Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad

Wykonawca planując proces budowlany związany z drążeniem tunelu rozważał różne koncepcje wykonania obudowy. Brano pod uwagę różne rozwiązania, od kompleksowego zlecenia produkcji obudowy tunelu firmie zewnętrznej po produkcję własną. Zakres produkcji dotyczy ok. 22 tysięcy elementów prefabrykowanych. Ze względów ekonomicznych, lokalizacyjnych (sprawne dostarczenie na miejsce budowy) oraz łatwiejszej kontroli jakości elementów, Wykonawca zdecydował się na produkcję własną. Oznaczało to budowę tymczasowego budynku (hali) oraz specjalnego wyposażenia czyli linii produkcyjnej, suwnicy oraz węzła betoniarskiego.

Hala zlokalizowana jest w Lutoryżu, w miejscu gdzie docelowo będzie funkcjonowało Miejsce Obsługi Podróżnych (MOP Lutoryż). Budowę rozpoczęto 30 maja 2022 r. Roboty zakończono 15 grudnia 2022 r., po czym budynek został zgłoszony do odbioru przez Wojewódzki Inspektorat Nadzoru Budowlanego. Decyzję o pozwoleniu na użytkowania budynku uzyskano 31 stycznia br.

Hala o konstrukcji stalowej (ocynkowanej) z dachem dwuspadowym ma długość: 126,24 m, szerokość: 43,90 m, a jej kubatura to 50 199,68 m3.

Halę wyposażono w linię produkcyjną, 4 suwnice (największa ma udźwig 60 t) i węzeł betoniarski. W celu uruchomienia produkcji konieczne było uzyskanie pozwoleń z Urzędu Dozoru Technicznego dla suwnic, a także instalacji pary wodnej oraz zasilania wytwornic pary wodnej (komora naparzania). Przy budynku wykonano również plac składowy mieszczący 550 pierścieni, po 10 elementów prefabrykowanych każdy.

Wybudowana hala jest miejscem gdzie produkowane są elementy obudowy tunelu, tzw. tubingi. Stanowią one rodzaj cylindrycznej obudowy tunelu wykonanej z żelbetonu. Połączone tubingi tworzą pierścień.

28 lutego br. wykonano elementy dla pierścienia testowego (tzw. master ring), po czym 1 marca  rozpoczęto właściwą produkcję części obudowy tunelu. Produkcja odbywa się w systemie jednozmianowym wydłużonym tj. 10 godzin, co jest podyktowane przerwami. Na linii produkcyjnej pracuje 18 pracowników a kolejnych 40 przy wytwarzaniu koszy zbrojeniowych.

Cykl przygotowania prefabrykatu od przygotowania formy do wykonania gotowego elementu trwa około 8-9 godzin (jest to czas wraz z dojrzewaniem betonu). Tak krótki czas wytworzenia elementu uzyskiwany jest dzięki zastosowaniu komory naparzania, w której element przebywa przez 6-8 godzin.

W przypadku tunelu w Babicy, na obudowę wykorzystanych zostanie przeszło 2230 pierścieni (jeden pierścień składa się z 10 elementów), do wyprodukowania których zostanie zużyte blisko 118 tys. m3 betonu.

Według założeń dzienna wydajność produkcyjna to 50 segmentów, czyli 5 pełnych pierścieni. Dzienne zużycie betonu to 270 m3 czyli ok. 33 tzw. gruszek do betonu.

Waga jednego pierścienia to 132 t, a jednego segmentu do 14 t. Pierścienie są standardowo wytwarzane z betonu C50/60, a przy przejściach poprzecznych z betonu wyższej klasy C60/75. Do wytworzenia jednego pierścienia składającego się z 10 prefabrykatów potrzeba 53m3 betonu.

Prace budowlane na odcinku S19 Rzeszów Południe - Babica rozpoczęły się w kwietniu 2022 r. Odhumusowano już niemal cały plac budowy, prowadzone są roboty ziemne i prace przy obiektach inżynierskich. Rozpoczął się montaż „Karpatki”, czyli maszyny, która w III kwartale br. rozpocznie drążenie tunelu o długości 2,3 km. Zakończenie drążenia zaplanowano na II połowę 2025 r.

O rozstrzygnięciu konkursu na nazwę maszyny TBM pisaliśmy tutaj: https://www.gov.pl/web/gddkia/wybraliscie-nazwe-dla-maszyny-tbm

W ramach inwestycji wybudowany zostanie nowy, ponad 10-kilometrowy odcinek drogi ekspresowej o przekroju dwujezdniowym, po dwa pasy ruchu w obu kierunkach. Powstanie też węzeł Babica (węzeł typu trąbka) zlokalizowany w pobliżu skrzyżowania DK19 z DW988.

Zakres prac obejmuje także budowę obiektów inżynierskich, w tym tunelu o długości ponad 2 km, sześciu estakad, dwóch wiaduktów nad S19, bezkolizyjnego przejazdu nad linią kolejową w ciągu istniejącej DK19, trzech przejść dla zwierząt i jednego przejazdu pod S19. W ramach umowy wybudowane zostanie również pierwsze w województwie podkarpackim Centrum Zarządzania Tunelem. Inwestycja obejmuje także budowę dwóch Miejsc Obsługi Podróżnych (MOP) Lutoryż oraz dwa lądowiska dla śmigłowców Lotniczego Pogotowia Ratunkowego (na MOP Lutoryż w kierunku Rzeszowa i przy Centrum Zarządzania Tunelem).   

Odcinek drogi ekspresowej S19 od węzła Rzeszów Południe do Babicy realizowany jest w systemie Projektuj i buduj. Wykonawcą prac jest konsorcjum firm Mostostal Warszawa i Acciona Construcción. Wartość kontraktu to 2 230 165 684,48 zł. Zakończenie prac zaplanowano w połowie 2026 roku. 

Tunel o długości 2255 m składał się będzie z dwóch naw, które zostaną połączone 15 przejściami poprzecznymi oraz dodatkowym przejazdem awaryjnym. Każda z naw będzie miała po dwa pasy ruchu oraz dodatkowy pas awaryjny. Technologia, know-how i maszyna do drążenia tunelu (TBM - tunnel boring machine), która ma zostać wykorzystana podczas budowy odcinka S19 Rzeszów Południe - Babica, zostały dostarczone przez firmę Acciona, partnera Mostostalu Warszawa.

Tunel drogowy będzie wykonywany metodą mechanicznego drążenia przy pomocy maszyny TBM z tarczą wiercącą o średnicy 15,2 m. TBM drążąc podziemny obiekt, jednocześnie będzie układać jego obudowę. Konstrukcja tunelu będzie zbudowana z pierścieni (tubingów), na które składają się prefabrykowane elementy żelbetowe.