Informator ekonomiczny
Gospodarka Singapuru i jej struktura
System gospodarczy i najważniejsze strategie gospodarcze
Singapur jest jednym z najbardziej rozwiniętych i otwartych gospodarczo państw na świecie. Jego gospodarka opiera się na wolnym rynku, z silnym naciskiem na handel międzynarodowy, innowacje oraz inwestycje zagraniczne. Duża część środków budżetowych przeznaczana jest na badania i rozwój, cyfryzację oraz zieloną gospodarkę, co pozwala Singapurowi utrzymać pozycję lidera wśród najbardziej innowacyjnych i rozwiniętych gospodarek świata.
Kluczowe cechy singapurskiego systemu gospodarczego to:
- Wysoki stopień otwartości: Singapur jest jednym z największych ośrodków handlu międzynarodowego, dzięki strategicznemu położeniu jako węzeł morski i lotniczy. Wolny handel i mała liczba barier regulacyjnych przyciągają międzynarodowych inwestorów.
- Stabilność polityczna i prawna: Singapur zapewnia bardzo stabilne środowisko gospodarcze, co przyciąga inwestorów. Istnieje rozwinięty system ochrony praw własności, przejrzystość regulacyjna oraz bardzo małe zagrożenie korupcją. Obowiązujące prawo wywodzi się z systemu prawnego Wielkiej Brytanii (ang. common law).
- Niskie podatki: Singapur oferuje konkurencyjny system podatkowy, który wspiera rozwój biznesu i przyciąga firmy międzynarodowe. Stawki podatków dochodowych są niskie, a korporacje korzystają z preferencyjnych warunków (brak jest m.in. podatku od zysków kapitałowych, podatek od towarów i usług wynosi zaledwie 9%).
- Silna infrastruktura finansowa: Singapur jest jednym z największych centrów finansowych na świecie, z dynamicznie rozwijającymi się sektorami bankowości, ubezpieczeń i usług finansowych. Wiele międzynarodowych banków i instytucji finansowych ma tam swoje regionalne siedziby (Citibank, Deutsche Bank, MUFG i in.).
- Rozwój technologii i innowacji: Kraj kładzie duży nacisk na rozwój technologii, badań i innowacji. Singapur inwestuje w startupy, sztuczną inteligencję, biotechnologię i cyfryzację, dążąc do przekształcenia się w gospodarkę opartą na wiedzy.
- Siła robocza: Singapur ma wysoce wykwalifikowaną i różnorodną siłę roboczą, co przyciąga zaawansowane technologicznie i produkcyjnie firmy z całego świata. Kraj kładzie duży nacisk na edukację i ciągłe podnoszenie kwalifikacji.
Do najważniejszych strategii gospodarczych należą:
- Research, Innovation and Enterprise (RIE) Plan: Singapur od lat inwestuje ogromne środki w badania naukowe, innowacje i rozwój przedsiębiorczości. Plan RIE 2025 zakłada wydanie 25 miliardów dolarów singapurskich na badania w kluczowych sektorach, takich jak zdrowie, produkcja zaawansowana technologicznie, sztuczna inteligencja, robotyka i biotechnologia.
- Smart Nation Initiative: Celem tej inicjatywy jest stworzenie ekosystemu cyfrowego, który połączy technologię z codziennym życiem obywateli, gospodarką i usługami publicznymi. Singapur stawia na rozwój infrastruktury cyfrowej, Internetu Rzeczy (IoT) oraz rozwiązań opartych na danych.
- Industry Transformation Maps (ITMs): To plan rozwoju poszczególnych sektorów gospodarki, takich jak zaawansowana produkcja, elektronika, chemia, gospodarka morska itp. Celem ITM jest wspieranie innowacyjności, automatyzacji i wzrostu wydajności w kluczowych dla Singapuru sektorach.
- Singapore Green Plan 2030: W odpowiedzi na zmiany klimatyczne Singapur przyjął plan do roku 2030, którego celem jest stworzenie bardziej zrównoważonej gospodarki, zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, promowanie energii odnawialnej i wprowadzenie ekologicznych rozwiązań w urbanistyce i przemyśle.
- AI Strategy: pierwszą wersję swojej narodowej strategii dotyczącej sztucznej inteligencji Singapur opublikował w 2019 r., kolejna jego edycja ukazała się w 2023 r. (NAIS 2.0). W kontekście rozwoju AI Singapur podkreśla m.in. potrzebę ochrony danych prywatnych.
