Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad

• Podwarpie - Dąbrowa Górnicza, prawie 7 km długości, wartość ponad 282 mln zł, 
• Mysłowice Kosztowy - Bielsko-Biała, prawie 40 km na czterech zadaniach realizacyjnych o łącznej wartości ponad 2,3 mld zł, 
• Przybędza - Milówka (obejście Węgierskiej Górki), długość 8,5 km, wartość prawie 1,5 mld zł.

Blisko 441 mln zł wyniesie dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej na budowę odcinka drogi S1 Oświęcim - Suchy Potok (docelowo Bielsko-Biała Hałcnów) w ramach projektu S1 Kosztowy - Bielsko-Biała. To ostatnia umowa w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020 (POIiŚ) zawarta przez GDDKiA.

Wykonawcą odcinka o długości ok. 15,2 km jest konsorcjum firm: PORR i Mota-Engil Central Europe. Wartość podpisanej 14 maja 2020 r. umowy to ponad 989,7 mln zł. Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID) wydana została 12 września 2022 r. Pozwoliło to na przekazanie placu budowy i rozpoczęcie robót budowlanych jeszcze we wrześniu ubiegłego roku. Dziś zaawansowanie rzeczowe robót budowlanych sięga 40 proc., w tym mostowych 43 proc., a drogowych 24 proc. Obecnie największy front robót możemy zaobserwować na obiektach mostowych, przy pracach ziemnych i przy podbudowie w śladzie przyszłej trasy S1. 17 sierpnia rozpoczęto układanie warstw bitumicznych na odcinkach próbnych trasy zasadniczej drogi. Personel wykonawcy na budowie obejmuje prawie 700 osób, a roboty budowlane wspomaga około 330 sztuk różnorakiego sprzętu budowlanego.

Nowopowstały odcinek będzie miał długość ponad 15 km, z czego nieco ponad 10 km tej trasy zlokalizowane będzie w województwie śląskim, a blisko 5,2 km w woj. małopolskim. Przyległe tereny zostaną skomunikowane trzema węzłami drogowymi: Oświęcim, Wola i Brzeszcze. Wraz z jezdnią główną powstanie 18 obiektów inżynierskich (w tym pięć obiektów mostowych, siedem wiaduktów drogowych, dwa wiadukty kolejowe, estakada oraz kładka dla pieszych), siedem przejść dla płazów, sześć przepustów drogowych o funkcji przejść dla zwierząt, a także 17 zbiorników retencyjnych. 16 z tych zbiorników będzie posiadało również funkcje rozrodcze dla płazów. Powstanie też pięć zbiorników zastępczych dla płazów. Na tym odcinku na szczególną uwagę zasługują dwa obiekty inżynierskie. Pierwszy to estakada o długości ponad 482 m (na jezdni w kierunku południowym), która przeprowadzi drogę ekspresową nad drogą dojazdową, zelektryfikowaną dwutorową linią kolejową nr 93 Trzebinia-Zebrzydowice, przejściem dla zwierząt średnich wzdłuż brzegów stawu, terenem stawu Tesznowiec oraz drogą powiatową nr DP4489S. Estakada powstanie jako sprężony 10-przęsłowy obiekt o przekroju skrzynkowym. Wykonywana będzie w technologii nasuwu 20 segmentów. Estakada na jezdni w kierunku północnym będzie krótsza o ponad 19 m. Drugi to most drogowy o długości 224 m, który przeprowadzi drogę ekspresową nad korytem Wisły wydzielonej wałami przeciwpowodziowymi, projektowaną drogą dojazdową (dodatkową jezdnią) oraz przejściem dolnym dla dużych zwierząt. Wykonany zostanie w technologii nawisowej.

Wykonawcą odcinka o długości prawie 12 km jest konsorcjum firm: Mirbud i Kobylarnia. Wartość podpisanej 3 sierpnia 2020 r. umowy to ponad 586,7 mln zł. Decyzja ZRID została wydana 27 września 2022 r. Pozwoliło to na przekazanie placu budowy i rozpoczęcie robót budowlanych w październiku ubiegłego roku. Dziś zaawansowanie rzeczowe robót budowlanych sięga prawie 23 proc., w tym mostowych ponad 30 proc., a drogowych niespełna 20 proc. W budowę odcinka średnio zaangażowanych jest ponad 400 osób, które wspomaga około 270 sztuk różnorakiego sprzętu budowlanego.

