Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu - Archiwum

Dotacje MKDNiS dla Muzeum Pamięci Sybiru

Projekt przekształcenia dawnych magazynów wojskowych przy ulicy Węglowej w Białymstoku w nowoczesne Muzeum Pamięci Sybiru był realizowany od 2016 do 2019 roku. W tym okresie Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu wsparło tę inwestycję kwotą 9,4 mln zł, przekazując, w ramach trzech dotacji ministra z programu „Infrastruktura kultury”, w 2016 r. – 1 mln zł, 2018 r. – 6,4 mln zł, 2019 r. – 2 mln zł.

MKDNiS wsparło również przygotowanie wystawy stałej. Projekt został dofinansowany przez Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach  funduszy unijnych w wysokości prawie 6,8 mln zł (koszt całkowity wynosił ponad 12,9 mln zł).

Muzeum Pamięci Sybiru – cele i zdania

Do zakresu działania Muzeum należy gromadzenie, ochrona i udostępnianie zbiorów dokumentujących losy obywateli polskich zesłanych i deportowanych na Sybir oraz osadnictwo Polaków w Rosji i ZSRR, a także prowadzenie badań naukowych i upowszechnianie wiedzy związanej z tematyką zesłań, deportacji i losów Polaków na Sybirze oraz na dawnych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej. Muzeum gromadzi przedmioty wytworzone i używane przez zesłańców na Sybirze, w obozach pracy, przedmioty codziennego użytku, fotografie, dokumenty i materiały dokumentujące opór wobec systemów totalitarnych oraz obrazujące losy ludności (obywateli polskich) w Rosji, ZSRR oraz na dawnych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej.

Do zadań Muzeum Pamięci Sybiru należy także inwentaryzowanie, katalogowanie i naukowe opracowywanie gromadzonych zbiorów i materiałów dokumentacyjnych, udostępnianie ich do celów naukowych, a także publikowanie wyników prowadzonych badań naukowych oraz katalogów zbiorów i prac popularnonaukowych. Ważnym zadaniem Muzeum Pamięci Sybiru jest również zbieranie świadectw pisanych i mówionych Sybiraków i ich rodzin, mieszkających w Polsce i poza krajem.

Wystawa stała

Wystawa stała Muzeum Pamięci Sybiru to opowieść o losach Polaków przymusowo deportowanych w głąb Rosji Sowieckiej podczas największych deportacji w latach II wojny oraz późniejszych – aż do 1956 roku. Szacuje się, że w latach 1940-41 deportowano nawet 1 mln polskiej ludności. Deportacje miały na celu eksterminację polskich elit politycznych, intelektualnych i gospodarczych.

Na wystawie znalazły się zarówno przedmioty zabrane w pośpiechu z domu rodzinnego w dniu wywózki: walizka, haftowana chusteczka, porcelanowa figurka, książeczka do nabożeństwa, garstka ziemi zawinięta w kawałek płótna, maszyna do szycia, nożyczki czy lokówka do włosów, jak i pamiątki przywiezione z Syberii – pojemnik na żywność z kory brzozowej, fufajka, maska chroniąca przed owadami czy sowiecki tytoń.

Poprzez wybrane przedmioty, fotografie i dokumenty, przez lata pieczołowicie przechowywane w domowych szufladach, odczytujemy losy tysięcy rodaków i ich rodzin doświadczających dramatu przesiedleń, niewolniczej pracy, głodu, chorób i poczucia beznadziejności. Prezentowane artefakty przypominają nam losy ofiar czterech deportacji.

„Sieć nowoczesnych muzeów”

W ramach projektu MKDNiS „Sieć nowoczesnych muzeów” obecnie realizowanych jest ponad 100 inwestycji muzealnych w całym kraju. Trwa budowa nowych muzeów, przeprowadzane są adaptacje lub remonty, a w ukończonych budynkach przygotowywane są wystawy stałe. Ponadto, konsekwentnie powiększamy liczbę współprowadzonych instytucji muzealnych, zwiększając tym samym ich rangę oraz otwierając nowe drogi rozwoju.

W przededniu 100. rocznicy Bitwy Warszawskiej otworzyliśmy długo oczekiwane Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, a w 100-lecie urodzin Świętego Jana Pawła II odbyła się uroczystość otwarcia Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego w Świątyni Opatrzności Bożej. W 2019 roku zaprezentowaliśmy Kolekcję Czartoryskich w nowo wybudowanym Muzeum Książąt Czartoryskich.

Na warszawskiej Cytadeli trwa budowa Muzeum Historii Polski - największej inwestycji muzealnej w historii Polski i najważniejszego polskiego muzeum. W Lublinie powstaje Muzeum Kresów – oddział Muzeum Narodowego.

Sieć tworzonych przez Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu muzeów jest bardzo szeroka. Budowane i modernizowane są nie tylko instytucje poświęcone polskiej pamięci, ale także muzea poświęcone np. sztuce.