- National Quantum Strategy: strategia dotycząca technologii kwantowych ogłoszona została przez Wicepremiera Heng Swee Keat 30 maja 2024 r. Oparta jest ona m.in. o koordynację prac wszystkich głównych krajowych ośrodków prowadzących pracę w tym zakresie. Singapur wdraża na jej podstawie m.in. pilotażową komunikację kwantową w sektorze finansowym.
Główne sektory gospodarki i ich udział w PKB
Główne sektory składające się na gospodarkę Singapuru to: produkcja (ok. 22% PKB), handel hurtowy i logistyka (ok. 18% PKB), finanse i ubezpieczenia (15%), usługi biznesowe i profesjonalne (ok. 13-15%), nieruchomości i budownictwo (5-7%), oraz przemysł petrochemiczny (4-5%).
Polityka kursowa
Kurs singapurskiego dolara (SGD) ustalany jest w odniesieniu do koszyka walut, gdzie poszczególnym walutom przypisano wagi wynikające z wartości wymiany handlowej z poszczególnymi krajami. Struktura koszyka jest cyklicznie modyfikowana, tak by odzwierciedlała poziom kontaktów handlowych Singapuru z zagranicznymi partnerami. Kurs walutowy utrzymywany jest w widełkach, których wartość nie jest podawana do publicznej wiadomości. Waluta jest centralnie sterowana, Bank Centralny interweniuje na rynku walutowym, aby zapobiec nadmiernym wahaniom kursu.
Kurs dolara singapurskiego jest stabilny. Średnioroczny kurs USD/SGD w 2023 wyniósł 1,34. Informacje dot. obecnego kursu singapurskiej waluty jak i kursów historycznych dostępne są na stronie singapurskiego banku centralnego: Monetary Authority of Singapore (MAS).
Co istotne, prawnym środkiem płatniczym w Singapurze są również dolary brunejskie. Na podstawie umowy z 1967 r. waluta brunejska akceptowana jest w Singapurze (a singapurska w Brunei) bez żadnych dodatkowych opłat, po kursie wymiany 1 do 1.
Surowce i technologie krytyczne
Singapur niemal w całości polega na imporcie surowców, ponieważ nie posiada znaczących zasobów naturalnych. Jednakże kraj wykorzystuje swoją pozycję jako globalny węzeł handlowy, aby efektywnie zarządzać surowcami, które są istotne dla jego gospodarki.
Kluczowe obszary surowców:
- Energia (ropa naftowa i gaz): Singapur nie posiada własnych zasobów ropy naftowej ani gazu ziemnego, więc całkowicie polega na imporcie surowców energetycznych. Singapur jest jednak jednym z głównych ośrodków rafinacji ropy naftowej oraz produkcji petrochemicznej w regionie. Wyspa Jurong, będąca centrum przemysłu petrochemicznego, przyciąga międzynarodowe koncerny i stanowi węzeł dla globalnego handlu produktami naftowymi.
- Woda: Ze względu na brak naturalnych zasobów słodkiej wody, Singapur traktuje wodę jako surowiec krytyczny. Aby zaspokoić potrzeby mieszkańców, kraj stosuje recykling wody oraz odsalanie wody morskiej (wszelkie związane z tym technologie są przez Singapur intensywnie poszukiwane). Kraj ten importuje również wodę z Malezji, prowadzi także intensywne prace nad zwiększeniem samowystarczalności w tym zakresie.
- Surowce mineralne: Chociaż Singapur nie posiada zasobów surowców mineralnych, odgrywa istotną rolę w przetwarzaniu i handlu metalami, takimi jak aluminium, miedź czy złoto. Jest też globalnym ośrodkiem obrotu metalami szlachetnymi, szczególnie w kontekście sektora finansowego i przechowywania wartości w złocie.
- Produkty spożywcze: Singapur musi importować prawie 90% swojego zaopatrzenia w żywność, co sprawia, że bezpieczeństwo żywnościowe jest kluczową kwestią strategiczną. Rząd Singapuru wprowadza strategie takie jak rozwój rolnictwa wertykalnego i technologii żywnościowych (np. żywności sztucznej, uprawy miejskie) w celu zwiększenia samowystarczalności (krajowa strategia zakłada zwiększenie samowystarczalności do 30% do roku 2030).
Singapur kładzie ogromny nacisk na rozwój i adaptację technologii krytycznych, które są niezbędne dla przyszłości jego gospodarki. Inwestycje w technologie są elementem strategii długofalowej, mającej na celu uczynienie kraju innowacyjnym hubem technologicznym.
