Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu - Archiwum

„Debata naukowa, debata racjonalna, debata spokojna na argumenty jest w każdej demokracji szalenie potrzebna”

Minister kultury podczas konferencji prasowej wskazał, że „pamięć jest podstawą funkcjonowania każdej wspólnoty politycznej”.

Dlatego też w ostatnich latach powołaliśmy bardzo wiele instytucji i inicjatyw, które zajmują się polską pamięcią, ponieważ było bardzo wiele „białych plam”, które nie były wypełnione przez lata, jeżeli chodzi o instytucje pamięci. Można powiedzieć, że polska tożsamość była w jakiś sposób szalenie osłabiana przez brak tych właśnie instytucji - podkreślił.

Przypomniał, że w ostatnich latach zostało powołanych ponad 100 najróżniejszych instytucji i inicjatyw, które „tę pamięć instytucjonalizują i o nią dbają”. Piotr Gliński dodał, że jedną z instytucji, która została powołana właśnie z taką misją jest Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. R. Dmowskiego i I. J. Paderewskiego.

Cieszę się, że jedną z tych pierwszych inicjatyw Instytutu, który został formalnie powołany w tym roku, a w zeszłym roku rozpoczęliśmy współpracę, jest otwarty konkurs dla magistrantów i doktorantów na pracę z zakresu tematyki, którą opiekuje się Instytut, czyli myśli narodowej i społecznej myśli katolickiej - powiedział na konferencji wicepremier Piotr Gliński.

Myślę, że to jest przedsięwzięcie dla nas wszystkich w polskiej wspólnocie ważne, bo debata naukowa, debata racjonalna, debata spokojna na argumenty jest w każdej demokracji szalenie potrzebna. Sięgnięcie do pamięci, sięgnięcie do korzeni naszej aksjologii i naszej tożsamości to jest podstawa dla bytu narodowego, dla bytu kulturowego i politycznego, jakkolwiek różne można mieć wrażliwości dotyczące polskiej wspólnoty wszyscy się zgodzimy, że rozmowa na ważne tematy jest podstawą - podkreślił prof. Piotr Gliński.

Wskazał, że „instytucjonalizacja tej rozmowy, w różny sposób a między innymi poprzez tego typu inicjatywy, to jest szalenie ważna rzecz”.

Minister kultury podziękował także dyrektorowi Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej za inicjatywę oraz ministrowi edukacji i nauki za zaangażowanie się w ten projekt.

Konkurs dla absolwentów i doktorantów

Ogłoszony dziś konkurs kierowany jest do absolwentów dyscyplin humanistycznych, takich jak historia, historia sztuki, politologia, nauka o polityce, teologia, filozofia czy socjologia i dotyczy prac obronionych w latach 2019 – 2020. Dla laureatów konkursu przewidziane są nagrody pieniężne, które mają umożliwić prowadzenie dalszych studiów badawczych. Stanowią także zachętę dla kolejnych roczników studenckich i dla doktorantów przy wyborze tematów prac naukowych. Minister Czarnek poinformował, że jako minister edukacji i nauki przystępuje do tego programu przekazując na cele tego programu kwotę 83 tys. zł, z przeznaczeniem na nagrody dla osób, które napisały najlepsze prace z tego zakresu.

Uczestnicy konkursu mogą wysyłać swoje prace na adresy mailowe Instytutu: konkurs.mgr@idmn.pl - dla absolwentów studiów magisterskich oraz konkurs.dr@idmn.pl - dla autorów rozpraw doktorskich. Regulamin konkursu i pełna informacja dostępne są na stronie Instytutu.

Dotychczasowa działalność Instytutu

Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego to państwowa instytucja kultury powołana 17 lutego 2020 r. przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotra Glińskiego. Utworzenie Instytutu dedykowane jest m.in. studiom nad dziedzictwem myśli narodowej oraz katolicko-społecznej, w tym chrześcijańsko – demokratycznej, któremu patronują Roman Dmowski oraz Ignacy Jan Paderewski.

IDMN prowadzi bardzo szeroką działalność – przede wszystkim badawczą, wydawniczą, dokumentacyjną i edukacyjną, choć tę ostatnią ograniczoną warunkami epidemicznymi. Organizuje odczyty, konferencje czy szkołę letnią dla nauczycieli. Instytut dba o zachowanie ważnych dla naszego społeczeństwa dokumentów, kolekcji, rejestruje notacje z zapisem wspomnień polskich patriotów. Prowadzi prężną działalność wydawniczą, przygotowując m.in. kolejne tomy słowników biograficznych.

Statutową działalność Instytutu wspiera powołana Rada Programowa, w skład której wchodzą, cieszący się społecznym autorytetem, przedstawiciele świata nauki, kultury oraz innych dziedzin życia publicznego. Dział naukowy jest w trakcie opracowywania wielotomowych prac tj. „Słownika biograficznego polskiego obozu narodowego” i „Słownika biograficznego polskiego katolicyzmu społecznego”. Na kolejne lata planowane są takie inicjatywy jak rozpoczęcie prac nad opracowaniem „Słownika Rzeczowego Obozu Narodowego”, Internetowego Martyrologium Polskiego Duchowieństwa XX w. czy przygotowanie seminarium pt. „Ruch i myśl katolicko- społeczna wobec wyzwań XIX i XX w”.  

Bardzo ważnym zadaniem jest dziś też podjęcie działań na rzecz publikacji poprawnych merytorycznie haseł – w języku polskim i angielskim - na portalu Wikipedia, popularyzujących  rzetelną wiedzę o obozie narodowym i katolicko-społecznym.

Instytut współpracuje z wieloma wydawnictwami i prowadzi program digitalizacji, opracowania i udostępniania zapomnianych dzieł dorobku myśli narodowej i katolicko-społecznej. Dział dokumentacyjny zdołał pozyskać zbiory z zachowanych kolekcji prywatnych, np. z archiwum rodzinnego Heleny Prielipp (osoba spokrewniona z Romanem Dmowskim).

Prowadzone są  negocjacje z posiadaczami spuścizn (archiwum rodziny Grabskich, materiały Władysława Gałki, Jerzego Zielaka, Władysława Miłkowskiego, Józefa Stemlera i Witolda Świerzewskiego, Instytut R. Dmowskiego w Chicago).

Bardzo istotną częścią działań Instytutu jest prowadzenie działalności edukacyjnej, jak na przykład zorganizowanie trzech spotkań dyskusyjnych połączonych z koncertem we współpracy z Muzeum Archidiecezji Warszawskiej czy organizacja wykładów Szkoły Letniej IDMN, kierowanych do nauczycieli szkół średnich i podstawowych.

Wyjątkowym przedsięwzięciem IDMN jest realizacja płyty „Paderewski Rock”, gdzie słuchacze znajdą osiem utworów I. J. Paderewskiego w nowoczesnych rockowych aranżacjach skomponowanych przez młodego kompozytora Antoniego Wojnara.