„Nie zabijaj nigdy nikogo” – premiera filmu „Zieja”
19.02.2020
Film Roberta Glińskiego „Zieja” opowiada historię życia cichego bohatera naszych czasów, przez wielu uważanego za proroka, naocznego świadka i uczestnika najtragiczniejszych wydarzeń w historii ludzkości. Człowieka, który obrał za swoje życiowe motto hasło „Nie zabijaj nigdy nikogo” – powiedziała wiceminister kultury Wanda Zwinogrodzka po premierze filmu, która odbyła się dziś w kinie Farnese na Campo de Fiori w Rzymie. Oparta na faktach opowieść o losach legendarnego warszawskiego księdza Jana Ziei (1897-1991), kapelana Szarych Szeregów i współzałożyciela Komitetu Obrony Robotników, skupia w sobie wszystko, co jest najważniejsze w polskiej historii XX wieku
Wiceminister kultury podkreśliła, że w życiorysie ks. Jana Ziei odzwierciedlają się tragiczne losy Polski i Polaków:
Był świadkiem I wojny światowej, po której Polska ponownie pojawiła się na mapie Europy. Dokładnie sto lat temu, w 1920 roku, był kapelanem oddziałów walczących w wojnie polsko-bolszewickiej. W czasie II wojny światowej również służył jako kapelan, pomagał Żydom w ramach Rady Pomocy Żydom „Żegota”, pełnił posługę podczas Powstania Warszawskiego, został kapelanem Szarych Szeregów. Niestety, zakończona 75 lat temu II wojna nie przyniosła Polsce upragnionej wolności. Nasz kraj na długie dziesięciolecia znalazł się pod władzą komunistów. Ksiądz Zieja nie poddał się, aktywnie udzielał się w opozycji antykomunistycznej, był członkiem-założycielem Komitetu Obrony Robotników.
Wanda Zwinogrodzka podziękowała twórcom – reżyserowi Robertowi Glińskiemu, autorowi scenariusza Wojciechowi Lepiance i producentowi Włodzimierzowi Niderhausowi, a także aktorom – za przedstawienie postaci księdza Ziei, która nie jest szerzej znana, a o której warto mówić, przedstawiać młodzieży jako wzór do naśladowania i podążać za wartościami, które wyznawał.
Wiceminister kultury podziękowała także Polskiemu Instytutowi Sztuki Filmowej za wsparcie produkcji filmu oraz ambasadorowi Januszowi Kotańskiemu za organizację premierowego pokazu w Rzymie – miejscu nierozerwalnie związanym z Janem Pawłem II, którego 100. rocznicę urodzin obchodzimy w tym roku.
Reżyser filmu Robert Gliński podkreślił, że ks. Zieja był człowiekiem bez skazy, o bardzo silnych wartościach, bardzo silnej moralności, wierzącym w prawdę, która oczyszcza i uzdrawia. Zdaniem reżysera żyjemy w tak skomplikowanym czasie chaosu wartości, sporów i skłóconych postaw, że opowieść o postaci takiej jak ksiądz Zieja odegra ważną rolę.
O filmie
Opowieść o życiu księdza według scenariusza Wojciecha Lepianki przedstawiono na tle najważniejszych wydarzeń w historii Polski XX wieku - wojny z bolszewikami w 1920 roku, II wojny światowej, lat komunizmu, narodzin demokratycznej opozycji w PRL.
Urodzony w 1897 roku ks. Zieja, wyświęcony w 1919 roku, był żołnierzem - ochotnikiem wojny w 1920 roku i obrony wrześniowej 1939 roku, kapelanem Szarych Szeregów i Komendy Głównej Armii Krajowej oraz zakładu dla ociemniałych w Laskach. Podczas okupacji współpracował z Radą Pomocy Żydom „Żegota”, której dostarczał katolickie metryki chrztu, pomagając w ten sposób zmienić tożsamość ukrywających się osób.
Uczestniczył w powstaniu warszawskim, był kapelanem pułku „Baszta” walczącego na Mokotowie. Po upadku powstania trafił do obozu przejściowego w Pruszkowie, a następnie został wywieziony na roboty do Niemiec.
Po wojnie zaangażował się w działalność społeczną i charytatywną, wspierał demokratyczną opozycję w czasach PRL. W 1975 roku był sygnatariuszem protestu przeciwko zmianom w konstytucji, a następnie został jednym z założycieli Komitetu Obrony Robotników (KOR), krótko był w Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela. Gdy narodziła się „Solidarność”, wspierał jej działaczy.
Charyzmatyczny ksiądz Zieja to bohater, który stawiał na szali swoje życie i wolność, w imię wyznawanych wartości moralnych, etycznych i religijnych. Był piewcą ewangelicznego ubóstwa i jego żywym świadectwem. Zmarł w opinii świętości w wieku 94 lat. Jest pochowany na cmentarzu w podwarszawskich Laskach.
W filmie występują: Andrzej Seweryn (ksiądz Jan Zieja), Zbigniew Zamachowski, Mateusz Więcławek (młody Jan Zieja), Lesław Żurek (Karol Wojtyła), Sławomir Orzechowski, Sonia Bohosiewicz, Marta Mazurek, Tadeusz Bradecki (prymas Stefan Wyszyński), Andrzej Mastalerz, Redbad Klynstra-Komarnicki, Marianna Zydek, Sławomir Pacek, Michał Anioł, Alex Kozłowski, Michał Sitarski, Rafał Zawierucha, Michał Rastl, Ignacy Liss, Grzegorz Warchoł, Piotr Machalica, Jakub Wieczorek (Jacek Kuroń), Dariusz Kowalski, Rainer Egger.
Film „Zieja” w reżyserii Roberta Glińskiego wg scenariusza Roberta Lepianki został wyprodukowany przez Wytwórnię Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w koprodukcji z TVP oraz współfinasowany przez Polski Instytut Sztuki Filmowej i Miasto Lublin.
Polską premierę filmu „Zieja” zapowiedziano na 28 lutego.