Kluczowe technologie krytyczne:
- Biotechnologia i medycyna precyzyjna: Singapur rozwija sektory biotechnologii i medycyny precyzyjnej jako kluczowe elementy swojej gospodarki innowacyjnej. Biotechnologie są szczególnie istotne w kontekście sektora zdrowia, przemysłu farmaceutycznego oraz rolnictwa (np. żywności laboratoryjnej czy biopaliw). Kraj przyciąga międzynarodowe koncerny farmaceutyczne oraz prowadzi własne badania w zakresie genetyki i leczenia chorób.
- Produkcja zaawansowana (ang. advanced manufacturing): Singapur inwestuje w automatyzację, robotykę oraz technologie produkcyjne, które pozwalają na zwiększenie wydajności produkcji, zwłaszcza w sektorach takich jak elektronika, półprzewodniki i farmacja. Kraj promuje adaptację Przemysłu 4.0, z naciskiem na zintegrowane systemy produkcyjne, sztuczną inteligencję i analizę danych w czasie rzeczywistym.
- Technologie półprzewodnikowe: Singapur posiada bardzo długie (sięgające lat 60. XX wieku) tradycje w produkcji mikroelektroniki i jest siedzibą wielu globalnych firm z tego sektora, które mają tutaj swoje centra produkcyjne i R&D. Szacuje się, że obecnie 7-8% PKB Singapuru generowana jest przez tę branżę, która skupia 35 tys. pracowników i dostarcza ok. 10-11% światowej produkcji.
W marcu 2023 r. singapurska agencja naukowo-technologiczna A*STAR ogłosiła program finansowego wsparcia sektora półprzewodników o wartości 138 mln USD. Zakłada on uruchomienie Narodowego Centrum Innowacji Półprzewodnikowych, które koncentrować ma się na nowych obszarach optyki płaskiej i fotoniki krzemowej. Infrastruktura badawcza i tzw. clean room-y mają być udostępniane start-upom, które ze względu na jej cenę nie mogłyby inaczej prowadzić badań i rozwijać swoich produktów. Część środków przeznaczona zostanie na szkolenia.
Kwestia półprzewodników zajmuje ważne miejsce w dialogu politycznym Singapuru z USA i Indiami.
- Sztuczna inteligencja (AI): Singapur inwestuje w rozwój sztucznej inteligencji w ramach swojej narodowej strategii, uznając tę technologię za kluczową w gospodarce przyszłości. AI jest wykorzystywane w wielu sektorach takich jak logistyka, zaawansowana produkcja, finanse i in. Singapur rozumie również wyzwania związane z AI i inwestuje w rozwój regulacji dotyczących etyki AI oraz jej odpowiedzialnego wykorzystania, aktywnie współpracuje nad tymi zagadnieniami także na arenie międzynarodowej.
- Technologie kwantowe: Historia badań nad fizyką kwantową sięga w Singapurze roku 1998, obecnie prace badawcze w tym obszarze prowadzone są w czołowych agencjach i uczelniach wyższych w kraju: NUS, NTU, A*STAR, SUTD. Działania w tym zakresie rozciągają się od badań podstawowych przez zastosowanie technologii kwantowych w komunikacji, kryptografii, metrologii, aż po obliczenia i symulacje. Singapur posiada także kilka obiecujących start-upów działających w obszarze technologii kwantowych (SpeQtral, Atomionics, Horizon Quantum Computing i in.).
W lipcu 2024 r. Singapurski Bank Centralny i urząd nadzoru finansowego (MAS) zapowiedział przeznaczenie ok. 74 mln USD na prace związane m.in. z wykorzystaniem technologii kwantowych w sektorze finansowym.
- Energia odnawialna i technologie ekologiczne: Chociaż Singapur jest silnie uzależniony od importu energii, stawia na rozwój technologii związanych z energią odnawialną, w tym energią słoneczną. Wprowadzane są również zielone technologie mające na celu zmniejszenie emisji CO2 i zwiększenie efektywności energetycznej.
Dużą wagę w Singapurze przywiązuje się do badań nad zrównoważonymi paliwami dla lotnictwa (biopaliwa i paliwa syntetyczne) i statków morskich (amoniak) oraz do wykorzystania wodoru. W lipcu 2024 r. Singapur ogłosił, że przeznaczy 67 mln USD na badania w tym zakresie. Ogłoszony program nadzorowany jest przez NRF (National Research Foundation) i składa się z 9 projektów badawczych, które trwać będą od trzech do pięciu lat (doniosłość tych zagadnień w Singapurze wynika z roli jaką w tutejszej gospodarce odgrywa port morski, drugi co do wielkości port kontenerowy na świecie, oraz lotnisko Changi - największe w regionie).
