Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu - Archiwum

[[jQueryInclude?preset=slides]]

Rekomendacja Warszawska to dokument zawierający zbiór zasad postępowania, jakimi należy kierować się w procesie odbudowy miast czy rekonstrukcji zniszczonych zabytków. Rekomendacja została przyjęta podczas międzynarodowej konferencji „The challenges of World Heritage recovery. International conference on reconstruction”, która w maju br. odbyła się na Zamku Królewskim w Warszawie. W wydarzeniu uczestniczyli wówczas Wicepremier Piotr Gliński i Wiceminister Kultury, Generalny Konserwator Zabytków Magdalena Gawin.

Rekomendacja zaprezentowana m.in. podczas 42. sesji UNESCO w Bahrajnie

Efektem prac z udziałem światowej klasy ekspertów UNESCO jest Rekomendacja Warszawska dotycząca nowoczesnych standardów i dobrych praktyk w zakresie odbudowy miejsc światowego dziedzictwa zniszczonych w wyniku konfliktów zbrojnych lub kataklizmów naturalnych. W dokumencie odwołano się do przykładu i doświadczeń związanych z odbudową Warszawy po II wojnie światowej. W uznaniu dla heroizmu i poświęcenia polskiego społeczeństwa, które pełne determinacji odbudowało stolicę, Historyczne centrum Warszawy zostało wpisane na Listę światowego dziedzictwa UNESCO w 1980 r.

Rekomendacja Warszawska została zaprezentowana Komitetowi Światowego Dziedzictwa podczas 42. sesji w Manama - stolicy Bahrajnu. Podczas obrad w Bahrajnie wielokrotnie przywoływano ostatnie wydarzenia zainicjowane przez Polskę, takie jak opracowanie Memorandum z Wannsee czy organizację międzynarodowej konferencji „The challenges of World Heritage recovery. International conference of reconstruction”. Oba przedsięwzięcia spotkały się z aprobatą członków Komitetu, co kilkukrotnie podkreślała wówczas dr Mechtild Rossler, dyrektor Centrum Światowego Dziedzictwa.

Poprzednia, 41. sesja odbyła się w lipcu 2017 r. w Krakowie. Pełnomocnikiem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotra Glińskiego  ds. organizacji wydarzenia była wiceminister kultury prof. Magdalena Gawin.

Cele i założenia Rekomendacji Warszawskiej zostały przedstawione również podczas międzynarodowej konferencji w Mosulu – „Conference for the Recovery and Rehabilitation of the City of Mosul”, która - z udziałem zastępcy dyrektora Departamentu Ochrony Zabytków MKiDN Magdaleny Marcinkowskiej - odbyła się 10 września w Mosulu. Tam, podobnie jak  miało to miejsce podczas poprzednich wydarzeń, uczestnicy spotkania Rekomendację Warszawską przyjęli z dużym zainteresowaniem i aprobatą.

Rekomendacja Warszawska

Rekomendacja Warszawska dotyczy nowoczesnych standardów i dobrych praktyk w zakresie odbudowy miejsc światowego dziedzictwa zniszczonych w wyniku konfliktów zbrojnych i kataklizmów naturalnych. W dokumencie odwołano się do przykładu i doświadczeń związanych z odbudową Warszawy po II wojnie światowej. W uznaniu dla heroizmu i poświęcenia polskiego społeczeństwa, które pełne determinacji odbudowało stolicę, Historyczne centrum Warszawy zostało wpisane na Listę światowego dziedzictwa UNESCO w 1980 r.

Dokument zawiera zasady postępowania, które powinny być brane pod uwagę przy odbudowie miejsc światowego dziedzictwa. Dotyczą one m.in.:

• poszanowania wartości uznawanych przez międzynarodową i lokalną społeczność oraz autentyczności w szczególności substancji materialnej;

• uwzględnienia potrzeb społeczności, które doświadczyły traumy utraty swojego dziedzictwa, historii i tożsamości;

• wypracowania kompromisu pomiędzy potrzebami społeczności - chęcią szybkiego powrotu do swoich domów i dawnego życia, a koniecznością przeznaczenia czasu na refleksję w zakresie odpowiedniego przygotowania do procesu odbudowy;

• podejmowania działań w duchu pojednania, które pozwolą na odzyskiwanie przez lokalną społeczność tożsamości kulturowej i pamięci o miejscach ważnych dla jej pielęgnowania;

• znaczenia gromadzenia i analizowania dokumentacji;

• podejmowania decyzji dotyczących odbudowy i rekonstrukcji na podstawie doktryny konserwatorskiej, która ma na celu ochronę wyjątkowej uniwersalnej wartości dobra;

• zarządzania procesem odbudowy przy zaangażowaniu operacyjnym podmiotów krajowych i zagranicznych;

• planowania długoterminowej strategii odbudowy historycznego krajobrazu miejskiego na wielu płaszczyznach;

• podejmowania działań edukacyjnych i budowania społecznej świadomości celem zapobiegania konfliktów zbrojnych, których efektem jest zniszczenie dziedzictwa kultury.