Oprócz 12 km dwujezdniowej jezdni drogi ekspresowej powstaną także dwa węzły drogowe. Węzeł Stara Wieś, na skrzyżowaniu z drogą powiatową DP 4444S, wykonany zostanie jako węzeł typu WB pół koniczyna. Wjazd na niego będzie możliwy przez skrzyżowania o ruchu okrężnym (rondo). Natomiast złożony węzeł Bielsko-Biała Hałcnów stanowić będzie połączenie budowanej drogi ekspresowej S1 z istniejącymi drogami ekspresowymi S1 (wlot południowy) oraz S52 (wlot zachodni). W przyszłości połączy się również z przygotowywaną do realizacji Beskidzką Drogą Integracyjną (BDI). W Dankowicach powstaną Miejsca Obsługi Podróżnych. Obwód Drogowy, który zapewni właściwe utrzymanie drogi, zlokalizowano w rejonie węzła Stara Wieś. Powstaną także ciągi pieszo-rowerowe oraz chodniki o łącznej długości prawie 2 km. Na całym odcinku zostanie wybudowanych 19 obiektów inżynierskich. Największym z nich będzie dwujezdniowa, czteroprzęsłowa estakada, której zadaniem jest przeprowadzenie ruchu dwujezdniowej drogi ekspresowej nad drogą powiatową (ul. Bestwińską), stawem hodowlanym Żabiok, rzeką Dankówką oraz szlakiem migracji zwierząt średnich. Długość konstrukcyjna każdego z obiektów wynosi 145,80 m. Konstrukcja ustrojów nośnych została zaprojektowana jako belkowo-płytowa sprężona. Do tej estakady zostały już wykonane fundamenty, które posadowiono na palach) oraz podpory wraz z łożyskami. Trwają także prace związane z wykonaniem podparcia i deskowaniem ustroju nośnego dla jezdni prawej. 

Na pozostałej części odcinka trwają prace ziemne przy wykonywaniu wykopów oraz budowie nasypów drogowych. Wykonywane są warstwy konstrukcji nawierzchni drogowej. Na obiektach inżynierskich prowadzone są roboty przy fundamentach, podporach oraz ustrojach nośnych. W miarę postępu prac głównych prowadzone są roboty przy budowie i przebudowie sieci uzbrojenia terenu. Wykonano już ją na terenach przejętych od właścicieli, a całość tych prac zostanie zakończona po opuszczeniu przez mieszkańców ostatnich, kolidujących z budową zabudowanych nieruchomości. Trwają również prace przy przebudowie owianego złą sławą zakrętu na drodze S1 w rejonie Hałcnowa. Po zakończeniu prac kierowcy będą poruszali się bezkolizyjnym, bezpiecznym węzłem drogowym, który zlikwiduje obecne problemy ruchowe.

Droga ekspresowa składała się będzie z dwóch jednokierunkowych jezdni. Na każdej z nich zlokalizowane zostaną po dwa pasy ruchu o szerokości 3,75 m oraz pasy awaryjne o szerokości 2,5 m. Jezdnie rozdzielone zostaną pasem rozdziału o szerokości 12 m, na którym w przyszłości będą mogły powstać trzecie pasy ruchu. Wszystkie budowane obiekty wybudowane zostaną z rezerwą pod przyszły układ trzech pasów na każdej z jezdni. Nośność nawierzchni jezdni zaprojektowano tak, aby przenosiły obciążenia 11,5 tony na oś.