Singapurskie plany zakładają, że biopaliwa dla lotnictwa stanowić będą tutaj 1% ich całkowitej konsumpcji do 2026 r., a ich udział w lokalnym rynku do 2030 r. wzrośnie do 5%.
Cyfryzacja i Internet Rzeczy (IoT): Singapur jest w czołówce państw, które wdrażają rozwiązania IoT na szeroką skalę, m.in. w infrastrukturze miejskiej, zarządzaniu zasobami, ochronie zdrowia i przemysłach zaawansowanych technologicznie. Projekty takie jak Smart City bazują na integracji IoT z codziennym życiem mieszkańców oraz zarządzaniem miastem. Kraj ten jest też jednym ze światowych liderów w zakresie wdrażania rozwiązań w dziedzinie e-government.
Stan infrastruktury
Wewnętrzna infrastruktura transportowa obejmuje rozwiniętą sieć autostrad, rozbudowany system metra (MRT) oraz liczne linie autobusowe. Popularnym i relatywnie tanim środkiem transportu po wyspie są również taksówki i prywatne sieci przewozowe (Grab). Uwarunkowania przestrzenne Singapuru powodują, że kraj ten stara się ograniczać liczbę pojazdów prywatnych, przy jednoczesnej nieustannej rozbudowie sieci transportu publicznego. W ostatnich latach państwo angażowało środki publiczne w rozbudowę sieci ładowania pojazdów elektrycznych, zmieniało również prawo, które obecnie nakłada obowiązek na deweloperów polegający na instalacji odpowiedniej infrastruktury na nowo budowanych osiedlach (na koniec 2024 r. w Singapurze znajdowało się ponad 15 tys. punktów ładowania pojazdów elektrycznych, plany zakładają 60 tys. takich miejsc do 2030 r.).
Singapur posiada także bardzo dobrze rozwiniętą i nowoczesną infrastrukturę do transportu towarów. Port Singapur słynie z wysokiej jakości oferowanych usług, przyciągając średnio około 140 tys. statków rocznie (jest on klasyfikowany jako jeden z największych portów na świecie, tuż za Szanghajem). W 2023 r. Singapur obsłużył 39,01 mln TEU ładunków, co oznaczało 3,8% wzrost względem rekordowego roku 2021, kiedy to przeładowano 37,57 mln TEU. Trwa budowa nowego portu: Tuas Mega Port. Plany zakładają inwestycje na ten cel rzędu ok. 15 mld USD, zaś planowany termin zakończenia budowy to lata 40. XXI wieku.
Niezwykle istotną rolę pełni także lotnisko Changi, które w rekordowym roku 2019 odprawiło 68,3 mln pasażerów. Po pandemii COVID-19 zaczęto przywracać ruch lotniczy, m.in. znosząc kolejne obostrzenia pandemiczne oraz otwierając ponownie terminale nr 2 i 4. W efekcie w 2023 r. obsłużono 58,9 mln osób. Prognozując dynamicznie rosnący ruch pasażerski w branży przewozów lotniczych Singapur inwestuje w rozbudowę infrastruktury: w połowie przyszłej dekady planuje otworzyć na lotnisku Changi terminal nr 5 o planowanej przepustowości 50 mln pasażerów rocznie (!).
Singapur posiada także bardzo dobrze rozwiniętą i nowoczesną infrastrukturę komunikacyjną. Plany krajowe zakładają modernizację sieci światłowodowych i zwiększenie ich przepustowości do 10 Gbps do końca bieżącej dekady (z 1 Gbps obecnie). Całość wspierana jest komunikacją satelitarną (Singapur wystrzelił swojego pierwszego komercyjnego satelitę, TeLEOS-1, w 2015 r.).
