Wspólne dziedzictwo i współpraca na forum UE zdominowały spotkanie ministrów kultury Polski i Litwy
23.11.2018
Renowacja Cmentarza na Rossie, upamiętnienie powstańców styczniowych i wspólne stanowisko wobec zmian w rozdysponowaniu unijnych środków na kulturę oraz remont kaplicy ostrobramskiej zdominowały spotkanie wicepremiera, ministra kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotra Glińskiego z goszczącą w Warszawie minister kultury Litwy, Lianą Ruokyte-Jonsson. Szef polskiego resortu kultury podziękował litewskiej minister za zaangażowanie w obchody stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości i podkreślał liczbę wspólnych inicjatyw związanych z rocznicą.
Minister kultury Litwy zadeklarowała pełną gotowość do współpracy z polskimi konserwatorami, ekspertami i wykonawcami w zakresie renowacji Cmentarza na Rossie. Na tej jednej z najważniejszych polskich nekropolii trwają prace konserwatorskie, w ramach których przewidziano renowację kaplic i przeszło 300 najbardziej znaczących grobów.
Liana Ruokyte-Jonsson zapowiedziała także, że upamiętnienia powstańców styczniowych, których szczątki zostały odnalezione na wileńskiej Górze Giedymina, będą zawierały napisy w języku litewskim, polskim, białoruskim i angielskim. Uroczysty pochówek powstańców z udziałem najwyższych władz państwowych planowany jest w okresie letnim 2019 r.
Ministrowie kultury Polski i Litwy zgodzili się również co do tego, że oba kraje wspólnie będą występowały na forum Unii Europejskiej o zmiany w kwestii finansowania kultury w przyszłej perspektywie budżetowej UE. Proponowane obecnie rozwiązania mogą znacząco utrudnić realizację projektów na szczeblu krajowym, jak i transgranicznym. Minister Ruokyte-Jonsson zadeklarowała wsparcie polskiego stanowiska w tej sprawie.
Prof. Piotr Gliński wrócił do podnoszonego już w dwustronnych relacjach tematu powołania wspólnej komisji ds. opieki konserwatorskiej nad Kaplicą i wizerunkiem Matki Boskiej Ostrobramskiej w Wilnie. Polski minister kultury wyraził zaniepokojenie planami zainstalowania w Kaplicy ogrzewania podłogowego, które zagraża drewnianym elementom, w tym cudownej ikonie, tak ważnemu dla Polaków symbolu. W skład komisji powinni wejść polscy i litewscy konserwatorzy zabytków różnych specjalności, których zadaniem byłoby określenie rzeczywistego stanu technicznego budowli i jej wyposażenia oraz stanu zachowania cudownego obrazu. Minister Ruokyte-Jonsson zaznaczyła, że kwestia remontu Kaplicy leży w kompetencjach litewskiego Kościoła. Strony zgodziły się, że być może najbardziej właściwym rozwiązaniem w tej sytuacji będzie przekazanie informacji stronie kościelnej i dialog pomiędzy Episkopatem Polski i Litwy.
