Znamy laureatów konkursu „Zabytek Zadbany”
27.05.2020
„Nagrody i wyróżnienia w konkursie „Zabytek zadbany” to symboliczne podziękowanie dla zarządców i właścicieli zabytków za ich wysiłek i troskę o zachowanie naszego dziedzictwa” – powiedziała wiceminister kultury, Generalny Konserwator Zabytków prof. IH PAN Magdalena Gawin, ogłaszając wyniki konkursu „Zabytek zadbany”. W tym roku do konkursu zakwalifikowane zostały 63 zabytki wpisane do rejestru zabytków nieruchomych, spośród których jury wskazało laureatów 6 nagród i 11 wyróżnień w pięciu kategoriach.
Wiceminister Magdalena Gawin poinformowała, że w tym roku z powodu epidemii koronawirusa nie ogłoszono nominacji w przewidzianym terminie. Nie było też gali wręczenia nagród, która tradycyjnie odbywa się 25 kwietnia – w Międzynarodowym Dniu Ochrony Zabytków.
Trudna sytuacja spowodowana pandemią nie może zaprzepaścić ciągłości pięknej tradycji konkursu, który odbywa się od 1975 r. i jest symbolicznym podziękowaniem zarządcom i właścicielom zabytków za ich wysiłek i troskę o zachowanie naszego dziedzictwa – podkreśliła wiceminister. – To Państwa zasługa, że skarby naszej kultury są pod stałą opieką, dzięki której ich zabytkowe wartości są utrwalane dla przyszłych pokoleń.
Generalny Konserwator Zabytków, gratulując wszystkim laureatom i wyróżnionym, wyraziła nadzieję, że jeszcze w tym roku będzie miała możliwość osobiście wręczyć wszystkim nagrodzonym statuetki i dyplomy konkursu „Zabytek Zadbany 2020”.
Dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa Bartosz Skaldawski podkreśla, że opieka nad zabytkami niesie z sobą wiele zobowiązań i wyzwań.
Nie sposób przeprowadzić robót budowlanych i konserwatorskich bez wcześniejszego przeprowadzenia prac badawczych, dzięki którym można właściwie rozpoznać wartości danego obiektu. Niejednokrotnie pojawia się też konieczność znalezienia nowej funkcji dla zabytku, która pozwoli nadać mu nowe życie, a jednocześnie pozostanie w zgodzie z pierwotnym autentycznym wyglądem i w harmonii z otoczeniem. Konkurs „Zabytek Zadbany” organizujemy właśnie po to, aby docenić i uhonorować wszystkich tych, którym się to udało w sposób godny naśladowania – tłumaczy dyrektor NID.
Laureaci konkursu
Spośród zgłoszeń spełniających kryteria formalne, jury konkursu wybrało laureatów i przyznało wyróżnienia następującym obiektom:
Kategoria A: utrwalenie wartości zabytkowej obiektu
Laureat: kościół Matki Boskiej Różańcowej w Koszalinie-Jamnie, woj. zachodniopomorskie
Nagroda za kompleksowe, oparte o staranne rozpoznanie badawcze, prace remontowe, konserwatorskie i rewaloryzacyjne kościoła Matki Boskiej Różańcowej w Koszalinie-Jamnie, które pozwoliły wydobyć, utrwalić i wyeksponować wartości zabytkowe związane z poszczególnymi etapami historii kościoła.
Wyróżnienia:
- Rotunda Świętego Mikołaja w podziemiach bazyliki archikatedralnej w Przemyślu, woj. podkarpackie
- Biały Dom w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, woj. mazowieckie
- Wieża Ariańska w Wojciechowie, woj. lubelskie
Kategoria C: adaptacja obiektów zabytkowych
Laureat: klasztor Magdalenek, obecnie Centrum Aktywności Społecznej w Szprotawie, woj. lubuskie
Nagroda za prace konserwatorskie, rewaloryzacyjne i adaptacyjne w dawnym klasztorze magdalenek, obecnie Centrum Aktywności Społecznej w Szprotawie, przeprowadzone w oparciu o wyniki wzorowo przeprowadzonych badań konserwatorskich, eksponujące rozwarstwienie historyczne budowli, przywracające wartości zabytkowe obiektu i jego znaczenie w przestrzeni miasta.