Kalendarz dni wolnych od pracy
Data |
Nazwa |
Uwagi |
1 stycznia | Nowy Rok | |
10-12 lutego | Chiński Nowy Rok | Święto ruchome |
29 marca | Wielki Piątek | Święto ruchome |
10 kwietnia | Hari Raya Puasa | Święto ruchome (kalendarz muzułmański) |
1 maja | Święto Pracy | |
22 maja | Vesak Day | Święto ruchome (kalendarz buddyjski) |
17 czerwca | Hari Raya Haji | Święto ruchome (kalendarz muzułmański) |
9 sierpnia | Święto Niepodległości | |
31 października | Deepavali | Święto ruchome (kalendarz hinduski) |
25 grudnia | Boże Narodzenie |
Podstawowe dane makroekonomiczne
Podstawowe dane makroekonomiczne |
|||
2023 | 2024 (prognoza) | 2025 (prognoza) | |
PKB nominalne (USD ceny bieżące) | 501 mld | ~511-516 mld | ~523-531 |
PKB (PPP) | 837 mld | b.d. | b.d. |
Stopa wzrostu PKB (realna) | 1.1% | 2.6% | ~2.4-2.9% |
PKB per capita (nominalne) | 85 tys. | 89 tys. | b.d. |
PKB per capita (PPP) | 141 tys. | 148 tys. | b.d. |
Stopa inflacji (CPI) | 4.8% | ~2% | b.d. |
Stopa bezrobocia | 3.5% | 2.1% | b.d. |
Rating kredytowy Fitch / Moody's / S&P | AAA/Aaa/AAA | AAA/Aaa/AAA | b.d. |
Deficyt i nadwyżki budżetowe | -2.67 mld | +606 mln | b.d. |
Dług publiczny (% PKB) | 171% | b.d. | b.d. |
Powyższe dane pochodzą z Banku Światowego oraz krajowych źródeł singapurskich. Predykcja wzrostu gospodarczego w 2024 pochodzi z danych IMF, za 2025 r. z raportów banków DBS, OCBC i UOB. PKB per capita (PPP) za 2024 pochodzi z danych IMF. Informacje dotyczące ratingów kredytowych pochodzą ze strony singapurskiego banku centralnego.
Dane demograficzne
Dane demograficzne (aktualne) |
|
Liczba ludności (w tys.) | 5918 |
Siła robocza (w tys./mln, dane krajowe) | 3840 tys. |
Rozmiar klasy średniej (w tys./mln) | 3370 tys. |
Poziom ubóstwa (% populacji żyjącej poniżej progu ubóstwa) | Singapur nie raportuje tego wskaźnika i nie uznaje międzynarodowych definicji w tym zakresie |
Współczynnik Giniego | 0.371 |
Współczynnik HDI | 0.9 (wg ADB) |
Handel zagraniczny i inwestycje
Singapur jest jednym z największych centrów handlowych na świecie, gdzie jego handel stanowi kluczowy element gospodarki. Eksport i import towarów obejmują szeroki zakres produktów. Kraj przyciąga również znaczące inwestycje zagraniczne, zwłaszcza w sektorach technologii, finansów, medycyny i logistyki, dzięki korzystnym regulacjom oraz strategicznemu położeniu w Azji Południowo-Wschodniej.
Ponad 99% wszystkich produktów importowanych do Singapuru jest wolnych od opłat celnych. Z przyczyn społeczno-środowiskowych Singapur wprowadził cła jedynie na produkty alkoholowe, wyroby tytoniowe, produkty paliwowe oraz pojazdy silnikowe.
Niektóre produkty przed eksportem do Singapuru wymagają specjalnych zezwoleń, licencji, bądź wcześniejszego powiadomienia strony singapurskiej. Pełna lista produktów, których import podlega kontroli dostępna jest na stronie singapurskich władz celnych.
Kontrolowany import obejmuje m.in. następujące grupy produktów rolno-spożywczych: (1) żywe zwierzęta, ptaki, (2) mięso i produkty mięsne, (3) warzywa i owoce.
Najważniejsi partnerzy handlowi:
W 2023 r. najważniejszymi dla Singapuru rynkami w eksporcie towarów były Chiny, Hong Kong, Malezja, USA, Indonezja i UE, w imporcie zaś Chiny, USA, Tajwan, Malezja i UE. Pod względem wartości obrotów pięciu głównych partnerów handlowych Singapuru to: Chiny (167 mld SGD), USA (129 mld SGD, awans z 3. miejsca w tym zestawieniu w 2022 r.), Malezja (124 mld SGD), EU (105 mld SGD, awans z 5. miejsca) i Tajwan (93 mld SGD)
Podstawowe produkty i usługi importowe i eksportowe:
Do podstawowych dóbr będących przedmiotem eksportu i importu w Singapurze należą maszyny oraz urządzenia (62% eksportu i importu). Kolejne miejsce zajmują chemikalia i produkty ropopochodne, które odpowiadają za 15% eksportu i 10% importu (sektor rafineryjny, mimo braku własnych złóż, jest postrzegany w Singapurze jako jeden z kluczowych elementów gospodarki, przyczyniając się do znacznej części eksportu i dochodów z przemysłu. Znajduje się tu kilka dużych rafinerii, które przetwarzają ropę naftową oraz produkują szeroką gamę produktów petrochemicznych. Kraj korzysta z korzystnego położenia geograficznego oraz rozwiniętej infrastruktury portowej, co czyni go istotnym węzłem w globalnych łańcuchach dostaw). Istotną rolę pełnią także inne produkty przemysłowe, oraz żywność (Singapur importuje około 90% swojej żywności. Kraj ten boryka się z ograniczonymi zasobami ziemi i wody, co utrudnia produkcję rolną).
