Oświadczenie w sprawie artykułu pt. „Bernatowicz na zakupach” [„Gazeta Wyborcza”, 21.08.2020]
21.08.2020
W związku z informacjami podawanymi w „Gazecie Wyborczej” w dniu 21.08.2020 roku w artykule pt. „Bernatowicz na zakupach” autorstwa Anny S. Dębowskiej Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego wyjaśnia co następuje:
W 2019 roku Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski na etapie naboru do Programu Narodowa Kolekcja Sztuki Współczesnej zgłosiło do zakupu dwie prace:
- Joseph Kosuth/ Emilia Ilja Kabakov „Korytarz dwóch banalności” / Corridor of two banalities, 1994 Instalacja. Technika mieszana; cena pracy 1 000 000 zł
- Wojciech Fangor MA3A, 1971 olej na płótnie, 203 x 181 cm cena 1 000 000 zł.
Kwota wnioskowana na etapie naboru wynosiła 1 700 000 zł, a wkład własny instytucji wynosił 300 000 zł.
Ostatecznie CSW otrzymało dotację MKiDN na zakup prac w wysokości 1 360 000 zł. Była to druga co do wielkości dotacja udzielona w roku 2020 w ramach programu Narodowa Kolekcja Sztuki Współczesnej MKiDN.
W piśmie z dnia 6 lipca br. dyrektor CSW dr Piotr Bernatowicz poinformował o rezygnacji z zakupu pracy „Korytarz dwóch banalności” ze względu na niewystarczające środki na sfinansowanie tego zakupu.
W ramach przyznanej przez MKiDN dotacji dyrektor zaproponował natomiast zakup 14 prac ośmiu polskich artystów, którzy, w opinii dyrektora, są reprezentatywni dla kolekcji CSW, ale dotychczas w jej zbiorach nieobecni. Po uzyskaniu zgody Ministra, do kolekcji zostanie zakupionych 15 dzieł (wskazany we wniosku pierwotnym obraz Wojciecha Fangora oraz 14 obiektów zaproponowanych w aktualizacji wniosku). Zwolnienie z wkładu własnego instytucji oraz zmiany rzeczowe w realizacji zadania zostały zaakceptowane zgodnie z Ogłoszeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 29 kwietnia br.
Nieprawdą jest, iż zmiana, za zgodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, propozycji dzieł nabywanych do kolekcji narodowych i regionalnych z powodu niedostępności dzieł oryginalnie wnioskowanych, jest niemożliwa.
Dementujemy też zawarte w artykule twierdzenie, że aktualizacja wniosku była „osobliwa”, jak pisze autorka, albo „niespotykana”, jak to z kolei opowiada były wicedyrektor i były p.o. dyrektora Muzeum Narodowego w Warszawie, Piotr Rypson. Zgodnie z Zarządzeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 31 stycznia 2020 r. w sprawie instrukcji wewnętrznej procedury związanej z przyznawaniem i udzielaniem dofinansowania w ramach programów Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (analogicznie w latach poprzednich), w uzasadnionych przypadkach beneficjent może wystąpić, a minister może wyrazić zgodę na realizację zadania, w którym beneficjent dokonał zmian w stosunku do założeń merytorycznych zadeklarowanych we wniosku będącym przedmiotem oceny.
Na etapie aktualizacji wniosków przez wszystkich beneficjentów Programów Ministra dedykowanych sztuce współczesnej występują wnioski o zaakceptowanie alternatywnych propozycji, motywowanych głównie niedostępnością dzieł wnioskowanych w chwili uzyskania dotacji lub właśnie brakiem sukcesu negocjacji cenowych. Wykluczenie takiej możliwości spowodowałoby znaczne zmniejszenie środków efektywnie przekazywanych podmiotom uprawnionym do ubiegania się o dotacje na zakup dzieł sztuki współczesnej, a zwiększyłoby finansowanie innych programów Ministra i innych środowisk twórczych.
Fakt niewykorzystania środków przez jednego z dyrektorów nie może być podstawą do twierdzenia, że taka jest powszechna praktyka.