Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu - Archiwum

Opera po łacinie znaczy dzieło, ale także służba. Tak rozumiał swoją misję Ryszard Peryt. Był reżyserem, aktorem, twórcą inscenizacji oper barokowych, klasycznych i XIX-wiecznych oraz polskich prawykonań oper XX wieku. Jako jedyny na świecie zrealizował wszystkie dzieła sceniczne Mozarta. Był też twórcą Polskiej Opery Królewskiej, tak dopełnił dzieło swojego życia. Jestem przekonany, że jego dziedzictwo i jego pojmowanie sztuki jako realizacji podstawowych wartości kultury polskiej i europejskiej, prawdy, piękna i dobra - będzie wciąż wśród nas zawsze obecne – powiedział wicepremier, minister kultury prof. Piotr Gliński.

Ryszard Peryt

Profesor Ryszard Peryt to reżyser, aktor, twórca inscenizacji oper barokowych, klasycznych i XIX-wiecznych oraz polskich prawykonań oper XX wieku. Jako jedyny na świecie zrealizował wszystkie dzieła sceniczne Mozarta, inscenizuje również utwory oratoryjne.

Ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie na Wydziale Aktorskim (1970) i Reżyserskim (1979). Wpływ na kształtowanie osobowości artystycznej miała fascynacja Teatrem Laboratorium J. Grotowskiego.

Tuż po dyplomie aktorskim Ryszard Peryt utworzył wspólnie z M. Dziewulską i grupą absolwentów PWST własny teatr – Puławskie Studio Teatralne, w latach 1970-1975 pracował tam jako aktor i reżyser, zajmując się twórczością m.in. J. Słowackiego, C. K. Norwida, W. Majakowskiego i A. Czechowa. W latach 1975-1979 doskonalił warsztat reżyserski i aktorski u boku E. Axera w warszawskim Teatrze Współczesnym, w kolejnych sezonach reżyserował w teatrach Narodowym – za dyrekcji A. Hanuszkiewicza (Benefis A. Czechowa, Romeo i Julia W. Shakespeare'a) i w Ateneum (Opera za 3 grosze B. Brechta).

W latach 1979-1989 związał się z Operą im. S. Moniuszki w Poznaniu (obecny Teatr Wielki). Tamtejsza inscenizacja oratorium Joanna d'Arc na stosie A. Honeggera przyniosła mu pierwszy głośny sukces. Spektakle z okresu poznańskiego zaliczane są do najwybitniejszych osiągnięć polskiej reżyserii operowej. Od lat 80. XX wieku współpracuje również z innymi teatrami operowymi i muzycznymi w Polsce, jak: Widma S. Moniuszki w Teatrze Muzycznym w Gdyni, Lo sposo deluso W.A. Mozarta (światowa prapremiera), Cyrulika sewilskiego G. Rossiniego i Mefistofelesa A. Boito w Teatrze Wielkim w Łodzi, Nabucco G. Verdiego w Operze Bałtyckiej i Operze Nova w Bydgoszczy, Mazepę P. Czajkowskiego i Quo Vadis F. Nowowiejskiego w obecnym Teatrze Wielkim w Warszawie. Reżyserował także za granicą – wielokrotnie na scenach operowych w Hannowerze i Biel w Szwajcarii, w weneckim Teatro la Fenice, w operach w Ankarze, Kairze, Belgradzie, gdzie powstały spektakle mozartowskie, a także inscenizacje dzieł H. Berlioza, S. Prokofiewa, I. Strawinskiego, B. Brittena i inne.

W latach 1985-2005 był reżyserem Warszawskiej Opery Kameralnej. W latach 1987-1993 przygotował inscenizację wszystkich utworów scenicznych W. A. Mozarta dla uczczenia 200. rocznicy śmierci kompozytora. Realizacja zdobyła rozgłos na świecie, przedstawienia pokazywane były w autorskim kształcie przez 15 lat w ramach Festiwalu Mozartowskiego w Warszawskiej Operze Kameralnej oraz na festiwalach i scenach operowych Europy, Libanu, Izraela i Japonii.

Realizował utwory operowe od wczesnego baroku, m.in. J. Periego, F. Caccini, S. Landiego, przede wszystkim zaś wszystkie zachowane dzieła sceniczne C. Monteverdiego. Wystawił również utwory G.F. Haendla, J. Blowa, H. Purcella i innych.

W sezonie 1996/1997 Ryszard Peryt był dyrektorem artystycznym Teatru Narodowego – Sceny Opery i Baletu. Prowadził seminaria teatralne i operowe, m.in. we Włoszech, Czechach i na Słowacji. Od 2008 r. jest profesorem Akademii Teatralnej w Warszawie.

Od 1 sierpnia 2017 roku pełnił obowiązki dyrektora Polskiej Opery Królewskiej. W 2018 roku został honorowany doroczną nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w kategorii muzyka.