W kategorii usług najważniejszą rolę odgrywa transport – odpowiada za 32% eksportu sektora usług, oraz 31% ich importu. Inne kluczowe branże w ujęciu eksportowym i importowym to usługi dla biznesu, finansowe, ICT, oraz związane z handlem i turystyką.
Główni inwestorzy
Singapur jest największym beneficjentem inwestycji zagranicznych w regionie. Skumulowana wartość inwestycji zagranicznych w Singapurze na koniec 2022 r. wyniosła ok. 1 985 mld USD (na moment przygotowywania niniejszego informatora brak było jeszcze danych za lata 2023 i 2024).
Wg danych singapurskiego urzędu statystycznego SingStat największymi inwestorami w Singapurze są: Stany Zjednoczone (422 mld USD), Unia Europejska (351 mld USD), Japonia (127 mld USD) i Wielka Brytania (86 mld USD).
W 2022 r. napływ inwestycji zagranicznych do Singapuru wzrósł o 5.6% względem roku 2021. Całościowo ponad połowa zagranicznych środków ulokowana została w sektorze usług finansowych i ubezpieczeniowych (56%). Drugim co do wielkości obszarem inwestycji zagranicznych w Singapurze jest handel hurtowy i detaliczny (16%), a w dalszej kolejności także sektor wytwórczy oraz usługi dla biznesu.
Główne kierunki inwestycji zagranicznych
Skumulowana wartość kapitału zainwestowanego przez Singapur za granicą w 2022 r. ukształtowała się na poziomie 1 057 mld USD (o 10.7% więcej niż w 2021 r.).
Singapur zdecydowanie najwięcej inwestuje w Azji (52% wszystkich inwestycji). Do najbardziej popularnych lokalizacji należą Chiny, Hong Kong, Indie i Indonezja. W Europie, która stanowiła do tej pory cel blisko 24% singapurskich inwestycji, są to Holandia i Wielka Brytania. Za granicą Singapur inwestuje głównie w sektorze usług finansowych i ubezpieczeniowych (52%), a także w sektorze produkcyjnym (18%) oraz w handlu detalicznym i hurtowym (7%).
Udział w inicjatywach i organizacjach wielostronnych o charakterze gospodarczym
Singapur jest członkiem wielu inicjatyw i organizacji wielostronnych o charakterze gospodarczym. We wrześniu 1965 roku zaaplikował o członkostwo w Banku Światowego, do którego szybko został przyjęty. Od tego czasu aktywnie uczestniczy w działaniach tej instytucji, angażując się w różnorodne projekty i programy mające na celu wspieranie rozwoju gospodarczego.
W latach 60. XX wieku dołączył także do ADB (Asian Development Bank, jako jeden ze współzałożycieli) oraz IMF (Internatinal Monetary Fund).
Od 1 stycznia 1995 jest krajem członkowskim Światowej Organizacji Handlu (WTO, a więc od początku istnienia tej organizacji). Jako kraj wyspiarski, leżący na przecięciu głównych morskich szlaków handlowych, Singapur tradycyjnie wspiera otwarty system handlu międzynarodowego, oparty na jasno uregulowanych zasadach. Kraj był gospodarzem pierwszej Ministerialnej Konferencji WTO w grudniu 1996.
Singapur w 2015 dołączył do AIIB (Asian Infrastructure Investment Bank) jako jeden z założycieli. Do dziś uczestniczy w ramach działalności w tej instytucji w finansowaniu i promowaniu rozwoju infrastruktury w Azji.
Jako kraj, którego gospodarka opiera się na handlu, Singapur jest też stroną aż 27 wiążących bilateralnych i regionalnych porozumień o wolnym handlu, w tym FTA z Unią Europejską, Chinami, Japonią, Koreą Płd., Indiami, USA, Australią, Nową Zelandią, Turcją, a także porozumień CPTPP (Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership) i RCEP (Regional Comprehensive Economic Partnership), które weszło w życie 1 stycznia 2022 r.
26 stycznia 2022 r. Minister Handlu i Przemysłu Gan Kim Yong podpisał umowę o wolnym handlu z Sojuszem Pacyfiku (Chile, Kolumbia, Meksyk i Peru): PASFTA. 17 maja tego samego roku podczas wizyty Ministra Alvina Tana w Meksyku opublikowano Plan Działań na rzecz współpracy w tym formacie. Finalnie ratyfikacja umowy jest jednak wstrzymana z powodu kryzysu politycznego w Peru.
