Muzeum Gombrowicza w Vence będzie współprowadzone przez stronę francuską i polską
15.05.2019
- Mam nadzieję, że Muzeum Gombrowicza w Vence będzie instytucją, która dzięki dobrej współpracy i synergii działań przetrwa wieki – powiedział wicepremier, minister kultury prof. Piotr Gliński podczas uroczystości z okazji podpisania porozumienia o współprowadzeniu Przestrzeni Muzealnej Gombrowicza w Vence (Espace Muséal Gombrowicz). Porozumienie, określające podział obowiązków związanych z opieką i prowadzeniem ekspozycji gombrowiczowskiej w Vence, podpisali wiceburmistrz miasta Vence Evelyne Temmam oraz Tomasz Tyczyński – kurator Muzeum Gombrowicza we Wsoli (oddziału Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie).
Na mocy porozumienia strona polska przekazuje eksponaty, które stanowić będą ekspozycję L’Espace Gombrowicz, znajdującą się w Muzeum Witolda Gombrowicza w Vance, natomiast strona francuska udostępnia pomieszczenia usytuowane na drugim piętrze Villi Alexandrine z przeznaczeniem na funkcje ekspozycyjne.
Minister Gliński zwrócił uwagę, że podpisane porozumienie pozwoli połączyć działania dwóch dobrze funkcjonujących instytucji.
- Kilkanaście lat to trwało, aby powstało małe muzeum Gombrowicza w unikalnym miejscu. Vance to jest miasteczko niedaleko Nicei na południu Francji, gdzie jest najmniejsza francuska katedra. Chcieliśmy, żeby powstało takie miejsce upamiętniające Gombrowicza, żeby powstała instytucja – coś, co wspiera, proliferuje wartości – mówił minister kultury.
Wicepremier Gliński podziękował osobom, dzięki którym projekt został zrealizowany – wiceburmistrz Evelyne Temmam i pozostałym przedstawicielom miasta Vence oraz współpracownikom z ministerstwa kultury i podległych instytucji.
- Jedną z osób, które przyczyniły się do powstania Muzeum Gombrowicza w Vence we Francji – miejscu, w którym pisarz spędził ostatnie pięć lat życia – jest Jacek Miler, to jego wielka zasługa – powiedział minister, wspominając zmarłego w zeszłym roku dyrektora Departamentu Dziedzictwa Kulturowego w MKiDN.
Przestrzeń Muzealna Gombrowicza w Villi Alexandrine została udostępniona zwiedzającym we wrześniu 2017 roku. W powstanie zaangażowana była osobiście zastępca burmistrza Vence Evelyne Temmam. Wiceburmistrz podkreśliła, że jest niezwykle wzruszona mając możliwość zobaczenia podczas uroczystości zdjęć, pokazujących wspólną pracę poprzedzającą powstanie Muzeum.
- Statystyki pozwalają spojrzeć na przyszłość placówki optymistycznie – powiedziała Evelyne Temmam. – W pierwszym roku odwiedziło nas ponad 4 tys. osób, wśród nich: naukowcy, pisarze, pasjonaci literatury i turyści. Współpraca z naszym bliźniakiem - Muzeum Gombrowicza we Wsoli po podpisaniu umowy pozwoli nam angażować się w nowe projekty.
Przestrzeń Muzealna Witolda Gombrowicza w Vence
Muzeum jest poświęcone francuskiemu okresowi życia pisarza (1964-69). Znajduje się w jego dawnym mieszkaniu w Villi Alexandrine w Vence. 80-metrowa przestrzeń muzealna została przygotowana i otwarta w 2017 r. dużym nakładem sił i środków MKDIN oraz dzięki przychylności miasta Vence. Prace konserwatorskie Villi Alexandrine zostały sfinansowane z programu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Ochrona Dziedzictwa Kulturowego za Granicą”. Ich wykonanie było możliwe dzięki kilkumiesięcznej pracy ponad trzydziestu polskich artystów-konserwatorów z Towarzystwa Przyjaciół Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
Przestrzeń Muzealna Witolda Gombrowicza, według koncepcji artystycznej Jolanty Pol i Adama Orlewicza została zrealizowana i obudowana wydarzeniami kulturalnymi przy współpracy m.in. Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza, Muzeum Gombrowicza we Wsoli, Instytutu Adama Mickiewicza, Instytutu Polskiego w Paryżu, Fundacji Silva Rerum Polonarum, Fundacji KGHM oraz dzięki życzliwej pomocy merytorycznej Rity Gombrowicz, dr Marioli Odzimkowskiej oraz polskich placówek dyplomatycznych w Paryżu i Lyonie.
Przestrzeń Muzealna (po francusku nazywana „Espace Gombrowicz”) została udostępniona zwiedzającym we wrześniu 2017 r. Polsko-francuski projekt rewitalizacji Villi Alexandrine w Vence i utworzenia w jej części Przestrzeni Gombrowicza został w wyróżniony w konkursie "Les Rubans du Patrimoine" (Szarfy Dziedzictwa), w którym nagradzane są francuskie gminy, które wyeksponowały w nowatorski sposób obiekty swojego dziedzictwa kulturowego.
Pobyt Gombrowicza w Willi Alexandrine
Witold Gombrowicz wraz z żoną Ritą zamieszkali na drugim piętrze Villi Alexandrine przy placu Place du Grand Jardin 36 w dniu 24 października 1964 roku. Mieli do swojej dyspozycji trzy wynajęte pokoje, „pięć balkonów, cztery widoki, trzy kominki”. To tutaj Gombrowicz ukończył powieść „Kosmos”, która zdobyła międzynarodową nagrodę literacką Formentor, oraz rozpoczął pracę nad „Operetką”, a także kontynuował trzeci tom swojego dziennika Paryż-Berlin.
W mieszkaniu Gombrowiczów na placu Place du Grand Jardin odbywały się pasjonujące spotkania z Michelem Polacem oraz Dominique de Roux. Mieszkając w Villi polski pisarz prowadził korespondencję z artystą Jean’em Dubuffet. Tam również, jak zanotowała Rita Gombrowicz, „…irlandzki malarz Eddie Plunkett, syn Lorda Dunsany przychodził grać w szachy i rozmawiać o genealogii”.
Witold Gombrowicz umarł w Vence 25 lipca 1969 r. i został pochowany na miejskim cmentarzu przy av. Colonel Meyère.
