Za użytki rolne, tj. grunty oznaczone w ewidencji gruntów i budynków jako:

• R – orne,
• S – sady,
• Ł – łąki,
• Ps – pastwiska,
• Br – rolne zabudowane,
• Wsr – pod stawami,
• W – pod rowami.

Jeśli na gruntach rolnych prowadzisz działalność gospodarczą inną niż rolnicza – zamiast podatku rolnego płacisz podatek od nieruchomości.

Działalność rolnicza to produkcja:

• roślin (w tym roślin ozdobnych; owoców, warzyw, grzybów),
• zwierząt (hodowla przemysłowa na fermach; chów i hodowla ryb, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, w tym ptaków i owadów).

Obejmuje też materiał siewny, szkółkarski, materiał do hodowli i reprodukcji. 

• właściciel gruntu,   
• posiadacz samoistny, czyli jeśli używasz gruntów jak właściciel, choć nim nie jesteś,
• użytkownik wieczysty gruntów, które są własnością publiczną (państwową lub samorządową),
• posiadacz gruntów publicznych na podstawie zawartej umowy lub bez takiej umowy,
• dzierżawca gospodarstwa rolnego, czyli gruntów o powierzchni 1 hektara przeliczeniowego lub większych, które dzierżawisz w ramach umowy o ubezpieczeniu społecznym rolników lub rencie strukturalnej.

NIE płacisz, jeśli twoje grunty to:

• użytki rolne klasy V, VI i VIz albo zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych,
• użytki ekologiczne, które mają symbol z literą „E”, na przykład E-N, E-PS, E-R,
• grunty w międzywałach i pod wałami przeciwpowodziowymi,
• grunty, które są wpisane do rejestru zabytków, jeśli zagospodarowujesz je i utrzymujesz zgodnie z przepisami o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami,
• grunty, które jako działkowiec masz na terenie rodzinnych ogrodów działkowych,
• działki przyzagrodowe, jeśli należysz do rolniczej spółdzielni produkcyjnej oraz jesteś (wystarczy, że spełniasz tylko JEDEN z tych warunków):
  • w wieku emerytalnym,
  • inwalidą I albo II grupy,
  • osobą z orzeczonym znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności,
  • osobą całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie albo niezdolną do samodzielnej egzystencji.

Jeśli złożysz wniosek – gmina może zwolnić z podatku:

• grunty orne, łąki i pastwiska, które obejmuje melioracja,
• część gruntów gospodarstw rolnych, na których kończysz produkcję rolną – szczegóły znajdziesz na stronie internetowej gminy,
• grunty gospodarstw rolnych, które powstają z zagospodarowania nieużytków,
• grunty gospodarstw rolnych, które powstają przez wymianę lub scalenie, 
• grunty, które przeznaczasz na stworzenie lub powiększenie gospodarstwa rolnego do 100 hektarów, jeśli je:
  • kupujesz lub masz w użytkowaniu wieczystym w ramach umowy sprzedaży,
  • masz w użytkowaniu wieczystym,
  • masz w dzierżawie lub użytkowaniu na co najmniej 10 lat – dotyczy to gruntów z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.

Druk IR-1 Informacja o gruntach.

Razem z drukiem IR-1 złóż odpowiedni załącznik:

• ZIR-1, w którym podasz dane o przedmiotach opodatkowania, które podlegają opodatkowaniu,
• ZIR-2, w którym podasz dane o przedmiotach opodatkowania, które są zwolnione z opodatkowania,
• ZIR-3, w którym podasz dane pozostałych współwłaścicieli, jeśli składacie jeden wspólny formularz IR-1, np. gdy składasz ten formularz wspólnie z małżonkiem.

Weź je z urzędu gminy albo pobierz ze strony internetowej.

1. Wypełnij druk IR-1 Informacja o gruntach. Szczegóły znajdziesz w sekcji Co musisz przygotować.
2. Złóż go w gminie. Szczegóły znajdziesz w sekcji Gdzie składasz dokumenty.  
3. Czekaj na decyzję o wysokości podatku. Szczegóły znajdziesz w sekcji Ile będziesz czekać.
4. Zapłać podatek. Szczegóły znajdziesz w sekcjach: Ile zapłacisz, Kiedy zapłacisz.

Jeśli masz grunty rolne w różnych gminach – w każdej gminie złóż odrębną informację IR-1. Jeśli grunty są w tej samej gminie – złóż jeden druk.

Jeśli jesteś współwłaścicielem gruntów – możesz złożyć formularz sam lub wspólnie z innymi współwłaścicielami.

Do 14 dni od dnia, gdy:

• kupujesz grunty,
• zaczynasz z nich korzystać jak właściciel,
• zmieniasz sposób korzystania z gruntów, na przykład:
  • wykorzystujesz je do działalności gospodarczej innej niż rolnicza, 
  • przywracasz na nich działalność rolniczą,
• zmieniasz (zmniejszasz lub powiększasz) powierzchnię gruntów do opodatkowania.

Jeśli w kolejnych latach nie zmienisz sposobu korzystania z gruntów lub ich powierzchni – nie składaj tego druku.

