc pracy. Ograniczenia wśród osób pracujących stawia kraje bałtyckie w jeszcze bardziej nierównej pozycji niż inne państwa członkowskie UE pod względem przyciągania dużych inwestycji. Powstał specjalny poradnik dla osób, które chciałyby rozpocząć pracę na Łotwie: http://workinlatvia.liaa.gov.lv/.

Obywatele polscy nie potrzebują zezwoleń na pracę na Łotwie. Osoby przybywające na Łotwę z zamiarem przebywania dłużej niż 90 dni w ciągu pół roku (od dnia pierwszego wjazdu) powinny zameldować się w Urzędzie ds. Obywatelstwa i Migracji (www.https://www.pmlp.gov.lv/) celem uzyskania zezwolenie na pobyt czasowy w terminie 3 miesięcy od dnia wjazdu (na pobyt stały - 30 dni przed upływem terminu zezwolenia na pobyt czasowy). Nie podlegają obowiązkowemu ubieganiu się o zezwolenie na pobyt pracownicy sezonowi oraz osoby przebywające na Łotwie do 6 miesięcy w ciągu danego roku (licząc od daty pierwszego wjazdu), jeżeli ich celem jest nawiązanie stosunku pracy. We wszystkich powyższych wypadkach dana osoba musi posiadać ważny dokument podróży.

Firmy polskie mogą prowadzić działalność gospodarczą na Łotwie albo poprzez zarejestrowane w tym kraju spółki.

Nabywanie i wynajem nieruchomości

Cudzoziemiec, który posiada obywatelstwo jednego z państw Unii Europejskiej, nie powinien mieć trudności z nabyciem nieruchomości położonych w większości rejonów Łotwy. Wystarczy, że uzyska zezwolenie władzy lokalnej, która sprawdza jedynie, czy sposób wykorzystania zakupionego terenu jest zgodny z ogólnym planem zagospodarowania przestrzennego. Ustawodawstwo łotewskie przewiduje jednak kilka ograniczeń dotyczących nabywania ziemi przez obcokrajowców. Stanowi, że obywatele innych państw nie mogą nabywać ziemi, która położona jest w bezpośrednim sąsiedztwie granicy państwa lub znajdującej się na wybrzeżu Morza Bałtyckiego oraz Zatoki Ryckiej. Ponadto obcokrajowiec spotka się z odmową sprzedaży nieruchomości położonej na terenach, na których znajdują się zbiorniki wodne, rezerwaty oraz parki. Prawo zakazuje także nabywania ziemi, która znajduje się na obszarach przeznaczonych w planach rozwoju do zalesienia lub pod uprawę. Takich nieruchomości nie może nabyć zarówno zagraniczna osoba fizyczna, jak i osoba prawna.

Koszt utrzymania w Rydze jest wyższy w porównaniu do pozostałych regionów. Średni miesięczny koszt wynajęcia mieszkania w stolicy to ok. 280 - 500 EUR. Mieszkania do wynajęcia w innych miastach Łotwy są zwykle tańsze niż w Rydze i zaczynają się od 100 EUR miesięcznie. Zazwyczaj kwota ta nie obejmuje opłat za media. Koszty najmu są uzależnione od wielkości mieszkania, jego stanu technicznego oraz lokalizacji - czy mieszkanie jest położonew centrum, czy na przedmieściach. Możliwe, że wymagane będzie zapłacenie trzymiesięcznego czynszu z góry. Zaleca się podpisanie umowy najmu w celu uniknięcia nieporozumień i komplikacji. Ogłoszenia dotyczące najmu mieszkań można znaleźć w prasie, w Internecie, w agencjach nieruchomości. Jeżeli poszukuje się mieszkania w małym mieście lub na wsi, można również znaleźć informacje u lokalnych władz.

System zamówień publicznych

Podstawowe zasady prawa zamówień publicznych na Łotwie wynikają z prawa Unii Europejskiej: zasada przejrzystości, niedyskryminacji, równego traktowania, wzajemnego uznawania oraz proporcjonalności. Celem, który przyświeca całemu systemowi zamówień publicznych jest zagwarantowanie transparentności procedur udzielania zamówień, wolnej konkurencji między wykonawcami, którzy będą traktowani równo i sprawiedliwie, a także zagwarantowanie efektywnego wydatkowania środków publicznych, odbywającego się w taki sposób, aby jak najbardziej zminimalizować ryzyko ponoszone przez zamawiającego. Informacje na temat zamówień publicznych można znaleźć na stronie Biura Monitorowania Zamówień Publicznych: https://www.iub.gov.lv/ oraz w Elektronicznym Systemie Zamówień Publicznych: https://www.eis.gov.lv/.

W kontaktach z przedstawicielami łotewskiego biznesu ważnych jest kilka aspektów. Łotysze lubią rozmowy bezpośrednie, nieprzedłużające się, bez nadmiernego okazywania emocji. Ważny jest nie tylko przedmiot negocjacji, ale i kontakt osobisty z rozmówcą. Na spotkaniach zazwyczaj obowiązuje strój formalny, a Łotysze dużą wagę przykładają do punktualności. Dobrze widziany jest wcześniejszy kontakt obu stron (np. mailowy) oraz przygotowanie protokołu spotkania. Przedstawiciela ze strony łotewskiej zwykle stara się reprezentować osoba najwyżej postawiona w firmie. Decyzja na ogół podejmuj się po negocjacjach, a nie w trakcie nich.

Ministerstwo Gospodarki Republiki Łotewskiej

Ministerstwo Spraw Zagranicznych Republiki Łotewskiej

Łotewska Agencja Inwestycji i Rozwoju

Centralne Biuro Statystyczne

Rada ds. Konkurencji

Centrum Ochrony Praw Konsumentów

Państwowe Biuro Kontroli Budownictwa

Łotewskie Krajowe Biuro Akredytacyjne