Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad

Historia autostrady A4 zaczyna się w latach 30. XX wieku. Wtedy powstało łącznie 103 km ówczesnej trasy, która łączyła Berlin z Bytomiem. W powojennych latach na autostradzie A4 ruch był znikomy. Dopiero produkcja rodzimych samochodów osobowych przyczyniła się do tego, że A4 została włączona do komunikacyjnej architektury drogowej.

Historia A4 na odcinku od Zgorzelca do Wrocławia:

• w latach 1936-1939 wybudowany został ponad 100 km odcinek Reichsautobahn (Rab 9), który łączył Berlin z Wrocławiem i dalej Bytomiem,
• w latach 1994-1996 wybudowano 1300 metrów odcinka trasy od Jędrzychowic koło Zgorzelca do węzła z DK4,
• w latach 1994-1996 wyremontowano fragment A4 od Krzyżowej do Krzywej o długości ok. 10 km, jako fragment modernizowanego odcinka A18 Golnice – Krzywa,
• w latach 2000-2001 oddano do użytku odcinek nowoczesnej autostrady o długości 125 km od Bielan Wrocławskich do Nogowczyc w województwie opolskim,
• w latach 2004-2006 etapowo remontowano autostradę o długości ok. 92 km na odcinku od Krzywej do Bielan Wrocławskich,
• w latach 2006-2009 został wybudowany w nowym śladzie odcinek autostrady A4 od Jędrzychowic do Krzyżowej o długość ok. 51 km wraz z budową nowego węzła Krzyżowa,
• w latach 2014-2019 remontowano nawierzchnię na obu jezdniach A4 na odcinku od Bielan Wrocławskie do węzła Brzeg (dawniej Przylesie) o długości ok. 40 km.

Autostrada A4 jest częścią trasy międzynarodowej E-40, leżącej w III transeuropejskim korytarzu transportowym i przebiega od portu Calais we Francji do wschodnich krańców Kazachstanu. W Polsce rozpoczyna swój bieg w Jędrzychowicach k. Zgorzelca, gdzie łączy się z niemiecką autostradą z kierunku Drezna, a kończy na przejściu granicznym z Ukrainą w Korczowej. Łączna długość A4 wynosi ok. 672 km i przebiega przez pięć województw. Na Dolnym Śląsku liczy prawie 194 km.

Dolnośląski odcinek autostrady A4, bez pasów awaryjnych czy nienormatywnych węzłów, charakteryzuje się bardzo dużym natężeniem ruchu. Przekłada się to niestety na spiętrzenie ruchu, zdarzenia drogowe i kolizje. Mowa o potrzebie działań dotyczących rozbudowy autostrady A4 lub poszukania alternatywnych rozwiązań trwała w debacie publicznej od wielu lat. Kierowcy narzekają, mieszkańcy i przedsiębiorcy denerwują się na utrudnienia w ruchu drogowym. Wypadki i zatory to praktycznie obrazek z każdego tygodnia tej drogi, szczególnie na odcinku pomiędzy Legnicą a Wrocławiem. 

W 2021 r. podpisaliśmy umowę na opracowanie Studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowego z elementami koncepcji programowej i Programem funkcjonalno-użytkowym wraz z uzyskaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (STEŚ-R) dla budowy/rozbudowy autostrady A4 Legnica Południe (z węzłem)-Wrocław Wschód (bez węzła)/węzeł Stary Śleszów (z węzłem) i budowa drogi ekspresowej S5 Sobótka-Bolków. Ze względu na wzajemne oddziaływanie na siebie dróg S5 i A4, dokumentacja prowadzona jest jednocześnie dla odcinka A4 od węzła Legnica Południe do węzła Wrocław Wschód/Stary Śleszów o długości ok. 80 km oraz dla drogi ekspresowej S5 Bolków - Sobótka o długości ok. 50 km.

