Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad

W 2004 roku administrowaliśmy siecią dróg krajowych o łącznej długości 813 km, gdzie 265 km stanowiły drogi dwujezdniowe, w tym autostrad było niespełna 40 km i ponad 46 km dróg ekspresowych. 20 lat później, w 2024 r. zarządzamy drogami o łącznej długości ponad 970 km, z czego 498 km to drogi dwujezdniowe. Autostrada A1 od gr. woj. łódzkiego i śląskiego do gr. państw Republiki Polskiej i Czeskiej ma 167 km długości, a A4 pomiędzy gr. województw opolskiego i śląskiego do węzła Katowice Murckowska prawie 60 km. To wycinki autostrad, którymi można dotrzeć do krańców Polski. Drogi ekspresowe S1, S52, S86 osiągnęły już długość ponad 132 km, dając łącznie prawie 358 km dróg o najwyższych parametrach użytkowych. W budowie lub przebudowie mamy kolejne odcinki dróg ekspresowych o długości około 56 km. Dla 20 km projektujemy przebudowę.  

Ale to nie koniec naszych ambitnych planów rozwoju infrastruktury drogowej. Dalsza perspektywa rozwoju dróg krajowych daje nam możliwość dostosowania całego przebiegu S1 między Dąbrową Górniczą a Mysłowicami do nowych warunków technicznych oraz ukończenia budowy S1 Kosztowy – Bielsko-Biała z tzw. obejściem Węgierskiej Górki pomiędzy Milówką a Przybędzą. To również przebudowa DK91 pomiędzy Częstochową a Siewierzem. Prowadzimy także intensywne prace projektowe związane z przygotowaniem do realizacji S11 pomiędzy granicą z woj. opolskim a Tarnowskimi Górami i autostradą A1 oraz budową obwodnic.  

Najważniejsze z inwestycji zrealizowanych dzięki wsparciu funduszy europejskich to budowa autostrady A1 w województwie śląskim – od gr. województw łódzkiego i śląskiego do Gorzyczek na granicy państwa Republiki Czeskiej i Polskiej. To również realizacja odcinków drogi ekspresowej S52 (dawniej S1) Bielsko-Biała – Cieszyn, drogi ekspresowej S1 Pyrzowice (w. Lotnisko) - Podwarpie – Dąbrowa Górnicza oraz Bielsko-Biała - Żywiec – Zwardoń (dawniej S69).

Jedna z kluczowych inwestycji zrealizowanych z funduszy UE. Jest jedyną polską autostradą o przebiegu południkowym. Prowadzi od Gdańska aż do czeskiej granicy. Pokonanie tego odcinka powinno zająć ok. 5 godzin. Ma ponad 500 km długości, z czego jedna trzecia jej przebiegu - ponad 167 km położone jest w województwie śląskim. Autostrada A1 leży w ciągu międzynarodowej trasy E75 łączącej Morze Bałtyckie i Adriatyk oraz w VI transeuropejskim korytarzu transportowym (TENT). Stanowi główny szkielet komunikacyjny łączący się z biegnącymi ze wschodu na zachód autostradami A2 i A4, a także drogami ekspresowymi S1, S5, S7 i S8.  

Dzięki budowie autostrady A1 w województwie śląskim udało się połączyć południowe regiony Polski i Europy z zachodnią i wschodnią częścią kontynentu. Zrealizowano to, między innymi, dzięki obiektowi w Sośnicy, uznawanemu obecnie za najdłuższy węzeł autostradowy w całej Europie. Łączy on trasę A1 z DK44, Drogową Trasą Średnicową oraz autostradą A4. Ostatnia z nich biegnie nieprzerwanie od przejścia granicznego z Niemcami w Zgorzelcu do Korczowej, położonej na granicy z Ukrainą. Tym samym fragment drogi między Sośnicą a Gorzyczkami wchodzi w skład III paneuropejskiego korytarza transportowego i ma ogromny wpływ na rozwój województwa.

Autostrada A4 była jednym z pierwszych beneficjentów funduszy europejskich. Skorzystaliśmy z nich przy budowie odcinka autostrady od węzła Batorego do węzła Mikołowska.

