Generalny Konserwator Zabytków wspiera inicjatywę utworzenia parku kulturowego w Ciechocinku
21.11.2020
Inicjatywa spójnego zagospodarowania najcenniejszych elementów unikalnego zespołu uzdrowiskowego w Ciechocinku oraz ratowania zabudowy basenu termalno-solankowego powiązanego z zespołem historycznych tężni ma wsparcie podsekretarz stanu w MKiDN, Generalnego Konserwatora Zabytków prof. IH PAN Magdaleny Gawin. Wiceminister zwróciła się do burmistrza Ciechocinka o jak najszybsze podjęcie przez samorząd uchwały o utworzeniu na terenie Ciechocinka parku kulturowego.
Niepokojące zmiany w krajobrazie miasta oraz postępująca dewastacja basenu termalno-solankowego zaowocowały wnioskami o konieczność zapewnienia ochrony i opieki nad zabytkowymi obiektami Ciechocinka. Zarówno basen, jak i cały teren Pomnika Historii, jest własnością prywatną bądź znajduje się w użytkowaniu wieczystym wielu podmiotów prawnych, co nie tylko prowadzi do istotnego przekształcania nieruchomości, wpływając na obniżenie ich wartości zabytkowych, ale także pogarsza warunki utrzymania zabytków i ich ochrony.
Zdaniem Generalnego Konserwatora Zabytków, najlepszym rozwiązaniem problemu zagospodarowania terenu pomnika historii jest zadeklarowane przez burmistrza Ciechocinka utworzenie parku kulturowego. Zadanie to należy do kompetencji rady gminy i pozwala kreować wartość społeczną lokalnego krajobrazu poprzez stworzenie mechanizmów skutecznego i spójnego zagospodarowania najcenniejszych elementów zespołu uzdrowiskowego. Podjęcie takiej uchwały przez samorząd jest wyrazem troski o należyty wizerunek regionu czy miejscowości, a także pozwala skutecznie chronić unikalny krajobraz danego miejsca i zarządzać jego zasobem zabytkowym poprzez opracowanie planu ochrony parku kulturowego.
Ciechocinek – najstarsze miasto-uzdrowisko
Historyczna popularność Ciechocinka jako unikalnego uzdrowiska ma swoje źródła w pierwszej połowie XIX w. Dzięki zaangażowaniu wybitnych architektów-budowniczych oraz ogrodników, z osady fabrycznej wyrosło miasto-ogród o cechach świadomie ukształtowanej przestrzeni. Począwszy od lat czterdziestych XIX w. jego rozbudowę realizowano w oparciu o kolejne plony regulacyjne (Marconiego i Gaya - 1843 r.; Majewskiego - 1896 r.; Paprockiego - 1935 r.).
Znacząca część budynków, budowli, terenów zieleni, urządzeń dawnego przemysłu i uzdrowiskowych zachowała się do czasów współczesnych. Ich duże nagromadzenie i skomponowanie na stosunkowo niewielkim obszarze wzmacnia zabytkowe i krajobrazowe walory miasta.
Obiekty basenu termalno-solankowego oraz projekt zagospodarowania terenu stanowią dzieło wybitnych twórców okresu międzywojennego – Romualda Gutta i Aleksandra Szniolista. To wyjątkowy przykład kompleksowej realizacji obiektu sportowego w duchu modernizmu, powiązanej z zespołem historycznych tężni – symbolu i perły kurortu ciechocińskiego. W okresie międzywojennym kompleks pływalni miał ogromne znaczenie polityczne, jako nowoczesny, komunalny, monumentalny zespół stanowiący symbol odrodzenia się nowej państwowości polskiej - w 1932 r. został otwarty przez Prezydenta RP Ignacego Mościckiego.
Funkcjonując nieprzerwanie do początków XXI w., zabudowa uzdrowiskowa stała się elementem budującym tożsamość Ciechocinka oraz rozpoznawalność miasta w kraju i na świecie. Cenne wartości zabytkowe tego obszaru potwierdziła lokalizacja na jego terenie Pomnika Historii „Ciechocinek - zespół tężni i warzelni soli wraz z Parkami Tężniowym i Zdrojowym” (zarządzenie Prezydenta RP z 7 grudnia 2017 r.).