Międzynarodowy Dzień Krajobrazu
20.10.2021
„W przestrzeniach publicznych, będących ważnymi miejscami na obszarach zurbanizowanych, znaczącym nośnikiem wartości krajobrazowych jest warstwa przyrodnicza. W obecnych czasach, w których mierzymy się z globalnymi problemami zmian klimatycznych czy pandemii, obecność zieleni w mieście jest nie do przecenienia dla jakości życia i dobrostanu mieszkańców” – napisała wiceminister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu, Generalny Konserwator Zabytków prof. IH PAN Magdalena Gawin w liście z okazji obchodzonego już po raz szósty Międzynarodowego Dnia Krajobrazu. Tegoroczne hasło święta to „Otwarte krajobrazy”.
Podsekretarz Stanu w MKDNiS zwróciła uwagę, że należy godzić komponowaną zieleń ze współczesną funkcją rynków miejskich i ochroną ich wartości historycznych. Przykładem tego typu działań są „Wytyczne Generalnego Konserwatora Zabytków dla Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków dotyczące ochrony małych miast historycznych” z 2018 r. czy „Standardy postępowania konserwatorskiego w zakresie zagospodarowania przestrzeni rynkowych” z 2019 r.
Tego rodzaju wysiłki powinny być wzmożone, podjęliśmy więc inicjatywę na rzecz zwiększania udziału zielonej i błękitnej infrastruktury w miastach pod hasłem „Zielone Centra Miast”. W porozumieniu z podmiotami rządowymi i samorządowymi pracujemy nad instrumentami odwracającymi niekorzystny trend w kształtowaniu przestrzeni miejskich zwany „betonozą”, upowszechniającymi stosowanie usług ekosystemowych w aglomeracjach (jak np. wprowadzanie do centrów miast alei drzew) i zapewniającymi odpowiednie warunki dla wzrostu i pielęgnacji drzew i krzewów – podkreśliła wiceminister Gawin.
Generalna Konserwator Zabytków wskazała, że otwarty krajobraz w mieście oznacza nie tylko łatwą dostępność wizualną i fizyczną dla mieszkańca, ale także kontynuację w czasie i przestrzeni.
Odpowiedni dobór gatunkowy (z naciskiem na gatunki rodzime i nieinwazyjne) jest jednym z czynników decydujących o trwałości i odporności zieleni w mieście, ale także jest wyrazem spójności geograficzno-przyrodniczej krajobrazu. Otwieranie krajobrazu to także odkrywanie zasklepionej betonem życiodajnej warstwy ziemi, która staje się tym samym użyteczna dla cyklu życiowego roślin i obiegu wody – podkreśliła wiceminister Magdalena Gawin.
Międzynarodowy Dzień Krajobrazu
Międzynarodowy Dzień Krajobrazu został ustanowiony przez Radę Europy z inicjatywy Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Data 20 października została wybrana na pamiątkę podpisania Europejskiej Konwencji Krajobrazowej. Główną ideą święta jest przede wszystkim budowanie świadomości społecznej w zakresie wzorcowych praktyk względem krajobrazu, jak i inspirowanie różnych podmiotów do podejmowania działań na rzecz najwyższej jakości krajobrazów.
Międzynarodowy Dzień Krajobrazu będzie obchodzony w ramach ponad stu wydarzeń na terenie całego kraju. Specjalną ofertę – w ramach święta – przygotowało m.in. Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, które 20 października zaprosiło do udziału w spacerach historyczno-krajobrazowych na półwyspie Westerplatte grupy szkolne klas 6-8 szkoły podstawowej, zaś 23 października - osoby dorosłe.
Przygotowane przez Muzeum spacery są zarówno okazją do poznania historii Westerplatte – miejsca symbolicznego początku II wojny światowej, jak i przyjrzenia się znajdującej się tu przyrodzie. Uczestnicy będą mieli okazję zobaczyć m.in. historyczne ślady widoczne do dziś w drzewostanie, jak i dowiedzą się o walorach przyrodniczych półwyspu, ze szczególnym uwzględnieniem wieku i struktury gatunkowej drzew oraz jego ptasich mieszkańców.
