Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu - Archiwum

Rada Europy jako jedna z pierwszych organizacji międzynarodowych podjęła zdecydowaną walkę ze zjawiskiem dopingu w sporcie. Konwencja Antydopingowa sporządzona 16 listopada 1989 roku w Strasburgu to kolejny po licznych rezolucjach i zaleceniach 1 dokument tej organizacji w dziedzinie zwalczania dopingu w sporcie. „Konwencja, stanowiąca rodzaj zobowiązania dla organów rządowych jej sygnatariuszy, jest instrumentem harmonizującym międzynarodową w tym zakresie kooperację. Nie jest więc dokumentem, którego zadaniem jest rozwiązanie skomplikowanych problemów technicznych towarzyszących walce z dopingiem – jej celem jest redukowanie i eliminacja zjawiska dopingu ze sportu poprzez jak najdalej zintegrowane działania prawne i uporządkowaną na tym gruncie współpracę międzynarodową".

Konwencja zobowiązuje państwa-strony do podjęcia wspólnych działań na rzecz ograniczenia, a w przyszłości wyeliminowania zjawiska dopingu w sporcie. Realizacja tak określonego celu odbywa się na dwóch płaszczyznach, wewnątrzpaństwowej oraz międzynarodowej. Dlatego też państwa-strony Konwencji, obok kontroli przedsięwzięć i akcji własnych organów rządowych oraz instytucji (art. 3 Konwencji), zobowiązują się również do podjęcia wzajemnej współpracy w zakresie działalności antydopingowej. Na płaszczyźnie koordynacji wewnątrzpaństwowej wysiłki państw-stron powinny, zgodnie z postanowieniami Konwencji, zmierzać przede wszystkim w kierunku ograniczenia na własnym obszarze dostępności i użycia niedozwolonych środków oraz stosowania metod dopingowych.

Konwencja Antydopingowa zobowiązuje państwa-strony do zorganizowania lub pomocy w zorganizowaniu na ich terytorium laboratoriów kontroli dopingowej, odpowiadających kryteriom przyjętym przez właściwe międzynarodowe organizacje sportowe i zatwierdzonych przez Grupę Monitorującą Konwencję Antydopingową, jak również do udzielania pomocy zlokalizowanym na ich obszarze organizacjom sportowym w uzyskaniu dostępu do laboratoriów na terytorium innego państwa-strony (art. 5 Konwencji). Stosownie do postanowień Konwencji państwa-strony zobowiązane są również do opracowania i realizacji, w razie potrzeby we współpracy z zainteresowanymi organizacjami sportowymi i środkami masowego przekazu, programów edukacyjnych i kampanii informacyjnych podkreślających niebezpieczeństwo, jakie dla zdrowia niesie doping i szkodę, jaką wyrządza on sportowym wartościom etycznym (art. 6 Konwencji).

Istotne znaczenie dla interpretacji założeń Konwencji ma jej Protokół Dodatkowy, przyjęty 3 lipca 2002 roku przez Komitet Ministrów Rady Europy. Zawiera on postanowienia, dostosowujące treść Konwencji do nowej sytuacji międzynarodowej w dziedzinie walki z dopingiem w sporcie. „Po pierwsze, Protokół zakłada wzajemne uznawanie przez jego strony kontroli antydopingowych (w celu zgodności z normami uznawanymi w skali międzynarodowej – organizacje antydopingowe będą musiały posiadać certyfikat ISO). Po drugie zaś, na mocy przepisów Dodatkowego Protokołu, uznane zostają kompetencje Światowej Agencji Antydopingowej i innych organizacji kontrolujących stosowanie dopingu, działających w jej imieniu i prowadzących kontrole sportowców poza zawodami".

¹ Por. rezolucja nr 1, przyjętą podczas VI Konferencji Ministrów do Spraw Sportu Krajów Europejskich w Reykiawiku w 1989 roku, a także Rezolucja (67)12 o dopingu sportowców, Zalecenie nr R(79)8 w sprawie dopingu w sporcie, Zalecenie nr R(84)19 w sprawie Europejskiej karty antydopingowej i Zalecenie nr R(88)12 w sprawie przeprowadzania poza zawodami bez uprzedzenia kontroli antydopingowej, przyjęte przez Komitet Ministrów Rady Europy oraz Zalecenie nr 5 w sprawie dopingu przyjęte przez II Międzynarodową Konferencję Ministrów i Wyższych Urzędników do Spraw Sportu i Wychowania Fizycznego, zorganizowaną przez UNESCO w Moskwie (1988 rok).

Źródło: Piechota R., Sport w polityce organizacji międzynarodowych [w:] Balcerzak M., Jasudowicz T. (red.), Księga pamiątkowa ku czci Profesora Jana Białocerkiewicza, Dom Organizatora TNOiK, Toruń 2009, s. 669-693.

Ratyfikacja Konwencji przez Polskę

Polska ratyfikowała Konwencję 7 września 1990 r. Jej tekst został opublikowany w Dzienniku Ustaw (Dz.U. 2001 Nr 15, poz. 149).

Grupa Monitorująca Konwencję Antydopingową

Grupa Monitorująca Konwencję Antydopingową czuwa nad realizacją postanowień Konwencji. Grupa zatwierdza na mocy postanowień Konwencji listy zakazanych klas środków farmakologicznych i metod dopingu, a także posiada legitymację do weryfikowania jej ustaleń oraz do dokonywania w jej treści koniecznych zmian. Zadania te realizowane są w oparciu o utworzone w strukturze Grupy zespoły robocze, w tym ds. badań (T-DO SCI), ds. prawnych (T-DO LI), ds. technicznych oraz zespół roboczy ds. edukacji.

Grupa Monitorująca jako międzynarodowe forum współpracy w dziedzinie zwalczania dopingu w sporcie straciła jednak na znaczeniu po utworzeniu Światowej Agencji Antydopingowej (WADA). Z drugiej strony, wydarzenie to w niedługim czasie zaowocowało powołaniem w strukturach Rady Europy Europejskiego Komitetu Ad Hoc ds. WADA (CAHAMA), który z Grupą Monitorującą bezpośrednio współpracuje.

Źródło: Piechota R., Sport w polityce organizacji międzynarodowych [w:] Balcerzak M., Jasudowicz T. (red.), Księga pamiątkowa ku czci Profesora Jana Białocerkiewicza, Dom Organizatora TNOiK, Toruń 2009, s. 669-693.