„Moralność Pani Dulskiej” – Narodowe Czytanie i wystawa w Kordegardzie
03.09.2021
Już po raz dziesiąty w pierwszą sobotę września odbędzie się Narodowe Czytanie. Lekturą tegorocznej edycji jest „Moralność Pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej. Centralna uroczystość z udziałem Pary Prezydenckiej odbędzie się w Ogrodzie Saskim w Warszawie W przededniu tego wydarzenia wicepremier, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu prof. Piotr Gliński wspólnie z małżonką Prezydenta RP, Agatą Kornhauser-Dudą, zwiedzili wystawę pt. "Dulska na scenie" w Kordegardzie - Galerii Narodowego Centrum Kultury.
Wystawa przygotowana przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego i Narodowe Centrum Kultury jest poświęcona scenicznym realizacjom "Moralności pani Dulskiej". Od premiery w 1906 roku do czasów współczesnych sztuka nieprzerwanie gości na polskich scenach. Wznawiano ją wielokrotnie i zawsze z powodzeniem. Przez ponad sto lat w Polsce zrealizowano łącznie ok. 210 inscenizacji. Na podstawie dramatu powstały również liczne filmy, w tym obraz z 1930 roku, uznawany za pierwszy polski film dźwiękowy. Wystawienia Moralności pani Dulskiej zawsze biją rekordy popularności. Od krakowskiej prapremiery z grudnia 1906 r. do najnowszej realizacji warszawskiej odbyło się już około 210 przedstawień. Zgromadzone na wystawie eksponaty pochodzą ze zbiorów Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego, Muzeum Teatralnego Teatru Wielkiego Opery Narodowej, Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk oraz Teatru Ateneum w Warszawie.
Wystawa w Kordegardzie przypomina fenomen sztuki Zapolskiej i przywołuje ważne wystawienia dramatu w polskich teatrach w minionym stuleciu – począwszy od krakowskiej prapremiery z 1906 r. po realizacje teatralne z XXI wieku, włącznie z ostatnią warszawską inscenizacją w Teatrze Współczesnym w 2011 r. Wśród prezentowanych eksponatów znajduje się również unikatowa karykatura Dulskiej autorstwa samej Gabrieli Zapolskiej, dwa portrety pisarki namalowane przez jej drugiego męża, Stanisława Jankowskiego oraz kostium sceniczny Anny Seniuk z przedstawienia w Teatrze Ateneum, wyreżyserowanego w 1999 r. przez Tomasza Zygadłę.
W sobotę "Moralność pani Dulskiej" będzie czytana w całym kraju - w domach kultury, szkołach, bibliotekach, teatrach, parkach, ogrodach, szpitalach, jednostkach wojskowych, a nawet więzieniach. Narodowe Czytanie odbędzie się też za granicą m.in. w Rosji, na Litwie, Białorusi, Ukrainie, na Węgrzech, we Francji, Wielkiej Brytanii, Niemczech, we Włoszech, a także w Pekinie czy w Nowej Zelandii.
Narodowe Czytanie organizowane jest przez Prezydenta RP od 2012 roku. Akcja została zainicjowana wspólną lekturą "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza. W 2013 roku w całej Polsce odbyło się czytanie dzieł Aleksandra Fredry, a podczas następnych edycji czytano m.in. "Potop" i "Quo vadis" Henryka Sienkiewicza, "Lalkę Bolesława Prusa, "Wesele" Stanisława Wyspiańskiego, "Przedwiośnie" Stefana Żeromskiego, „Balladynę” Juliusza Słowackiego oraz polskie nowele. Głównym celem Narodowego Czytania jest promocja czytelnictwa, jako podstawowej formy kontaktu z kulturą, propagowanie dzieł polskiej literatury oraz wzmacnianie kulturowej i narodowej wspólnoty Polaków poprzez dobór kanonicznych utworów oraz ich prezentację w atrakcyjnej oprawie artystycznej.
