Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu - Archiwum

„Pilecki jest uosobieniem cnót”

Dzięki niezwykłemu ruchowi społecznemu, który w ostatnich latach w sposób zupełnie oddolny działał, została przypomniana pamięć zarówno o bohaterach antykomunistycznego podziemia, o Powstańcach Warszawskich, jak również przypomniano i wydobyto z mroków niepamięci, postać Witolda Pileckiego. Bohatera zupełnie nieprzeciętnego, który na trwałe stał się elementem panteonu naszych narodowych bohaterów – powiedział szef Gabinetu Politycznego w MKDNiS Kacper Sakowicz.

Sakowicz ocenił, że „Pilecki stanowi przede wszystkim przykład autorytetu moralnego, bo jest uosobieniem cnót. Ta kategoria starożytna, filozoficzna cnoty, wydaje się kluczowa dla zrozumienia postaci Witolda Pileckiego. Historycznie rzecz ujmując, grecka arete odwoływała się przede wszystkim do męstwa, u Homera to była cnota wojenna, ale bardzo szybko Grecy spostrzegli, że tę kategorię należy rozszerzyć na wszelkiego rodzaju sprawności moralne. Te, które pomagają nam w osiągnięciu dobra, które jest celem wszelkiego, ludzkiego dążenia” - zwrócił uwagę szef Gabinetu Politycznego Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.

Pilecki jest dla nas autorytetem, bo jest przykładem realizacji pewnego wiecznotrwałego ideału człowieczeństwa, który Grecy nazwali kalokagathia. Jest to pewne zespolenie cnót, o których wspomniałem. Jest szansa, że dzięki tej lokomotywie inspirację z biografii Pileckiego będą mogli czerpać nie tylko Polacy, ale również nasi zachodni sąsiedzi. Wierzę, że będzie to postać, która stanie się uniwersalnym autorytetem dla ludzi na całej kuli ziemskiej – podkreślił Sakowicz.

„Jego odwaga inspiruje”

Okolicznościowa grafika, której treść opracował Instytut, przedstawia postać Rotmistrza Pileckiego w najważniejszych momentach jego życia: młodzieńcze lata w Wilnie, gdzie należał do drużyny harcerskiej, czasy przedwojenne z żoną i dziećmi w majątku Sukurcze, pobyt w obozie Auschwitz, a także proces sądowy w powojennej, komunistycznej Polsce. W centralnym miejscu znajduje się symboliczny wizerunek Rotmistrza piszącego słynny raport alarmujący świat o sytuacji w Auschwitz. Na lokomotywie, w językach polskim i angielskim, umieszczono hasło: Jego odwaga inspiruje - His courage is inspiring, co stanowi nawiązanie do rezolucji Parlamentu Europejskiego z 19 września 2019 r. w sprawie znaczenia pamięci historycznej dla przyszłości Europy, wzywającej do ustanowienia 25 maja, rocznicy śmierci Pileckiego, Międzynarodowym Dniem Bohaterów Walki z Totalitaryzmem.

Działania upamiętniające 120. rocznicę urodzin Witolda Pileckiego

Innym działaniem Instytutu Pileckiego upamiętniającym 120. rocznicę urodzin Rotmistrza jest zainaugurowanie Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego i organizacja jej pierwszej edycji w roku 2021. Nagrodę otrzymają autorzy najlepszych książek naukowych i reporterskich, które ukazały się w minionym roku w języku polskim lub angielskim i dotykają polskiego doświadczenia dwóch totalitaryzmów. Ponadto zostanie przyznana nagroda specjalna za książkę, która ukazuje przebieg współczesnych konfliktów zbrojnych i miejsca szczególnego zagrożenia dla godności człowieka. Autorzy najlepszych książek w każdej z kategorii otrzymają nagrodę w wysokości 75 tys. zł oraz okolicznościową statuetkę, które zostaną wręczone na uroczystej gali w listopadzie 2021 roku.

Witold Pilecki – symbol męstwa i odwagi

Postać Witolda Pileckiego stanowi uniwersalny, zrozumiały także na Zachodzie symbol walki przeciw obu totalitaryzmom, nazistowskiemu i komunistycznemu. Jego niezwykła historia jest personifikacją losów Polski w XX wieku. Pilecki udał się do Auschwitz na ochotnika, by dokumentować zbrodnie III Rzeszy i informować świat o ich charakterze i skali. Przez ponad dwa i pół roku budował tam ruch oporu i przygotowywał zbrojne powstanie, wreszcie uciekł z obozu aby osobiście zabiegać u przywódców polskiego państwa podziemnego o zniszczenie tego miejsca. W 1944 roku walczył w Powstaniu Warszawskim. Po wojnie został postawiony przed komunistycznym sądem i stracony 25 maja 1948 roku. W 1990 roku został oficjalnie zrehabilitowany, w roku 2006 prezydent Lech Kaczyński przyznał mu pośmiertnie Order Orła Białego.