7 grudnia 2023 r. w Rio de Janeiro nastąpiło podpisanie umowy o wolnym handlu pomiędzy Singapurem a MERCOSUR.
Ważną rolę w polityce zagranicznej Singapuru odgrywa zaangażowanie w prace ugrupowań o charakterze regionalnym, takich jak APEC i ASEAN, w tym Wspólnoty Gospodarczej ASEAN (Asean Economic Community), utworzonej w grudniu 2015 r. Singapur, w którym znajduje się sekretariat Asia-Pacific Economic Cooperation (APEC), jest aktywnym animatorem działalności tego ugrupowania.
Singapur jest też siedzibą zarządu Fundacji Azja-Europa (ASEF), która jest jedyną zinstytucjonalizowaną formą współpracy w ramach procesu ASEM.
Pozycja kraju w rankingach
Pozycja kraju w rankingach |
||
pkt |
pozycja |
|
Corruption Perception Index (Transparency International) |
83 |
5 |
Global Innovation Index (World Intellectual Property Orgnization) |
61.2 |
4 |
Economic Freedom Index (Herritage Foundation) |
83.5 |
1 |
Relacje dwustronne
Dwustronne relacje handlowe
Polski bilans handlowy od lat jest dodatni przy uwzględnieniu polskiej nadwyżki w handlu usługami, oraz ujemny gdy rozpatrujemy wyłącznie handel produktami.
W 2023 r. polski eksport towarów osiągnął wartość 287 mln USD (-36%), import zaś 617 mln USD (+7,6%). W efekcie deficyt osiągnął wartość 330 mln USD. Dane dotyczące handlu usługami w 2023 r. wciąż nie zostały opublikowane (ostatnie pochodzą z 2021 r. kiedy to Polska osiągnęła nadwyżkę wynoszącą blisko 382 mln USD). Handel towarami za ostatnie trzy lata prezentuje się następująco:
Rok | Eskport | Import | Obroty | Deficyt/nadwyżka |
2021 | 298 | 815 | 1113 | -517 |
2022 | 449 | 573 | 1022 | -124 |
2023 | 287 | 617 | 904 | -330 |
(w mln USD, dane GUS)
Dwustronne relacje inwestycyjne
Przełomem w bilateralnej współpracy inwestycyjnej była ogłoszona w marcu 2019 r. wspólna inwestycja operatora singapurskiego portu PSA International, Polskiego Funduszu Rozwoju oraz IFM Global Infrastructure Fund w głębinowy terminal kontenerowy w Gdańsku. Wartość inwestycji, w której partner singapurski posiada 40%, wynosi 1,1 mld USD. Inwestycja ta jest największym projektem zrealizowanym dotychczas przez firmę singapurską w regionie Europy Środkowej i Wschodniej.
Singapurskie BIZ w Polsce w ostatnich latach przedstawiały się następująco:
Rok | Napływ | Stan |
2023 | 95 | 447 |
2022 | 63 | 322 |
2021 | 57 | 365 |
(w mln USD, dane NBP)
Polskie BIZ w Singapurze:
Rok | Odpływ | Stan |
2023 | 4 | 26 |
2022 | -5 | 14 |
2021 | 25 | 13 |
(w mln USD, dane NBP)
Relacje z UE
Singapur uznawany jest za państwo like-minded, które wspiera system wolnego handlu oraz podkreśla konieczność przestrzegania prawa międzynarodowego w relacjach między państwami.
W 2023 r. Unia Europejska była 5. najważniejszym dla Singapuru rynkiem eksportowym towarów (po Chinach, Malezji, USA i Indonezji), takie samo miejsce zajmowała w zestawieniu głównych źródeł importu (po Chinach, USA, Tajwanie i Malezji).
Pod względem wartości obrotów UE była 4. najważniejszym partnerem Singapuru (z handlem o wartości ok. 80 mld USD w 2023 r.). Lepszymi wynikami pochwalić mogły się jedynie Chiny (127 mld USD), USA (98 mld USD) i Malezja (94 mld SGD).
Singapur jest największym odbiorcą inwestycji UE w Azji oraz jednym z największych azjatyckich inwestorów w UE. W Singapurze działa ponad 14 tys. firm z Europy, które często lokują tu swoje regionalne przedstawicielstwa, a także centra logistyczne i dystrybucyjne. Mieszka tu ponad 100 tys. Europejczyków, w tym ok. 1500 Polaków.
