„Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem” Rembrandta w Łazienkach Królewskich
02.04.2019
Mamy dzisiaj okazję zobaczyć obraz szczególny, który w sposób alegoryczny przedstawia życie człowieka, rozpięte między tragedią a nadzieją, dobrem a złem. W tym obrazie liczy się każdy detal tu jest dużo szczegółów, które są bardzo ważne - powiedział minister kultury Piotr Gliński na wernisażu wystawy "Rembrandt w Łazienkach Królewskich – Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem".
" To jest wyjątkowy obraz, to jest Rembrandt z kolekcji Czartoryskich, którą państwo polskie zakupiło nieco ponad dwa lata temu. Rzadki obraz Rembrandta, bo przedstawiający krajobraz, pewne zdarzenie, które można różnie interpretować" - dodał. Jak ocenił na obrazie tym "szalenie ważny jest szczegół, kolor, światło". Zdaniem ministra Glińskiego pomysł, aby pokazywać "jedno szczególne dzieło, w szczególnym entourage to pomysł na miarę współczesnych czasów, bo sztuka dzisiaj wymaga odpowiedniej opieki i prezentacji".
Minister podkreślił, że w tej chwili w Warszawie można oglądać trzy obrazy Rembrandta – dwa portrety z kolekcji Karoliny Lanckorońskiej na Zamku Królewskim w Warszawie i jeden krajobraz – w Łazienkach Królewskich.
Obraz Rembrandta "to dzieło, do którego się wraca i które się chłonie, ponieważ z każdym podejściem można dostrzec jeden nowy element, nowe rozwiązanie" – mówił z kolei dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie, Andrzej Betlej. Zaznaczył, że "to jeden z nielicznych krajobrazów, który popełnił Rembrandt". "W związku z tym możemy być szczęśliwi, że to dzieło jest w zbiorach państwowych, narodowych od grudnia 2016 r." - dodał.
Dyrektor Muzeum Łazienki Królewskie, Zbigniew Wawer, podkreślił, że "Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem" "to najbardziej znany obraz Rembrandta, który znajduje się w Polsce". Jego zdaniem współpraca z Muzeum Narodowym w Krakowie pokazuje, że "można dzielić się zbiorami, pokazywać je w innych miastach, przez to zwiększać liczbę osób, które to zobaczą".
Obraz Rembrandta "Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem" zwiedzający będą mogli oglądać w Pałacu na Wyspie w Łazienkach Królewskich od 3 kwietnia do 5 maja. Dzieło pochodzi z kolekcji książąt Czartoryskich zakupionej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w grudniu 2016 r.
O arcydziele Rembrandta
Pejzażowe arcydzieło Rembrandta powstało w 1638 r. Tematyka obrazu nawiązuje do przypowieści o miłosiernym Samarytaninie, opisanej w Ewangelii św. Łukasza. Dzieło nie jest bezpośrednią ilustracją biblijnej historii, lecz jej interpretacją, ściśle związaną z namalowanym pejzażem. Krajobraz, w którym rozgrywa się scena, skomponowany z różnych elementów, zarówno rodzimych (holenderska równina,
wiatraki, kamienny mostek, zabudowania gospodarcze na skraju lasu), jak egzotycznych (góry, orientalne miasto z kopułami, palma w prześwicie drogi), zakorzeniony jest w tradycji pejzażowego malarstwa flamandzkiego XVI w. Sceneria stanowi rodzaj wielkiego theatrum mundi, teatru świata, w którym rozgrywa się ponadczasowy dramat ludzki. Przedstawione na obrazie postacie są nie tylko bohaterami biblijnej przypowieści, lecz także integralną częścią pejzażu.
Dzieje obrazu
„Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem” zakupiony został przez Jeana Pierre’a Norblina de la Gourdaine na aukcji Vassal’a de Saint-Hubert w Paryżu 17 stycznia 1774 r., tuż przed jego przyjazdem do Polski. Francuski malarz i rysownik pracował przez następne trzy dekady swojego życia jako nadworny malarz Adama Kazimierza Czartoryskiego, wuja Stanisława Augusta, i jego żony. Zbiory Izabeli z Flemmingów Czartoryskiej gromadzone od ok. 1800 roku w Puławach, w Świątyni Sybilli i Domu Gotyckim, położyły podwaliny pod przyszłe Muzeum Czartoryskich.