W urzędzie gminy, w której są twoje grunty. Zazwyczaj możesz to zrobić na 3 sposoby:

• zanieść druk do gminy,
• wysłać pocztą,
• wysłać przez internet np. przez ePUAP.

Złóż informację IR-1, nawet jeśli korzystasz ze zwolnienia z podatku.

Do 185,125 zł za 1 hektar przeliczeniowy gruntów gospodarstw rolnych i do 370,25 zł za 1 hektar pozostałych gruntów. Dokładną kwotę znajdziesz w decyzji, którą dostaniesz pocztą. Każda gmina może obniżyć wysokość podatku na swoim terenie.

Jeśli roczny podatek będzie niższy od 9,80 zł, nie dostaniesz decyzji i w ogóle nie zapłacisz podatku.

Podatek rolny ma 2 stawki:

• za grunty gospodarstwa rolnego to równowartość 2,5 kwintala żyta – od 1 hektara przeliczeniowego,
• za pozostałe grunty rolne, które podlegają podatkowi rolnemu, to równowartość 5 kwintali żyta – od 1 hektara.

Stawki podatku zależą od średniej ceny skupu żyta za 11 kwartałów przed kwartałem, który poprzedza rok podatkowy. Wysokość ceny skupu żyta ogłasza Prezes Głównego Urzędu Statystycznego w „Monitorze Polskim” do 20 października roku, który poprzedza rok podatkowy.

 

Podatek możesz zapłacić:

• w kasie gminy,
• przelewem na konto gminy,
• u osoby, którą wyznaczyła gmina (inkasenta).

W 4 terminach i w 4 ratach:

• do 15 marca,
• do 15 maja,
• do 15 września,
• do 15 listopada.

Jeśli cały podatek jest mniejszy niż 100 zł, zapłać całość w terminie płatności pierwszej raty.

Jeśli dostaniesz decyzję po terminie płatności raty – zapłać ratę w ciągu 14 dni od odebrania decyzji. Gmina nie może skrócić tego czasu. 

Gmina przyśle ci decyzję o wysokości podatku. Dopóki jej nie dostaniesz – nie płacisz podatku.

• Płacisz podatek niższy o 75% w pierwszym roku i o 50% w drugim roku – jeśli kończy się zwolnienie z podatku rolnego, które masz za:
  • stworzenie gospodarstwa rolnego z zagospodarowanych nieużytków,
  • stworzenie gospodarstwa rolnego przez wymianę lub scalenie gruntów,
  • kupno gruntów, które tworzą lub powiększają gospodarstwo rolne do 100 hektarów.
• Płacisz podatek niższy o 60% (grunty klas IVa, IV i IVb) albo o 30% (grunty klas I, II, IIIa, III i IIIb) – jeśli masz grunty rolne na terenach podgórskich i górskich.
• Jeśli złożysz wniosek – gmina może przyznać ci ulgę za wydatki na inwestycje typu:
  • budowa lub modernizacja budynków do chowu, hodowli i utrzymania zwierząt gospodarskich,
  • budowa lub modernizacja obiektów do ochrony środowiska,
  • kupno i instalacja deszczowni i urządzeń, które
    • służą do melioracji,
    • dostarczają wodę do gospodarstwa,
    • wykorzystują naturalne źródła energii (wiatr, biogaz, słońce, spadek wód).

Ulga obniża podatek o 25% wydatków, które możesz udokumentować.

• Jeśli złożysz wniosek, bo twoje grunty dotknęła klęska żywiołowa (a Rada Ministrów oficjalnie wprowadzi stan klęski) – gmina też może obniżyć podatek.
  • Dotyczy to podatku w roku wystąpienia klęski lub w kolejnym roku.
  • Wysokość ulgi zależy od odszkodowania, które otrzymasz z obowiązkowego ubezpieczenia OC.

Gmina, w której masz grunty rolne, może wprowadzić dodatkowe zwolnienia i ulgi w podatku rolnym.Sprawdź na jej stronie internetowej, czy możesz zapłacić mniej albo w ogóle nie płacić.

Średnia cena skupu żyta, która obowiązuje do obliczeń podatku w 2023 roku, to 74,05 zł za 1 kwintal. Dlatego w 2023 roku stawki podatku rolnego wynoszą odpowiednio:

• za grunty gospodarstw rolnych:

2,5 kwintala x 74,05 zł = 185,125 zł

• za pozostałe grunty rolne:

5 kwintali x 74,05 zł = 370,25 zł

Gmina może obniżyć średnią cenę skupu żyta, którą przyjmuje do obliczenia podatku rolnego. W ten sposób zmniejsza twój podatek za grunty rolne.

Gmina wydaje jedną decyzję w sprawie wysokości podatku za wspólne grunty rolne. Decyzja dotyczy was wszystkich – dostaje ją każdy współwłaściciel (współposiadacz). Nie ma znaczenia, kto zapłaci podatek – jego opłacenie to solidarny obowiązek podatkowy. Dlatego możecie się umówić, że jedna osoba zapłaci całość, a potem rozliczycie się między sobą. Możecie też od razu podzielić podatek i zapłacić każdy osobno. Ważne, by zapłacić cały ustalony podatek.

Jeśli nie zapłacicie całego podatku, gmina może domagać się zapłaty od każdego z was.

Ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz.U. z 2020 r. poz. 333).