Wyróżnienia:
- Willa „Japonka” w Krzeszowicach, woj. małopolskie
- Biały Spichlerz w Słupsku, woj. pomorskie
- Zespół klasztorny dawnego opactwa cysterek w Trzebnicy, woj. dolnośląskie
Kategoria D: architektura i budownictwo drewniane
Laureat: lamus w Knyszynie, woj. podlaskie
Nagroda za prace remontowe i konserwatorskie podcieniowego lamusa z zespołu zabudowy plebańskiej, dzięki którym został zachowany i wyeksponowany cenny zabytek dawnego drewnianego budownictwa gospodarskiego.
Wyróżnienia:
- Kościół parafialny Świętego Marcina Biskupa w Starej Wiśniewce, woj. wielkopolskie
- Kościół parafialny Świętych Apostołów Piotra i Pawła wraz z dzwonnicą – dawna cerkiew greckokatolicka w Hannie, woj. lubelskie
- Budynek dawnego dworca cesarskiego w Gumniskach Małych, woj. warmińsko-mazurskie
Kategoria E: zabytki techniki
Laureat: wieża ciśnień w Malborku, woj. pomorskie
Nagroda za wzorowe prace remontowe i konserwatorskie wieży ciśnień w Malborku, które pozwoliły na utrzymanie integralności zabytku techniki wraz z jego wyposażeniem oraz za umiejętne dostosowanie nowych funkcji społecznych i użytkowych do specyfiki obiektu.
Wyróżnienia:
- pływalnia miejska w Siemianowicach Śląskich, woj. śląskie
- wodozbiór w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, woj. mazowieckie
Kategoria specjalna: właściwe użytkowanie i stała opieka nad zabytkiem
Laureaci:
- Zamek – siedziba Muzeum Zamkowego w Pszczynie, woj. śląskie
Nagroda za wieloletnią, trwałą opiekę i wzorowe użytkowanie zamku w Pszczynie, systematycznie prowadzone prace badawcze i konserwatorskie, działania restauratorskie i rewaloryzacyjne zarówno bryły zewnętrznej, jak i wnętrz zamkowych oraz za dbałość o całość zespołu rezydencji wraz z otoczeniem, stanowiącej nie tylko cenny zabytek i obiekt muzealny, ale i istotny element identyfikacji społeczności lokalnej.
- Siedziba Muzeum Warszawy – zespół jedenastu kamienic przy Rynku Starego Miasta 28-42 / ul. Nowomiejskiej 4-8 w Warszawie, woj. mazowieckie
Tytuł laureata przyznany za wzorowe użytkowanie, właściwą adaptację oraz systematyczne działania konserwatorskie i rewaloryzacyjne w zespole kamienic przy Rynku Starego Miasta i ulicy Nowomiejskiej w Warszawie, prowadzone z poszanowaniem wartości zabytkowych zarówno odbudowy powojennej, jak i zachowanych i starannie eksponowanych oryginalnych elementów wcześniejszych.
O konkursie
„Zabytek zadbany” to ogólnopolski konkurs Generalnego Konserwatora Zabytków, którego celem jest promocja opieki nad zabytkami poprzez propagowanie najlepszych wzorów konserwacji, utrzymania i zagospodarowania zabytków. Wyróżnia właścicieli i zarządców, którzy wzorowo wywiązują się z obowiązku opieki nad zabytkami.
Po raz pierwszy konkurs został zorganizowany w 1975 roku, a od 2011 r. jest prowadzony przez Narodowy Instytut Dziedzictwa.
Szczegółowe informacje: www.nid.pl