Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu - Archiwum

[[jQueryInclude?preset=slides]]

Biurko damskie, Jacques Dubois (ok. 1693–1763), Paryż, ok. 1745

fot. Wojciech Holnicki

fot. Wojciech Holnicki

fot. Wojciech Holnicki

fot. Wojciech Holnicki

fot. Wojciech Holnicki

Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie odzyskało dwa cenne XVIII-wieczne meble. Utracone podczas II wojny światowej obiekty, odzyskane dzięki współpracy polsko-niemieckiej to francuskie damskie biurko oraz bogato zdobiony angielski kabinet. W uroczystości prezentacji mebli 10 maja 2018 r. wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Zabytki odnaleziono dzięki prowadzonemu w Państwowych Zbiorach Sztuki w Dreźnie projektowi badawczemu „Daphne”, poświęconemu zagadnieniom proweniencji i inwentaryzacji eksponatów. W toku prac ustalono, że na dwóch wysokiej klasy artystycznej meblach z XVIII wieku: damskim biurku i kabinecie, znajdowały się pozostałości oznakowań świadczących o pochodzeniu mebli z historycznej kolekcji Muzeum w Wilanowie.

Pod koniec 2014 r. przedstawiciele Państwowych Zbiorów Sztuki w Dreźnie nawiązali kontakt z Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie w celu zweryfikowania pochodzenia obu mebli. Analiza materiałów historycznych potwierdziła, że oba obiekty figurują na liście zabytków utraconych w wyniku II wojny światowej prowadzonej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Wobec takich ustaleń Wydział Strat Wojennych w Departamencie Dziedzictwa Kulturowego MKiDN,  odpowiedzialny za restytucję dóbr kultury utraconych przez Polskę wskutek II wojny światowej, podjął starania w celu odzyskania obu zabytków i sprowadzenia ich do Polski. Strona niemiecka wyraziła gotowość zwrotu – w listopadzie 2017 r. rząd Saksonii zdecydował o przekazaniu obu zabytków władzom polskim. Odzyskane zabytki zostały przekazane do miejsca ich historycznego pochodzenia, czyli wilanowskiego muzeum.

Zdaniem Jolanty Miśkowiec z Departamentu Dziedzictwa Kulturowego za Granicą i Strat Wojennych w MKIDN -  wartość odzyskanych obiektów jest niekwestionowana (…) mówimy tu o wartości nie tylko historycznej czy artystycznej, ale także emocjonalnej -  oceniła.

Przypomniała również, że resort kultury wciąż pracuje nad odzyskiwaniem straconych dzieł sztuki. Mówimy nie tylko o rzemiośle artystycznym, ale przede wszystkim o malarstwie, numizmatach, rzeźbie, więc tych zabytków jest naprawdę ogromna liczba. - Dzisiaj nawet trudno powiedzieć jaka, dlatego że te szacunki są teraz już nie do odtworzenia, gdyż większość dokumentacji została albo zniszczona, albo spalona - mówiła.

Obydwa meble reprezentują rozpowszechnioną w Europie XVIII wieku modę na sztukę Dalekiego Wschodu. Pierwszy z nich to francuskie damskie biurko rokokowe wykonane ok. 1745 r. w Paryżu przez wybitnego ebenistę, Jacques Dubois. Opisywane biurko opatrzone jest sygnaturą autora i znak kontroli cechu francuskich mistrzów meblarstwa, poświadczający najwyższą klasę wyrobu. Drugi mebel to utrzymany w stylu chińskim kabinet zamykany dwuskrzydłowymi drzwiczkami kryjącymi wnętrze z piętnastoma szufladkami. Jego powierzchnia pokryta została europejską ciemnogranatową laką z malowanymi na białym tle barwnymi dalekowschodnimi pejzażami.