Πολωνία στην Ελλάδα

Το Μεσολόγγι είναι πόλη της δυτικής Στερεάς Ελλάδος. Σύμφωνα με ορισμένους ιστορικούς ιδρύθηκε τον 13ο αιώνα από πειρατές της Δαλματίας και το όνομα «messo-langi» κυριολεκτικά σημαίνει «χωριό ανάμεσα σε λίμνες». Η πόλη βρίσκεται στην είσοδο του Κορινθιακού Κόλπου, όπου στις εκβολές των ποταμών έχουν δημιουργηθεί γραφικές λιμνοθάλασσες.

Το 1770, η πόλη βρέθηκε υπό τουρκική κατοχή, ενώ στις 20 Μαΐου 1821 εντάχθηκε στην Επανάσταση. Στους αγώνες για την απελευθέρωση της Ελλάδας συμμετείχαν επίσης ενεργά οι Φιλέλληνες. Μία μεγάλη ομάδα αποτέλεσαν οι Πολωνοί, προερχόμενοι από τον στρατό του Ναπολέοντα. Οι πρώτες ένοπλες μονάδες συγκροτήθηκαν στις παραδουνάβιες και, εκτός από τους Πολωνούς, περιλάμβαναν Γερμανούς, Γάλλους, Ελβετούς και άλλους εθελοντές.

Το 1822, οι κάτοικοι του Μεσολογγίου κατάφεραν να αντικρούσουν την πρώτη τουρκική πολιορκία, αλλά στις 15 Απριλίου 1825 η πόλη δέχθηκε επίθεση από ένα ενισχυμένο τουρκικό στρατό των πάνω από 30.000 στρατιωτών, ενώ υπερασπιζόταν από μόλις 10.000 άτομα, εκ των οποίων μόνο 3.500 είχαν όπλα. Μετά από ένα χρόνο ανελέητης πολιορκίας, με εξαντλημένα τα αποθέματα νερού, τροφίμων και πυρομαχικών, το πλήρωμα του φρουρίου αποφάσισε να ανατιναχθεί χρησιμοποιώντας τα απομεινάρια της πυρίτιδας. Αυτή η ηρωική πράξη ονομάστηκε η «Έξοδος» και τιμώντας τη μνήμη της ηρωικής θυσίας και της σφαγής των κατοίκων, στην πόλη δόθηκε ο τίτλος της «Ιεράς Πόλης». Τα λείψανα των «ελεύθερων πολιορκημένων» θάφτηκαν στον «Κήπο των Ηρώων» μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας το 1830.

Στον ηρωικό αγώνα για το Μεσολόγγι έχασαν τη ζωή τους πάνω από δέκα Πολωνοί, που πολεμούσαν με το σύνθημα «για την δική μας και δική σας ελευθερία». Οι ιστορικοί επιβεβαίωσαν τα ονόματα, μεταξύ άλλων: του Γιαν Νεπομούτσεν Ντζιερζάφσκι, βετεράνου των Ναπολεοντείων Πολέμων, διοριζόμενου ως στρατηγού του ελληνικού στρατού το 1826, του Γκραμπόφσκι (με άγνωστο το μικρό όνομα), πρώην ταγματάρχη του ρωσικού στρατού, και του Μίχαλ Τοροσακόφσκι, ο οποίος πνίγηκε κατά τη διάρκεια των μαχών. Οι Έλληνες εκτίμησαν την αφοσίωσή τους και ονόμασαν μία από τις οχυρώσεις της πόλης με το όνομα του πολωνού ήρωα το απελευθερωτικού αγώνα, του Τ. Κοστσιούσκο. Στις 13 Ιουνίου 1938 στο Μεσολόγγι έγιναν τα αποκαλυπτήρια του μνημείου των Πολωνών Φιλελλήνων, σχεδιασμένου από τον καθ. Χένρικ Ουζιέμπλο. Το 2015, το Δημοτικό Συμβούλιο έδωσε στους δύο δρόμους της πόλης τα ονόματα: Μιεζεγιέφσκι και Κοστσιούσκο.

Κάθε χρόνο, την Κυριακή των Βαΐων και τις ημέρες που προηγούνται, πραγματοποιούνται τελετές στη μνήμη εκείνων των τραγικών γεγονότων και του ηρωισμού των υπερασπιστών της πόλης, Ελλήνων και Φιλελλήνων.