Porozumienie ws. przeciwdziałania nielegalnemu wywozowi zabytków podpisane
07.02.2020
Porozumienie w sprawie współdziałania w zwalczaniu nielegalnego wywozu za granicę lub przywozu z zagranicy zabytków podpisali dziś wicepremier, minister kultury prof. Piotr Gliński, szef Krajowej Administracji Skarbowej nadinsp. Piotr Walczak, Komendant Główny Straży Granicznej gen. dyw. SG Tomasz Praga oraz I zastępca Komendanta Głównego Policji nadinsp. Dariusz Augustyniak. Porozumienie dotyczy m.in. wprowadzenia systemu elektronicznej rejestracji pozwoleń na stały i czasowy wywóz zabytków za granicę – VINCI II. Dzięki niemu organy ścigania – Policja, Krajowa Administracja Skarbowa, Straż Graniczna oraz służby konserwatorskie - będą miały zapewniony stały dostęp do informacji na temat wywożonych dóbr kultury.
W uroczystości wzięli również udział Generalny Konserwator Zabytków, Wiceminister Kultury dr hab. prof. IH PAN Magdalena Gawin oraz przedstawiciele służb, konserwatorzy i eksperci.
- To jest kolejny krok w procesie odzyskiwania dzieł sztuki, tworzenia ram dla funkcjonowania obrotu także zabytkami i dziełami sztuki. To wszystko musi być zgodne z prawem dla dobra publicznego – powiedział minister kultury prof. Piotr Gliński.
Wicepremier złożył także wszystkim obecnym na uroczystości „wyrazy najwyższego uznania za zaangażowanie w pracę na rzecz ochrony zabytków”.
- My chcemy współpracować ze społecznikami, z ruchem poszukiwaczy, jesteśmy otwarci na tę współpracę, natomiast nie będzie żadnej taryfy ulgowej wobec łamania prawa – podkreślił prof. Piotr Gliński. Jak mówił, „to są zbyt poważne rzeczy, to jest polski dorobek, polskiej historii, to jest polska kultura”. Zaznaczył, że "nie możemy sobie pozwalać na to, żeby te rzeczy był traktowane w sposób niezgodny z prawem”.
Szef Krajowej Administracji Skarbowej nadinsp. Piotr Walczak powiedział, że KAS wraz z innymi służbami „stara się skutecznie walczyć o nasze dziedzictwo kulturowe”.
- Jako Polska możemy naprawdę poszczycić się ogromnymi sukcesami na tym polu - ocenił.
- Może się wydawać, że to porozumienie to jest tylko dzisiaj takie nasze spotkanie, ale za nim kryje się nasza ciężka praca i służba, której czasami po prostu nie ujawniamy ze względów bezpieczeństwa. Mam nadzieję, że właśnie to porozumienie jeszcze bardziej pozwoli nam wspólnie działać i realizować wszystko dla dobra naszej ukochanej i najjaśniejszej Rzeczypospolitej Polskiej – powiedział Komendant Główny Straży Granicznej gen. dyw. Tomasz Praga.
Nadinsp. Dariusz Augustyniak, I Zastępca Komendanta Głównego Policji, ocenił że podpisanie porozumienia jest kontynuacją już dotychczasowej współpracy. Zwrócił uwagę na pewne elementy zawarte w porozumieniu, które są „niezwykle ważne dla polskiej policji”. Wskazał, że jednym z tych elementów jest wymiana informacji.
- Nie ma dobrej pracy wykrywczej, dobrej pracy policyjnej bez informacji, którą trzeba najpierw zdobyć, a później ją odpowiednio przetworzyć i ten element jest poruszony i wskazany m.in. w tym porozumieniu - powiedział.
VINCI II
Chcąc usprawnić system ochrony zabytków ruchomych w Polsce, a także zapewnić bezpieczeństwo obrotu dziełami sztuki Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego we współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa opracowało narzędzie, dzięki któremu możliwe będzie prowadzenie elektronicznej rejestracji wydawanych decyzji dotyczących pozwoleń na stały i czasowy wywóz zabytków za granicę, czyli system VINCI II. Na mocy porozumienia dostęp do systemu będą miały organy ścigania tj. Krajowa Administracja Skarbowa, Policja oraz Straż Graniczna. Nowy system wymiany informacji przyczyni się do wzrostu bezpieczeństwa obrotu dziełami sztuki w Polsce oraz sprawi, że służby mundurowe będą mogły szybko i sprawnie zidentyfikować zabytek przy próbie jego nielegalnego wywozu za granicę.
Zakres porozumienia
Podpisane dziś porozumienie zobowiązuje strony do współpracy m.in. w zakresie wymiany informacji, prowadzenia czynności kontrolnych, organizacji szkoleń i wymiany doświadczeń. Dokument jest wynikiem analiz i konsultacji służb – Krajowej Administracji Skarbowej, Policji, Straży Granicznej oraz specjalistów z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, co wpłynie na efektywność i skuteczność prowadzonych działań.
Problem nielegalnego wywozu i przywozu dóbr kultury
Zjawisko nielegalnego wywozu i przywozu z zagranicy dóbr kultury jest w Polsce i na świecie poważnym problemem. Zacieśnianie współpracy na forum międzynarodowym, zarówno w ramach UNESCO, jak i Unii Europejskiej, wskazuje na potrzebę szukania coraz bardziej skutecznych rozwiązań również na poziomie krajowym. W celu efektywnego przeciwdziałania przestępczości związanej z nielegalnym wywozem i przywozem zabytków niezbędna jest szeroka współpraca i wymiana informacji pomiędzy służbami konserwatorskimi a Krajową Administracją Skarbową, Strażą Graniczną i Policją oraz sprawna koordynacja podejmowanych działań.