Polska w Argentynie

Na stronie Latynoamerykańskiego Ośrodka Studiów Migracyjnych CEMLA dostępna jest wyszukiwarka danych imigrantów, którzy przybyli do Argentyny w XIX i XX wieku. Po wpisaniu nazwiska i imienia poszukiwanej osoby oraz określeniu przybliżonej daty przybycia do Argentyny, otrzymujemy informację o dokładnej dacie wjazdu, wieku i stanie cywilnym, obywatelstwie, miejscu urodzenia, deklarowanym zawodzie oraz nazwie i porcie źródłowym statku, na pokładzie którego imigrant dotarł do Argentyny. Poniżej przykład z danymi jednego z najbardziej znanych polskich przybyszów:

W Argentynie nie ma obowiązku meldunkowego i nie istnieje jednolity rejestr meldunkowy. Z uwagi na powszechny obowiązek wyborczy, jedynym kompletnym wykazem ludności jest spis wyborczy prowadzony i aktualizowany przez Krajową Izbę Wyborczą (Cámara Nacional Electoral) – obejmuje on jednak wyłącznie obywateli argentyńskich (tych, którzy nabyli obywatelstwo przez urodzenie i naturalizowanych), posiadających czynne prawo wyborcze.

Na wniosek obywatela polskiego – zstępnego lub mogącego wykazać interes prawny – Wydział Konsularny Ambasady RP w Buenos Aires może skierować do Krajowej Izby Wyborczej wniosek o wydanie zaświadczenia o (nie)naturalizacji jego przodka, który wyemigrował do Argentyny. Niezbędne jest podanie możliwie szczegółowych danych osobowych poszukiwanej osoby, w tym przede wszystkim dokładnej daty urodzenia, oraz uiszczenie argentyńskich opłat skarbowych i opłaty konsularnej za wydobycie i przesłanie dokumentu (zgodnie z obowiązującą Tabelą Opłat Konsularnych). Informacja o procedurze i formularz wniosku o wydanie zaświadczenia dostępne są w zakładce Zaświadczenia Krajowej Izby Wyborczej. 

Jeżeli poszukiwany przodek przyjął obywatelstwo argentyńskie, na zaświadczeniu Krajowej Izby Wyborczej widnieć będzie data naturalizacji, dane dotyczące ew. odbytej służby wojskowej oraz data i miejsce zgonu (jeśli są znane). Jeśli natomiast poszukiwana osoba nie naturalizowała się, Krajowa Izba Wyborcza nie udzieli żadnych informacji. Po uzyskaniu informacji o dokładnej dacie i miejscu śmierci, możliwe staje się wystąpienie do właściwego urzędu stanu cywilnego w Argentynie o wydanie odpisu aktu zgonu. W tym dokumencie figurują z reguły dodatkowe informacje, np.: ostatni adres zamieszkania, dokładne miejsce i przyczyna zgonu, ewentualnie także miejsce pochówku. Wydobycie aktu zgonu wiąże się z kolejnymi opłatami konsularnymi za wydobycie dokumentu i z koniecznością pokrycia opłat skarbowych po stronie urzędów argentyńskich.

Wydział Konsularny może również zwrócić się do argentyńskiego Krajowego Rejestru Osób (RENAPER), który teoretycznie posiada bazę danych wszystkich mieszkańców Argentyny, niezależnie od ich obywatelstwa. Wystąpienie do RENAPER nie wiąże się z żadnymi opłatami, jednak doświadczenie pokazuje, że ta baza danych jest bardzo niekompletna. Także w tej procedurze potrzebne są jak najbardziej szczegółowe dane osobowe poszukiwanego przodka.

Opisane wyżej możliwości dotarcia do informacji o krewnych zamieszkałych w Argentynie dotyczą wyłącznie osób zmarłych. Poszukiwanie danych teleadresowych żyjących osób jest w Argentynie utrudnione ze względu na obowiązujące przepisy o ochronie danych osobowych. Krajowa Izba Wyborcza nie udostępnia danych dotyczących żyjących osób – aby je uzyskać, niezbędny jest wniosek sądu, prokuratora lub innej uprawnionej instytucji. Wniosek taki może złożyć zarejestrowany w Argentynie adwokat.

Dobrą metodą poszukiwania żyjących krewnych może okazać się przeszukanie jednej z dostępnych online argentyńskich książek telefonicznych, np.: www.telexplorer.com.ar.  

Osoby poszukujące miejsca pochówku przodka zmarłego w Argentynie powinny mieć świadomość, że groby na argentyńskich cmentarzach publicznych są usuwane z ziemi po upływie 5 – 7 lat od pochówku. Rodzina może wówczas wykupić tzw. wnękę (nicho), gdzie przechowywane są szczątki przodka. Jeżeli nikt o to nie zadba, szczątki są składane do wspólnego, bezimiennego grobowca.

Osoby poszukujące informacji o członkach rodziny w Argentynie mogą również zwrócić się o pomoc do organizacji i czasopism polonijnych:

Związek Polaków w Argentynie

Biblioteka im. Ignacego Domeyki   

„Głos Polski”

Polska Misja Katolicka w Argentynie 

W poszukiwaniach może pomóc również argentyński Czerwony Krzyż.