Łączna wartość umów na realizację czterech odcinków S1 od Mysłowic do Bielska-Białej to niemalże 2,3 mld zł. Umowny termin zakończenia budowy S1 na odcinku Mysłowice - Bieruń przypada w październiku 2025 r., a Bieruń - Oświęcim wraz z obwodnicą Bierunia przypada w grudniu 2024 r. Dla obydwu odcinków złożyliśmy w tym roku wnioski o wydanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Odcinek Oświęcim - Dankowice powinien zostać ukończony w sierpniu 2023 r., a odcinek Dankowice - Bielsko-Biała Hałcnów w listopadzie 2023 r. Z uwagi na przedłużające się procedowanie uzyskania decyzji administracyjnych dla wszystkich czterech odcinków, wykonawcy złożyli roszczenia terminowe. To, czy czasy realizacji inwestycji zostaną wydłużone, będzie wiadomo dopiero po rozpatrzeniu ostatecznych roszczeń terminowych wykonawców i podpisaniu aneksów do umów. Aktualnie zakończenie prac zgodnie z deklaracjami wykonawców dla odcinka Oświęcim - Dankowice przewidywane jest w III kw. 2024 r., a dla Dankowice - Bielsko-Biała Hałcnów końcem 2024 roku.

Budowa tego odcinka drogi ekspresowej ma znaczenie krajowe i międzyregionalne. Konieczność jej budowy wynika z potrzeby stworzenia tranzytowego układu dróg na południowym terytorium kraju w obrębie granic województw śląskiego i małopolskiego. Obecnie ruch tranzytowy przebiega po DK1 powodując duże utrudnienia komunikacyjne dla tranzytu i przyległych miejscowości. Liczne skrzyżowania z sygnalizacjami świetlnymi wydłużają czas przejazdu ruchu tranzytowego, a duże natężanie ruchu skutkuje powstawaniem zatorów i utrudnieniami we włączaniu się z układu lokalnego do DK1. Droga S1 przejmując głównie ruch ciężki - tranzytowy, korzystnie wpłynie na zmniejszenie uciążliwości w zakresie ograniczenia hałasu, wibracji, zanieczyszczeń oraz liczby wypadków drogowych w miejscowościach, przez które przebiega obecna DK1. Nowe połączenie komunikacyjne wpłynie również na komfort przejazdu i podróży dla osób podróżujących w południowe regiony Polski oraz Europy. 

Budowa drogi ekspresowej S1 na odcinku pomiędzy Mysłowicami a Bielskiem-Białą jest inwestycją szczególnie oczekiwaną przez mieszkańców regionu Podbeskidzia oraz południowej części województwa śląskiego. Inwestycja znacząco zmieni układ komunikacyjny regionu, co wpłynie korzystnie na poprawę bezpieczeństwa wszystkich użytkowników dróg. Poprzez budowę węzła Bielsko-Biała Hałcnów zlikwidowany zostanie ostry łuk, na którym co roku dochodziło do licznych wypadków i kolizji. Budowa pozostałych węzłów zwiększy również dostępność do drogi ekspresowej S1 mieszkańcom terenów przyległych do drogi.

Trasa znajduje się w VI korytarzu Transeuropejskiej Sieci Transportowej, łączącej kraje basenu Morza Bałtyckiego z krajami Europy Południowej. Łączy A1 w Pyrzowicach z granicą ze Słowacją w Zwardoniu. Przedłużeniem drogi ekspresowej S1 na południe od granic Polski jest słowacka autostrada D3 relacji Żylina - Skalite. Obecnie ciąg drogi nr 1 pomiędzy autostradą A1 w Pyrzowicach i granicą ze Słowacją w Zwardoniu liczy 148 km długości i zarządzany jest przez czterech różnych zarządców. GDDKiA odpowiada za 136 km tej trasy, a za pozostałą część prezydenci miast: Dąbrowa Górnicza (4,62 km), Tychy (4,98 km) oraz Bielsko-Biała (2,37 km). W części to droga klasy GP (główna ruchu przyspieszonego), a w części ekspresowa. Docelowo, po zrealizowaniu wszystkich inwestycji, ta droga będzie ekspresową o długości ponad 133 km i w całości zarządzaną przez GDDKiA.

Aktualny postęp prac na tych inwestycjach można śledzić na stronie internetowej kontraktu: https://s1-myslowice-bielsko.pl/.