Dziecko, które ma mniej niż 16 lat i spełnia WSZYSTKIE poniższe warunki:

• ma ograniczoną sprawność fizyczną lub psychiczną i ma dokumentację medyczną, która może to potwierdzić,
• wymaga całkowitej opieki lub pomocy, większej niż zdrowe dzieci w tym samym wieku,
• ograniczenia będą trwały dłużej niż rok i wynikają z określonych przyczyn:
  • wad wrodzonych i schorzeń, które mają różne przyczyny i:
    • prowadzą do niedowładów, porażenia kończyn lub zmian w narządzie ruchu,
    • upośledzają w znacznym stopniu chwytność rąk,
    • utrudniają samodzielne poruszanie się,
  • wrodzonych lub nabytych ciężkich chorób metabolicznych, układu krążenia, oddechowego, moczowego, pokarmowego, układu krzepnięcia i innych, które:
    • znacznie upośledzają sprawność organizmu,
    • wymagają systematycznego leczenia w domu,
    • wymagają okresowego leczenia szpitalnego,
  • upośledzenia umysłowego (począwszy od upośledzenia w stopniu umiarkowanym),
  • psychozy i zespołów psychotycznych,
  • całościowych zaburzeń rozwojowych, które powodują znaczne zaburzenia interakcji społecznych lub komunikacji werbalnej oraz nasilone stereotypie zachowań, zainteresowań i aktywności,
  • padaczki z częstymi napadami lub wyraźnymi następstwami psychoneurologicznymi,
  • nowotworów złośliwych oraz chorób rozrostowych układu krwiotwórczego – do 5 lat od zakończenia leczenia,
  • wrodzonych lub nabytych wad narządu wzroku, które powodują:
    • znaczne ograniczenie jego sprawności, które prowadzi do obniżenia ostrości wzroku w oku lepszym do 5/25 lub 0,2 według Snellena po wyrównaniu wady wzroku szkłami korekcyjnymi,
    • ograniczenie pola widzenia do przestrzeni zawartej w granicach 30 stopni,
  • głuchoniemoty, głuchoty lub obustronnego upośledzenia słuchu, które nie poprawia się w wystarczającym stopniu po zastosowaniu aparatu słuchowego lub implantu ślimakowego.

Pamiętaj, że nie każda choroba może być przyczyną niepełnosprawności.

Rodzic albo opiekun prawny dziecka. 

Opiekun prawny dziecka to osoba, której sąd powierzył sprawowanie opieki nad dzieckiem.

• wniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności – dostaniesz go w powiatowym lub miejskim zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności,
• dokumentację medyczną dziecka (na przykład karty informacyjne leczenia szpitalnego, dokumentację medyczną z przebiegu leczenia ambulatoryjnego, wyniki dodatkowych badań diagnostycznych, konsultacje specjalistyczne),
• zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia dziecka – wzór zaświadczenia dostaniesz w powiatowym lub miejskim zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności. Powinien je wypełnić lekarz, który opiekuje się twoim dzieckiem. Pamiętaj, że zaświadczenie jest ważne 30 dni od wystawienia,
• inne dokumenty, które mogą mieć wpływ na stwierdzenie niepełnosprawności (na przykład opinia z poradni psychologiczno-pedagogicznej, opinia wychowawcy klasy).

Przygotuj wszystkie dokumenty. Jeśli bierzesz kserokopie dokumentów, przynieś ze sobą również oryginały do wglądu dla urzędnika.

Zespół zapozna się z całą dokumentacją. Jeśli okaże się, że brakuje jakiegoś dokumentu, zespół pisemnie poprosi cię o uzupełnienie. Wskaże ci też termin, do którego musisz to zrobić. Jeśli nie uzupełnisz dokumentacji, zespół nie wyda orzeczenia (pozostawi sprawę bez rozpoznania). Jeśli dokumenty będą zawierały sprzeczne informacje, zespół może skierować twoje dziecko na specjalistyczne badanie do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności. Takie badania są bezpłatne. Może cię również poprosić o złożenie wyników dodatkowych badań, które wykonasz we własnym zakresie.

1. Wypełnij wniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności. Szczegóły znajdziesz w sekcji Co musisz przygotować.
2. Zbierz wszystkie potrzebne dokumenty. Listę dokumentów znajdziesz w sekcji Co musisz przygotować.
3. Złóż wniosek w powiatowym lub miejskim zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności. Szczegóły znajdziesz w sekcji Gdzie składasz wniosek.
4. Dostaniesz pismo z informacją o terminie posiedzenia składu orzekającego. Podczas posiedzenia skład orzekający:
   • zbada twoje dziecko i oceni jego stan zdrowia,
   • oceni, czy dziecko samodzielnie wykonuje czynności, które są odpowiednie dla jego wieku.
5. Czekaj na orzeczenie.
    

Zespół może wydać orzeczenie o:

• zaliczeniu dziecka do osób niepełnosprawnych,
• niezaliczeniu dziecka do osób niepełnosprawnych,

Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka jest wydawane na czas określony – na okres nie dłuższy niż do ukończenia 16 roku życia.

• w powiatowym lub miejskim zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności zgodnie z twoim miejscem stałego pobytu,
• w powiatowym lub miejskim zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności zgodnie z twoim miejscem obecnego pobytu – jeśli jesteś poza miejscem stałego pobytu dłużej niż 2 miesiące (na przykład jesteś w szpitalu lub u rodziny).

