W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Czy wejście do strefy euro pozwala osiągnąć szybszy wzrost gospodarczy?

03.01.2023

Od 1 stycznia 2023 roku strefa euro liczy dwudziestu członków, do grona państw zrzeszonych w tym zgrupowaniu dołączyła bowiem Chorwacja. Przy tej okazji wrócił temat integracji Polski z obszarem wspólnej waluty

Banknoty i monety EURO

Wśród argumentów przemawiających za rezygnacją ze złotego jest i ten, wskazujący na możliwość osiągnięcia szybszego tempa wzrostu gospodarczego. Wynikałoby z niego, że Polska wchodząc do obszaru euro będzie rozwijać się dynamiczniej, niż gdyby nie przystąpiła do unii monetarnej. Przy zastrzeżeniu, że dobrze się do tego przygotujemy, przyjmując euro nasz kraj miałby zatem osiągnąć korzystniejszą dynamikę PKB, niż w scenariuszu pozostawania poza obszarem jednolitego pieniądza. Tezy tej zdają się jednak nie potwierdzać doświadczenia państw naszego regionu, które faktycznie się na ten ruch zdecydowały.

Przeanalizowaliśmy dynamikę PKB w tych państwach Europy Środkowo – Wschodniej należących do Unii Europejskiej, które przyjęły euro. Badamy dwa okresy, od wejścia do UE do wejścia do eurolandu i od wejścia do eurolandu do 2021 roku. W ramach tego porównania zobaczymy, czy faktycznie przyjęcie euro przełożyło się na szybsze tempo wzrostu gospodarczego w analizowanej grupie. Wyniki porównania znajdują się w poniższej tabeli.

Pierwszym państwem naszego regionu, które weszło do strefy euro była Słowenia. Jej akcesja miała miejsce w 2007 roku. W okresie 2004-2006 średnie roczne tempo wzrostu gospodarczego w Słowenii wyniosło 4,6%. To stosunkowo krótki okres, trudno zatem wyciągać z niego jednoznaczne wnioski. Niemniej Słowenia rozwijała się w tym czasie dosyć szybko. Jej obecność w strefie euro to już kilkanaście lat i w tym czasie średnia roczna dynamika PKB wynosiła zaledwie 1,7%. W tym samym okresie polska gospodarka osiągnęła wynik ponad dwukrotnie lepszy.

W 2009 roku do strefy euro przystąpiła Słowacja. Przed akcesją do unii monetarnej gospodarka tego kraju rosła w średnim rocznym tempie wynoszącym 7,4%. Od 2009 do 2021 roku średnia dynamika PKB wyraźnie zwolniła, do poziomu tylko 1,8%. Będąc poza strefą euro słowacka gospodarka rosła przeszło trzykrotnie szybciej niż po akcesji do eurolandu. W tym samym czasie średnie roczne tempo wzrostu PKB dla Polski wynosiło 3,3%, a więc niemal dwukrotnie więcej niż dla Słowacji.

W 2011 roku częścią unii walutowej stała się Estonia. Przed przyjęciem euro PKB tego kraju rosło w średnim rocznym tempie wynoszącym 2,3%, jednak warto zwrócić uwagę, że przed przystąpieniem do eurolandu estońska gospodarka zaliczyła głęboką recesję spowodowaną wybuchem światowego kryzysu finansowego (w 2009 roku estońskie PKB spadło aż o 14,6%, w 2011 roku PKB Estonii wzrosło zaś o 7,3%, co należałoby uznać za efekt porecesyjnego odbicia, niekoniecznie zaś wejścia do eurolandu). Po akcesji do obszaru wspólnej waluty było to 3,6%. Zatem 0,3 pkt proc. więcej niż Polska w tym samym okresie.

Łotwa, która zastąpiła walutę narodową euro w 2014, notowała średni roczny wzrost PKB na poziomie 3,1% przed przyjęciem euro i 2,3% po wejściu do unii walutowej. Po wejściu do strefy euro jej gospodarka rosła także średnio wolnej niż gospodarka Polski (odpowiednio 2,3% i 3,7%).

Ostatnim przed Chorwacją członkiem unii walutowej została Litwa (2015 rok). Do tego momentu jej PKB rosło w średnim rocznym tempie wynoszącym 3,6%. Po wejściu do eurolandu było to 3,2%. Po przyjęciu euro Litwa rozwijała się także w średnim rocznym tempie wolniejszym od Polski, nasz kraj zwiększał PKB średnio o 3,7% rocznie w tym okresie.

Tylko gospodarka Estonii osiągnęła średni roczny wzrost gospodarczy po rezygnacji z waluty narodowej na wyższym poziomie niż przed akcesją do strefy euro, przy czym z uwagi na moment przystąpienia rezultat ten jest mocno obciążony recesją, która wystąpiła w tym kraju przed wejściem do strefy euro. Pozostałe cztery gospodarki rosły, po przyjęciu wspólnej waluty wolniej. Można to usprawiedliwiać tym, że niektóre z nich weszły do eurolandu po głębokim załamaniu spowodowanym globalnym kryzysem finansowym. To zaś oddziałuje na średnią, niemniej Polska także była poddana skutkom tego kryzysu i w porównywanym okresie przeważnie wypadała lepiej do państw, które weszły do unii walutowej.

 

 

Średnia roczna dynamika realnego PKB w %, obliczenia własne na podstawie danych Eurostatu

Przed wejściem Słowenii do strefy euro (2004 – 2006)

Polska 

4,9

Słowenia

4,6

Po wejściu Słowenii do strefy euro (2007 – 2021)

Polska

3,6

Słowenia

1,7

Przed wejściem Słowacji do strefy euro (2004 – 2008)

Polska

5,2

Słowacja

7,4

Po wejściu Słowacji do strefy euro (2009 – 2021)

Polska

3,3

Słowacja

1,8

Przed wejściem Estonii do strefy euro (2004 – 2010)

Polska

4,6

Estonia

2,3

Po wejściu Estonii do strefy euro (2011 – 2021)

Polska

3,3

Estonia

3,6

Przed wejściem Łotwy do strefy euro (2004 – 2013)

Polska

5

Łotwa

3,1

Po wejściu  Łotwy do strefy euro (2014 – 2021)

Polska

3,7

Łotwa

2,3

Przed wejściem Litwy do strefy euro (2004 -2014)

Polska

3,9

Litwa

3,6

Po wejściu Litwy do strefy euro (2015 – 2021)

Polska

3,7

Litwa

3,2

Średnia roczna dynamika PKB (%), dane: Eurostat.

Mając na uwadze powyższe dane trudno uzasadnić tezę, że wejście do strefy euro przyczynia się do osiągnięcia szybszego tempa wzrostu gospodarczego. W zasadzie słuszna może być teza odwrotna wskazująca, że wejście do strefy euro spowalnia wzrost gospodarczy w państwach naszego regionu. 

 

 

{"register":{"columns":[]}}