Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu - Archiwum

Orędzie biskupów polskich do biskupów niemieckich oraz Wzgórze Lecha wraz z Katedrą Gnieźnieńską otrzymały rekomendację do tytułu Znaku Dziedzictwa Europejskiego w edycji 2021. Wnioski aplikacyjne obu obiektów zostały przedłożone Komisji Europejskiej i będą konkurowały z obiektami zgłoszonymi przez pozostałe państwa członkowskie UE.

Łącznie do etapu krajowego zgłoszono 31 propozycji, które w różnym stopniu spełniały kryteria ujęte w Decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 listopada 2011 r. ustanawiającej działanie Unii Europejskiej na rzecz Znaku Dziedzictwa Europejskiego. Kandydatury muszą mieć wartość europejskiego symbolu i odegrać znaczącą rolę w historii i kulturze Europy.

Orędzie biskupów polskich do biskupów niemieckich to dokument wystosowany do niemieckich biskupów 18 listopada 1965 r. Jego autorem jest arcybiskup Bolesław Kominek. Orędzie było zaproszeniem Niemców do wzięcia udziału w obchodach 1000-lecia chrześcijaństwa w Polsce, które miały się odbyć w 1966 r. Zawiera ono opis relacji polsko-niemieckich na przestrzeni tysiąca lat, jak również program pojednania polsko-niemieckiego oparty na prawdzie, dialogu i gotowości do przebaczenia i uznania własnych win. Dokument przyczynił się do pojednania między Polakami i Niemcami, a przez to także do pojednania europejskiego po II wojnie światowej. W dokumencie zawierają się również słynne i przełomowe dla pojednania polsko-niemieckiego po II wojnie światowej słowa „Przebaczamy i prosimy o przebaczenie”. 

Historycznie Wzgórze Lecha wraz Katedrą Gnieźnieńską to teren dawnego grodu pierwszego państwa Polan. Po roku 997 w Katedrze Gnieźnieńskiej spoczęło ciało św. Wojciecha - męczennika i misjonarza  będącego patronem Europy. Na Wzgórzu Lecha również, podczas Zjazdu Gnieźnieńskiego, który odbył się w 1000  roku Otton III ofiarował Bolesławowi Chrobremu diadem, uznając jego dążenie do koronacji na króla Polski.  Położona na Wzgórzu Katedra Gnieźnieńska to gotycka bazylika, w której znajdują się słynne Drzwi Gnieźnieńskie, będące jednym z najcenniejszych zabytków polskiej sztuki romańskiej oraz trumna z relikwiami św. Wojciecha, która została wykonana ze srebra przez gdańskiego złotnika Piotra van der Rennena w 1662 roku.

Do chwili obecnej 5 polskich obiektów zostało wyróżnionych Znakiem Dziedzictwa Europejskiego. Są to:

1. Unia Lubelska, zawarta między Polską i Litwą w 1569 roku – Kościół p. w. Św. Stanisława wraz z Klasztorem Dominikanów, Kościół św. Trójcy oraz pomnik Unii Lubelskiej w Lublinie.
2. Historyczna Stocznia Gdańska – obiekty związane z powstaniem „Solidarności”.
3. Konstytucja 3 Maja.
4. Cmentarz wojenny nr 123 Łużna-Pustki z okresu I wojny światowej.
5. Miejsce Pamięci Narodowej w Łambinowicach (centralne Muzeum Jeńców Wojennych). 

Znak Dziedzictwa Europejskiego otrzymało również wrocławskie osiedle WUWA jako część międzywojennego międzynarodowego projektu tzw. Osiedli Werkbundu.