Znajdź najbliższy powiatowy zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności - otwórz plik w nowym oknie.

Usługa jest bezpłatna.

Pismo z informacją o terminie posiedzenia dostaniesz:

• w ciągu miesiąca od złożenia wniosku,
• w ciągu 2 miesięcy od złożenia wniosku, jeśli okaże się, że twoja sprawa jest bardzo skomplikowana i zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności będzie potrzebował więcej czasu na jej rozpatrzenie. Zespół uprzedzi cię wcześniej, że termin będzie dłuższy i wyjaśni dlaczego.

Informację o terminie dostaniesz do 7 dni kalendarzowych przed posiedzeniem. Pamiętaj, że udział w posiedzeniu jest obowiązkowy.

Jeśli nie możesz pojawić się na posiedzeniu (na przykład ze względu na chorobę albo nagły wypadek):

• zespół wyznaczy nowy termin posiedzenia – jeśli usprawiedliwisz swoją nieobecność w ciągu 14 dni od dnia, w którym miało być posiedzenie, 
• zespół nie rozpatrzy twojej sprawy – jeśli nie usprawiedliwisz swojej nieobecności.

Jeśli twoje dziecko nie może podróżować ze względu na swój stan zdrowia – poproś lekarza dziecka o zaświadczenie, które to potwierdzi. Na jego podstawie zespół może stwierdzić, że przedstawione dokumenty są wystarczające – wtedy wyda orzeczenie bez badania (zaocznie). Jeśli okaże się, że badanie jest niezbędne – złóż wniosek do zespołu, żeby przeprowadził badanie w miejscu, w którym dziecko przebywa.

Jeśli nie zgadzasz się z orzeczeniem zespołu, bo na przykład uznał, że twoje dziecko nie jest dzieckiem niepełnosprawnym – możesz odwołać się do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności. Zrób to za pośrednictwem powiatowego zespołu, który wydał orzeczenie. Masz na to 14 dni kalendarzowych od otrzymania orzeczenia.

Wojewódzki zespół może się zgodzić albo nie zgodzić (w całości albo w części) z orzeczeniem powiatowego zespołu.

Jeśli nie zgodzisz się z orzeczeniem wojewódzkiego zespołu – możesz odwołać się do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Zrób to za pośrednictwem wojewódzkiego zespołu, który wydał orzeczenie. Masz na to miesiąc od otrzymania orzeczenia.

• o dofinansowanie do:
  • turnusu rehabilitacyjnego,
  • sprzętu rehabilitacyjnego,
  • przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych,
  • likwidacji barier architektonicznych (na przykład montażu pochylni, usunięcia progów w budynku),
  • likwidacji barier w komunikowaniu się (na przykład zakupu komputera),
  • likwidacji barier technicznych (na przykład zakupu urządzenia, które umożliwia wjazd wózka inwalidzkiego z napędem elektrycznym do samochodu),
• o świadczenie pielęgnacyjne, zasiłek pielęgnacyjny oraz inne świadczenia rodzinne (na przykład zasiłek rodzinny wraz z dodatkami),
• o ulgi w podatkach, zniżki na komunikację, zwolnienie z opłat radiowo-telewizyjnych (abonament),
• o dodatek mieszkaniowy,
• o usługi socjalne i opiekuńcze (na przykład pomoc przy robieniu zakupów i załatwianiu spraw urzędowych, sprzątanie, gotowanie),
• o usługi terapeutyczne (na przykład zajęcia plastyczne, muzykoterapia, zajęcia terapeutyczne ze zwierzętami),
• o rehabilitację w instytucjach pomocy społecznej, organizacjach pozarządowych oraz innych placówkach. Na przykład możecie korzystać z poradni psychologiczno-pedagogicznej i przychodni podstawowej opieki zdrowotnej.

Sprawdź szczegóły w ośrodku pomocy społecznej lub powiatowym centrum pomocy rodzinie. Znajdź adres w rejestrze jednostek pomocy społecznej.

Jeśli twoje dziecko dostanie orzeczenie o niepełnosprawności – możesz złożyć wniosek o legitymację, która to potwierdzi.
Wniosek złóż do powiatowego lub miejskiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności zgodnie z twoim miejscem zamieszkania. Razem z wnioskiem złóż ostatnie orzeczenie o niepełnosprawności, które stało się prawomocne.

Orzeczenie prawomocne to orzeczenie:

• od którego nikt nie wniósł odwołania,
• co do którego zrzeczono się prawa do wniesienia odwołania,
• wydane na podstawie wyroku sądu, który nie został zaskarżony.

• Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jednolity — Dz.U. z 2018 r. poz. 511 z późn. zm.)
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (tekst jednolity — Dz.U. z 2018 r. poz. 2027)
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 roku życia (Dz.U. nr 17 poz. 162 z późn. zm.)
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2007 r. w sprawie wykonywania badań specjalistycznych na potrzeby orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz.U. nr 250 poz. 1875)
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 listopada 2007 r. w sprawie warunków, sposobu oraz trybu gromadzenia i usuwania danych w ramach Elektronicznego Krajowego Systemu Monitoringu Orzekania o Niepełnosprawności (Dz.U. nr 228, poz. 1681)
• Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity — Dz.U. z 2018 r. poz. 2096 z późn. zm.)