Biuro do spraw Substancji Chemicznych

Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów i utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zwane w skrócie rozporządzeniem REACH, to zbiór przepisów obowiązujących bezpośrednio w całej Unii Europejskiej. Rozporządzenie REACH zostało przyjęte w celu poprawy ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska naturalnego przed zagrożeniami, jakie mogą stwarzać substancje chemiczne, przy jednoczesnym zachowaniu konkurencyjności przemysłu chemicznego Unii Europejskiej wobec innych państw.

Przepisy rozporządzenia REACH mają zastosowanie do wszystkich substancji chemicznych, nie tylko tych stosowanych w procesach przemysłowych, ale także w naszym codziennym życiu, na przykład w środkach czyszczących, farbach, a także w wyrobach takich jak odzież, meble i urządzenia elektryczne. Regulacje wprowadzone przepisami tego rozporządzenia mają wpływ na większość przedsiębiorstw w całej Unii Europejskiej.

System zarządzania chemikaliami wprowadzony przepisami rozporządzenia REACH oparty jest na czterech filarach:

- rejestracji substancji,

- ocenie informacji dotyczących substancji i/lub dokumentacji rejestracyjnej

- udzielaniu zezwoleń na wprowadzanie do obrotu i stosowanie substancji stwarzających bardzo duże zagrożenie dla zdrowia ludzi i środowiska

- wprowadzaniu ograniczeń produkcji, obrotu i stosowania niektórych substancji chemicznych.

Głównymi podmiotami systemu REACH są:

- przedsiębiorcy (producenci, importerzy, użytkownicy przemysłowi i profesjonalni substancji, dalsi użytkownicy i dystrybutorzy). Rozporządzenie REACH określa precyzyjnie obowiązki  firm uwzględniając ich rolę pełnioną w systemie;

- Europejska Agencja Chemikaliów z siedzibą w Helsinkach (ECHA);

- Komisja Europejska;

- Państwa Członkowskie, w których wyznaczone są urzędy właściwe ds. REACH i organy nadzoru odpowiedzialne za egzekwowanie przepisów w ramach przygotowanego krajowego systemu kar.

Zasadniczym obowiązkiem przedsiębiorców jest zidentyfikowanie ryzyka oraz określenie sposobów zarządzanie ryzykiem związanym z substancjami, które wprowadzają do obrotu w Unii Europejskiej. Przedsiębiorstwa muszą udokumentować w Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA), w jaki sposób dana substancja może być bezpiecznie stosowana a także muszą poinformować użytkowników o środkach zarządzania ryzykiem na każdym etapie istnienia substancji. W tym celu firmy muszą zarejestrować (przedłożyć dokumentację rejestracyjną) produkowane lub importowane przez siebie substancje, przy czym rejestrujący taką samą substancję zobowiązani są do współpracy w ramach procesu rejestracji i wspólnie ponosić koszty z tym związane. Rozporządzenie REACH ustanawia procedury zbierania i oceny informacji o właściwościach i zagrożeniach związanych z substancjami. Zakres przedkładanych informacji zależy od średniego rocznego tonażu substancji deklarowanego przez każdego uczestnika procesu rejestracyjnego.

Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA) przyjmuje i ocenia poszczególne rejestracje pod kątem ich zgodności z przepisami,  a państwa członkowskie Unii Europejskiej dokonują oceny  wybranych substancji na podstawie dostępnej literatury naukowej w celu wyjaśnienia wszelkich obaw dotyczących zdrowia ludzkiego lub środowiska.

Komisja Europejska i Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA) poprzez ustanowione w ramach agencji komitety naukowe  (Komitet ds. Oceny Ryzyka, Komitet Państw Członkowskich i Komitet ds. Analiz Społeczno-ekonomicznych) oceniają, czy możliwe jest  zarządzanie ryzykiem związanym z substancjami. Działania te odbywają się we współpracy z odpowiednimi urzędami Państw Członkowskich i ich przedstawicielami.

Jeżeli zarządzanie ryzykiem nie jest możliwe, wprowadzane mogą być różne warianty ograniczenia stosowania substancji do zakazu włącznie. Może również być podjęta decyzja o konieczności uzyskania zezwolenia przed wprowadzeniem substancji do obrotu. W dłuższej perspektywie czasowej substancje stwarzające największe zagrożenie powinny być zastępowane mniej niebezpiecznymi.

Brak rejestracji oznacza dla firmy zakaz obrotu substancją na terytorium Unii Europejskiej.

Firmy z siedzibą poza Unii Europejskiej  nie są związane obowiązkami wynikającymi z rozporządzenia REACH, nawet jeśli eksportują swoje produkty na jej obszar celny. Odpowiedzialność za spełnienie wymogów rozporządzenia REACH, takich jak rejestracja, spoczywa na importerach mających siedzibę w Unii Europejskiej lub na wyłącznym przedstawicielu producenta spoza UE mającym siedzibę w Unii Europejskiej.

Obowiązujący, regularnie aktualizowany tekst rozporządzenia REACH dostępny jest na stronie internetowej Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA) TUTAJ

Szczegółowe informacje dotyczące zaangażowania Biura do spraw Substancji Chemicznych w różnorodne działania związane z wymaganiami rozporządzenia REACH są dostępne TUTAJ.