Kolejną, nie mniej ważną inwestycją jest droga ekspresowa S1, przedsięwzięcie o dużym znaczeniu dla komunikacji Śląska i województw ościennych. Jej głównym celem jest połączenie autostrady A1 z drogami ekspresowymi od Bielska-Białej do Cieszyna (S52), a w przyszłości do Krakowa (Beskidzka Droga Integracyjna) oraz do Zwardonia (S1), a także z DK1, DK86 i pozostałymi drogami województwa. Łączy A1 w Pyrzowicach z granicą ze Słowacją w Zwardoniu. Przedłużeniem drogi ekspresowej S1 na południe od granic Polski jest słowacka autostrada D3 relacji Żylina – Skalite.  

Jej realizacja stworzy ponadregionalne połączenie pomiędzy Śląskiem, Beskidem Żywieckim i Słowacją, wchodzącego w skład paneuropejskiego korytarza transportowego. Trasa łączy aglomerację śląską i regiony z nią sąsiadujące z Międzynarodowym Portem Lotniczym Katowice w Pyrzowicach, a także pozwala na obsługę krajowego i międzynarodowego ruchu osobowego i towarowego, związanego z komunikacją lotniczą.

Dwujezdniowa droga ekspresowa S52 łącząca granicę państwa w Cieszynie z Bielskiem-Białą wchodzi w skład europejskich tras E75 i E462, tym samym przyczyniając się do poprawy komunikacji w tej części kontynentu. W przyszłości trasa pobiegnie aż do Krakowa, gdzie jako północna obwodnica miasta połączy autostradę A4 z drogą ekspresową S7.

Budowana obwodnica Poręby i Zawiercia w ciągu DK78 będzie mieć docelowo 24,299 km długości. Stanowi istotne połączenie drogowe z Międzynarodowym Portem Lotniczym Katowice w Pyrzowicach. Budowa nowego przebiegu DK78 pozwoli na wyprowadzenie ruchu tranzytowego z miejscowości położonych wzdłuż tej trasy oraz znacząco wpłynie na poprawę warunków życia mieszkańców. Dzięki nowemu przebiegowi przejazd całym odcinkiem obwodnicy zostanie skrócony do około 16 minut, omijając kilkadziesiąt skrzyżowań na istniejącym przebiegu DK78.

W ciągu 20 lat śląski oddział GDDKiA wydał na budowę dróg krajowych i autostrad (w ramach inwestycji ujętych w PBDK) w regionie prawie 9 mld zł, z czego dofinansowanie z funduszy unijnych wyniosło aż 5,6 mld zł. Przez ten czas długość autostrad zwiększyliśmy o 187 km, a dróg ekspresowych o 86 km, zaś długość dróg dwujezdniowych wrosła prawie o 100 km. Dzięki tym inwestycjom stworzyliśmy szkielet transportowy nie tylko województwa, ale i południowej części Polski.  

Nowoczesna i bezpieczna infrastruktura transportowa jest warunkiem kluczowym dla wzrostu gospodarczego i zrównoważonego rozwoju regionalnego. Przekonały się o tym miasta położone wzdłuż głównych szklaków takie jak Bielsko-Biała, Katowice, Gliwice czy Częstochowa. Przecięcie się w województwie śląskim najważniejszych szlaków komunikacyjnych w postaci autostrady, A1 i A4 przyniosło wymierne korzyści. Umożliwiło szybkie i sprawne połączenie z najdalej położonymi ośrodkami gospodarczymi w Polsce jak i za granicą.  

Polska znajduje się w czołówce najbardziej zmotoryzowanych społeczeństw Europy, a polscy kierowcy wykorzystują znakomite, tranzytowe położenie kraju. Ale środki unijnie to nie tylko rozwój infrastruktury. To również ochrona środowiska. Między innymi dzięki poprawie klimatu akustycznego wzdłuż dróg, poprawie jakości wód odprowadzanych z dróg czy ograniczaniu wpływu infrastruktury na istniejące tereny przyrodnicze.  

Wszystko to złożyło się na osiągnięcie dobrego poziomu zrównoważonego rozwoju w tych ostatnich 20 latach. Osiągnęliśmy wiele, lecz przed nami konieczność dokończenia rozpoczętych inwestycji, dokończenie przebudowy pozostałego układu dróg, w tym budowa nowego przebiegu S11 o długości około 60 km. To również kontynuacja działań mających na celu zwiększenie bezpieczeństwa użytkowników na istniejących drogach. To także nowe wyzwania związane z wdrażanym ładem ekologicznym. Sukces tych działań w znacznej mierze zależy od dalszego wsparcia finansowego z Unii Europejskiej.