Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu - Archiwum

O odznaczenie prof. Twardowskiego wnioskował wicepremier, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu prof. Piotr Gliński, który przesyłając Jubilatowi życzenia, wyraził słowa uznania dla jego imponującego i ogromnie zróżnicowanego dorobku kompozytorskiego.

Pana twórczość doceniana jest na najbardziej renomowanych estradach pięciu kontynentów. Szczególny szacunek melomanów oraz krytyki muzycznej budzi Pańska droga twórcza. Od jej zarania, dzięki wyjątkowemu talentowi, uniknął Pan okresu różnorakich eksperymentów, ofiarowując słuchaczom dzieła w pełni doskonałe, oryginalne, odznaczające się, poza mistrzostwem warsztatowym, ogromnym ładunkiem piękna i szlachetnych emocji.

Miłośnicy wielbiący Pańskie dzieła w równym stopniu podziwiają twórczość operową, jak choćby dramat muzyczny „Lord Jim”, oratoryjną, a także symfoniczną i kameralną. Ogromnym uznaniem publiczność darzy także utwory na instrumenty solowe, jak „Fantazja hiszpańska”, „Niggunim-melodie chasydów” czy „Capriccio in blue”, by pozostać przy dziełach skrzypcowych. Szczególne miejsce w Pańskiej twórczości zajmuje nurt muzyki religijnej, którego cennym przykładem jest „Mała liturgia prawosławna”, nawiązująca do muzyki cerkiewnej.

Niezwykle ważne są także Pańskie dokonania w obszarze twórczości chóralnej, zarówno jako kompozytora jak i moderatora działań upowszechniających tę szlachetną dyscyplinę muzyki. To dzięki Pańskim usilnym staraniom zainicjowany został prestiżowy, Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej Hajnówka, którego jury przewodniczy Pan nieustannie od 1983 roku.

Ogromne znaczenie ma także Pańska twórczość dla dzieci i młodzieży. Ten obszar działalności jest szczególnie istotny z uwagi na formowanie przyszłości polskiej kultury – napisał wicepremier.

Wieczorny recital, na który złożą się najpiękniejsze pieśni Romualda Twardowskiego w wykonaniu znanego z najważniejszych scen operowych bas-barytona Tomasza Koniecznego oraz znakomitego pianisty i kameralisty Lecha Napierały, jest prezentem dla jednego z najważniejszych twórców swojego pokolenia.

Koncert, który odbędzie się o godz. 19.00 w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej ze względu na pandemię bez udziału publiczności, będzie dostępny online m.in. na kanałach Youtube PWM i TWON.

Romuald Twardowski

Urodził się w 1930 roku w Wilnie i tam spędził swoje dzieciństwo i młodość. Podczas okupacji uczył się gry na skrzypcach, po wojnie – na fortepianie i organach. W latach 1946-50 pełnił obowiązki organisty w wileńskich kościołach, m.in. w uniwersyteckim kościele św. Jana, gdzie przed 100 laty organistował Stanisław Moniuszko.

W 1952 roku rozpoczął w wileńskim konserwatorium studia kompozycji, które ukończył w roku 1957. W grudniu tegoż roku przyjechał do Warszawy, gdzie kontynuował studia w Wyższej Szkole Muzycznej u prof. Woytowicza. Po wygraniu konkursu w 1963 r. wyjechał do Paryża na dalsze studia u słynnej Nadii Boulanger. W sierpniu udał się w swoją pierwszą podróż do Włoch, do których często wracał w latach późniejszych. Po powrocie do kraju osiedlił się na Śląsku, gdzie w Bytomiu wystawił swoją pierwszą operą Cyrano de Bergerac. W roku 1967 przeniósł się na stałe do Warszawy. W roku 1972 podjął współpracę z Akademią Muzyczną im. Fryderyka Chopina.

Lata sześćdziesiąte i siedemdziesiąte należały do najbardziej płodnych w działalności kompozytora. Poza Cyranem powstały wówczas: Tragedyja albo Rzecz o Janie i Herodzie (prapremiera w Teatrze Wielkim w Łodzi), Lord Jim (premiera tamże), balety Nagi Książę (premiera w Warszawie) i Posągi Czarnoksiężnika (premiera w Łodzi). Dzieła symfoniczne i chóralne przyniosły kompozytorowi liczne nagrody w kraju i za granicą, m.in. dwukrotne Grand Prix w Monaco, I nagrodę na „Praskiej Wiośnie”, II miejsce na Trybunie Kompozytorskiej UNESCO w Paryżu, II nagrodę w Skopje, dwie nagrody w Tours za utwory chóralne i prestiżową nagrodę AGEC (Zachodnioeuropejska Federacja Chórów) za Mały Koncert. W międzyczasie kompozytor często podróżował po Europie, Azji, Rosji i Afryce, propagując muzykę polską (wspomina o tym Stefan Kisielewski w swoich „Dziennikach”) zarówno w kraju, jak i za granicą.

W latach osiemdziesiątych Romuald Twardowski był prekursorem w nawiązywaniu kontaktów kulturalnych z Litwą, Armenią i Gruzją. Działalność ta przyniosła mu uznanie środowiska muzycznego i krytyki muzycznej. W tych latach pojawiły się kolejne dzieła operowe kompozytora – Maria Stuart wystawiona z ogromnym powodzeniem na scenie Teatru Wielkiego w Łodzi i Historya o św. Katarzynie w Teatrze Wielkim w Warszawie. Premiery dzieł scenicznych Twardowskiego miały także miejsce w Gdańsku, Poznaniu i za granicą – w NRF, NRD, Jugosławii, Finlandii i Czechosłowacji. Realizacjom tym towarzyszyły dziesiątki recenzji, krytyk, wypowiedzi i wywiadów.

Kompozytor został uhonorowany wieloma orderami i odznaczeniami, do których należą Krzyż Kawalerski (1974) i Krzyż Oficerski (1985) Orderu Odrodzenia Polski, Nagroda Ministerstwa Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej (1980), Nagroda im. Włodzimierza Pietrzaka (1983), Nagroda im. Księcia Konstantego Ostrogskiego (1990), Order św. Marii Magdaleny I stopnia Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (1996), Złota Odznaka z Brylantem Polskiego Związku Chórów i Orkiestr (2007), Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2010), Odznaka Honorowa Województwa Podlaskiego (2010), Odznaka Honorowa Ukraińskiej Narodowej Akademii Muzycznej (2015) oraz Nagroda Specjalna Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2015).