Ważną rolę we wzajemnych relacjach odgrywa umowa o wolnym handlu pomiędzy Unią Europejską i Singapurem (FTA) - kompleksowe i szeroko zakrojone porozumienie obejmujące bezcłowy eksport dóbr, a także ułatwiające dostęp do rynku usług (ze szczególnym uwzględnieniem usług finansowych, profesjonalnych, prawnych, telekomunikacyjnych oraz pocztowych), ochronę własności intelektualnej, politykę konkurencyjności, zniesienie barier technicznych w handlu, sektor zamówień publicznych i zrównoważony rozwój. FTA przewiduje zniesienie w ciągu 5 lat od wejścia umowy w życie wszystkich ceł na towary eksportowane z Singapuru do Unii, z czego 80% (przede wszystkim na elektronikę, produkty chemiczne, farmaceutyczne oraz żywność przetworzoną) została zniesiona w momencie wejścia umowy w życie.
Baza traktatowa
Podstawowymi dokumentami prawnymi określającymi współpracę na linii UE – Singapur są:
- Umowa o Partnerstwie i Współpracy (EU-Singapore Partnership and Cooperation Agreement – PCA) podpisana 19 października 2018 r.
- Umowa o wolnym handlu między Unią Europejską a Republiką Singapuru (EU-Singapore Free Trade Agreement - FTA), która weszła w życie 21 listopada 2019 r.
- Umowa o ochronie inwestycji między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Singapuru, z drugiej strony (EU-Singapore Investment Protection Agreement – IPA; wejdzie ona w życie po jej ratyfikacji przez wszystkie państwa członkowskie UE, zgodnie z ich własnymi procedurami krajowymi. Do końca 2023 r. ratyfikowało ją 15 państw członkowskich).
- Umowa o handlu cyfrowym (EU-Singapore Digital Trade Agreement - DTA) wynegocjowana w lipcu 2024 r. (zostanie prawdopodobnie ratyfikowana w drugiej połowie 2025 r.).
Podstawę prawną dwustronnych stosunków pomiędzy Polską a Singapurem stanowią następujące umowy międzyrządowe:
- Umowa o popieraniu i wzajemnej ochronie inwestycji z dnia 3 czerwca 1993 r.,
- Umowa o ruchu bezwizowym z dnia 21 listopada 1998 r.,
- Umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu wraz z Protokołem z dnia 4 listopada 2012 r. (weszła w życie 06.02.2014 r.),
- Umowa między Rządem RP a Rządem Republiki Singapuru o transporcie lotniczym podpisana 22 maja 2014 r. (weszła w życie 29 lipca 2015 r.)
Teksty obowiązujących umów dostępne są m.in. na portalu http://traktaty.msz.gov.pl/
Wyżej wymienione umowy wspierane są porozumieniami o współpracy zawartymi pomiędzy instytucjami sektora publicznego oraz organizacjami branżowymi, w tym:
- Porozumienie o współpracy między Krajową Izbą Gospodarczą i Singapore Business Federation (SBF) z 11 października 2007 r.,
- Porozumienie o współpracy pomiędzy Polską Agencją Handlu i Inwestycji a Enterprise Singapore z 22 maja 2017 r.
- Porozumienie o współpracy pomiędzy Polską Agencją Handlu i Inwestycji a Singapore Business Federation z 22 maja 2017 r.
- Porozumienie o współpracy w zakresie wymiany doświadczeń w obszarze innowacji finansowych pomiędzy KNF i Monetary Authority of Singapore z listopada 2017 r.
- Porozumienie o współpracy pomiędzy Doliną Lotniczą a Association of Aerospace Industries Singapore (AAIS) z marca 2017 r.
- Porozumienie o współpracy pomiędzy Singapore Institute of Building Ltd. a Wschodnim Klastrem Budowlanym ze stycznia 2018 r.
- Porozumienie o współpracy pomiędzy Krajową Radą Drobiarstwa Izbą Gospodarczą a Singapore Meat Traders Association (MTA) z września 2021 r.
- Porozumienie o współpracy pomiędzy polskim Klastrem Technologii Kosmicznych a Singapore Space & Technology Ltd. (SSTL) z 15 lutego 2023 r.
- Porozumienie o współpracy pomiędzy polskim Urzędem Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych (URPL) a singapurskim Health Science Authority (HSA) 25 maja 2023 r.
- Porozumienie o Współpracy pomiędzy Krajową Izbą Gospodarczą a Singapore Manufacturing Federation z 23 października 2023 r.
Materiały
MANUAL_dostęp_dla_produktów_weterynaryjnych_MAY2021MANUAL_dostęp_dla_produktów_weterynaryjnych_MAY2021_(1).pdf 1.08MB