81. rocznica wybuchu II wojny światowej - wręczenie not identyfikacyjnych Obrońców Westerplatte
01.09.2020
Poranne uroczystości rozpoczęły się zgodnie z tradycją dźwiękiem syren alarmowych, tuż przed 4.45, bowiem o tej godzinie 1 września 1939 r. nastąpił niemiecki atak na polską Wojskową Składnicę Tranzytową, ulokowaną na gdańskim półwyspie. Obok prezydenta Andrzeja Dudy w obchodach wzięli udział m.in. marszałkowie Sejmu i Senatu, wicepremier i minister kultury Piotr Gliński oraz wiceminister kultury Jarosław Sellin.
Główną uroczystość zorganizowaną na gdańskim półwyspie poprzedziła o godz. 4.00 ceremonia złożenia kwiatów przy Cmentarzu Żołnierzy Wojska Polskiego oraz zapalenia zniczy w miejscu, gdzie prowadzone są prace archeologiczne przez Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.
W czasie uroczystości prezydent Andrzej Duda, w obecności prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr. Jarosława Szarka i dyrektora Muzeum II Wojny Światowej dr. Karola Nawrockiego, wręczył noty identyfikacyjne rodzinom poległych westerplatczyków – Jana Gębury, Bronisława Peruckiego, Władysława Okrasy, Józefa Kity, Adolfa Petzelta. Miejsce ich spoczynku zostało odkryte podczas badań archeologicznych, które Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku prowadziło jesienią 2019 roku.
- To miejsce jest wielkim i wspaniałym symbolem bohaterstwa polskich żołnierzy, a dla całego świata przestrogą przed tym, co oznacza brutalna polityka prowadząca do wojny, jest ostrzeżeniem, aby takie wydarzenia nigdy się nie powtórzyły, albowiem pociągnęły za sobą tragedie narodów, pociągnęły za sobą miliony ludzi, którzy polegli albo zostali zamordowani, pociągnęły za sobą holokaust i wszystko to, co najstraszniejsze stało się w okresie II wojny światowej- podkreślił prezydent. Dodał, że „to miejsce musi być godne i musi wyglądać godnie”.
Prezydent przypomniał, że teren, na którym znajdują się willa oficerska, wartownia nr 3 i pomnik Obrońców Wybrzeża na mocy decyzji wojewody pomorskiego przeszedł na własność Skarbu Państwa. Przekazany obszar będzie odtąd zarządzany przez Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. W przyszłości powstanie tu Muzeum Westerplatte i Wojny 1939.
- Wierzę, że dzięki temu, że Westerplatte zostało przekazane w zarządzanie Muzeum II Wojny Światowej to miejsce będzie nie tylko godne, ale przede wszystkim będzie piękne, odwiedzane przez młodzież i będzie tu oddawany hołd w miejscach pochówku naszych żołnierzy – powiedział prezydent. Wyraził też przekonanie, że pochówek westerplatczyków będzie mógł nastąpić po zidentyfikowaniu wszystkich żołnierzy.
Prezydent podkreślił, że ważne jest, aby odnajdywać szczątki bohaterów, którzy polegli w obronie ojczyzny. Jak dodał, jest to nasze zobowiązanie. Podziękował wszystkim, którzy uczestniczą w procesie ich poszukiwania i identyfikacji, w tym archeologom, wolontariuszom, Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, Instytutowi Pamięci Narodowej, Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie.
Zachęcamy do zapoznania się z miniaturami filmowymi, przygotowanymi przez Muzeum II Wojny Światowej, które opowiadają o zidentyfikowanych Obrońcach Westerplatte:
Plutonowy Adolf Petzelt (1906 – 1939). Na Westerplatte od 20 września 1938 r. Dowódca Wartowni nr 5. 2 września 1939 r. w trakcie bombardowania Westerplatte zginął w wartowni nr 5. Pochowany przy willi oficerskiej po zakończeniu walk.
Wideo
Kapral Bronisław Perucki (1915 – 1939). Przybyły na Westerplatte wraz z ostatnim wzmocnieniem 13 sierpnia 1939 r. Przypisany do załogi wartowni nr 5. Zginął w jej wnętrzu w trakcie nalotu 2 września 1939 r. Pochowany przy willi oficerskiej w zbiorowej mogile po zakończeniu walk.
Wideo
Kapral Jan Gębura (1915 – 1939). Zameldował się na Westerplatte wraz z wiosenną zmianą 17 marca 1939 r. Żołnierz z obsady wartowni nr 5, zginął 2 września 1939 r. w trakcie bombardowania Westerplatte, pochowany przy willi oficerskiej w zbiorowej mogile po zakończeniu walk.
Wideo
Starszy strzelec Władysław Okrasa [Okraszewski] (1916 – 1939). Na terenie składnicy od 30 lipca 1939 r. Żołnierz odpowiedzialny za aprowizację i wyżywienie załogi. 2 września 1939 r. w trakcie nalotu na Westerplatte, poległ w wartowni nr 5. Pochowany przy willi oficerskiej w zbiorowej mogile po zakończeniu walk.
Wideo
Legionista Józef Kita (1915 – 1939). Zameldował się na Westerplatte wraz z wiosenną zmianą 17 marca 1939 r. Został wybrany ordynansem Komendanta składnicy. Przypisany do załogi wartowni nr 5. Zginął 2 września 1939 r. w trakcie bombardowania Westerplatte. Pochowany przy willi oficerskiej w zbiorowej mogile po zakończeniu walk.