W ramach Studium techniczno–ekonomiczno–środowiskowego dla wszystkich analizowanych wariantów przebiegu A4 i S5 przeprowadzono wszystkie możliwe badania terenowe dla wstępnego określenia warunków gruntowych. W okresie od października 2021 r. do października 2022 r. wykonana została roczna inwentaryzacja przyrodnicza. Odbyły się dwie tury spotkań informacyjnych ze społeczeństwem: w styczniu i lutym 2022 r. odbyło się w formie zdalnej dziewiętnaście spotkań informacyjnych ze społeczeństwem gmin, przez które przebiegają rozpatrywane warianty autostrady A4 i drogi ekspresowej S5, które trwały łącznie ok. 54 godziny. W listopadzie 2022 r. odbyło się stacjonarnie sześć spotkań informacyjnych ze społeczeństwem wszystkich gmin.

Dokumentacja etapu STEŚ dla tych zadań była przedmiotem posiedzeń Zespołu Oceny Przedsięwzięć Inwestycyjnych (ZOPI), które odbyły się: 1 marca 2023 r. dla zakresu autostrady A4 i 2 marca 2023 r. dla zakresu drogi ekspresowej S5. Po posiedzeniu ZOPI wprowadzane były zmiany w dokumentacji wynikające z ustaleń ZOPI. Z uwagi na złożoność tematyczną, posiedzenie Komisji Oceny Przedsięwzięć Inwestycyjnych (KOPI) przy Generalnym Dyrektorze Dróg Krajowych i Autostrad podzielono na dwa etapy. Obecnie jesteśmy po I etapie KOPI, które odbyło się 29 września br. dla zakresu A4 Legnica-Wrocław, a 2 października br. dla zakresu S5 Sobótka-Bolków. Przygotowanie zadania do posiedzenia KOPI dla 80 km drogi klasy A i 50 km drogi klasy S wymagało analiz w zakresie zgłoszonych uwag po posiedzeniu ZOPI oraz ostatecznego uzgodnienia dokumentacji w szczególności dot. środowiska. Całość dokumentacji tylko w zakresie A4 (wszystkie tomy), która podlega ocenie KOPI to ok. 4,5 tys. stron opisów i ok. 4,3 tys. załączników rysunkowych i mapowych oraz dostosowania rozwiązań technicznych związanych z przepustowością węzłów, w okolicy Wrocławia, aglomeracji Wrocławskiej, które bez względu na rozpatrywane warianty będą generował konkretne działania po stronie samorządów, dróg miejskich, aby nie korkowały się ulice miasta doprowadzające i rozprowadzające ruch do A4, ulic Wrocławia, AOW. Jest to pierwsze zadanie w Polsce, które w ramach jednego opracowania obejmuje tak długi i złożony, pod kątem komunikacyjnym, odcinek autostrady wybudowanej w latach 30-tych ubiegłego wieku.

Drugi etap posiedzenia KOPI, zaplanowany jest na 13 października br. Zostaną omówione wtedy wszystkie kluczowe aspekty warunkujące wybór wariantu do wystąpienia z wnioskiem o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, zostanie sporządzony protokół z posiedzenia. Ważnym podkreślenia jest aspekt, że niezbędne będzie podjęcie działań i zaproponowanie rozwiązań, które rozprowadzą ruch z aglomeracji wrocławskiej, w tym z ulicy Karkonoskiej i Wschodniej Obwodnicy Wrocławia. W protokole KOPI zostanie  zarekomendowany wariant przebiegu inwestycji do złożenia wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Zatwierdzenie protokołu planowane jest jeszcze w tym kwartale.

Budowa/przebudowa autostrady A4 na odcinku pomiędzy Legnicą a Wrocławiem wymaga zdecydowanych działań dla poprawy bezpieczeństwa kierowców. Najważniejszym celem całej inwestycji jest rozbudowa/budowa autostrady A4 o przekroju dwujezdniowym, trzypasowym z pasem awaryjnym. Ważną kwestią jest poprawa obecnie panujących warunków bezpieczeństwa ruchu drogowego na autostradzie A4, przejęcie  i rozprowadzenie ciężkiego ruchu tranzytowego z dróg niższych klas, co będzie związane zapewne z potrzebą dostosowanie układu drogowego, odciążenie istniejącej sieci drogowej czy poprawę warunków życia mieszkańców w regionie. Rozbudowa autostrady poprawi bezpieczeństwo użytkowników dróg, lepiej skomunikuje istniejącą infrastrukturę drogową, w tym aglomerację Wrocławia z przyległymi strefami ekonomicznymi i zakładami produkcyjnymi.