Każdy, kto dostał majątek:

• po czyjejś śmierci przez:
  • dziedziczenie,
  • zapis zwykły, dalszy albo windykacyjny,
  • polecenie testamentowe,
  • zachowek,
  • dyspozycję bankową wkładem na wypadek śmierci,
  • dyspozycję uczestnika otwartego funduszu inwestycyjnego albo specjalistycznego otwartego funduszu inwestycyjnego,

• w innych sytuacjach przez:
  • darowiznę albo polecenie darczyńcy,
  • zasiedzenie,
  • nieodpłatne zniesienie współwłasności,
  • nieodpłatną rentę, czyli regularnie dostaje od kogoś pieniądze albo rzeczy,
  • nieodpłatne użytkowanie,
  • nieodpłatną służebność.

Powyższe przypadki dotyczą tylko rzeczy i praw majątkowych, które są w Polsce. Jeśli znajdują się za granicą – formularz składasz tylko jeśli masz polskie obywatelstwo albo mieszkasz na stałe w Polsce.

Każdy, kto:

• zawarł u notariusza umowę darowizny albo nieodpłatnego zniesienia współwłasności,
• w ciągu 5 lat dostał od jednej osoby – w spadku lub w inny sposób – majątek, którego wartość w sumie nie przekracza kwoty wolnej od podatku. Ta kwota zależy od grupy podatkowej. Sprawdź, jakie są grupy, w sekcji Ile zapłacisz,
• dostał spadek lub darowiznę od najbliższej rodziny i ma całkowite zwolnienie z podatku. W takiej sytuacji składa formularz SD-Z2. Sprawdź, kto może złożyć formularz SD-Z2,
• dostał majątek, który jest zwolniony z podatku. Szczegóły znajdziesz w sekcji  Zwolnienia i ulgi.
• dostaje przez dziedziczenie środki zgromadzone przez spadkodawcę na emeryturę w ramach pracowniczego programu emerytalnego, funduszy OFE, IKE i IKZE.

• formularz SD-3 (linki do formularzy znajdziesz w sekcji Co musisz zrobić) – wypełnij go online lub pobierz i wydrukuj albo weź w urzędzie skarbowym. Formularze podatkowe są dostępne na Portalu Podatkowym (podatki.gov.pl) w usłudze: e-Deklaracje (do wypełnienia i wysłania on-line) lub Formularze do druku.
• dokumenty, które potwierdzą:
  • w jaki sposób dostajesz majątek. Na przykład: orzeczenie sądu, testament, umowa, ugoda, zaświadczenie z banku albo z Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych,
  • że osoba albo instytucja, która przekazuje ci swój majątek, ma do niego prawo albo miała – jeśli to osoba zmarła. Na przykład: zaświadczenie spółdzielni mieszkaniowej, wypisy z rejestru gruntów albo z ksiąg wieczystych,
  • że istnieją długi i ciężary, które obciążają otrzymany przez ciebie majątek. Na przykład wypis z księgi wieczystej, zaświadczenie spółdzielni mieszkaniowej, dokument, który potwierdza wykonanie polecenia lub wypłatę zachowku,
  • wydatki podczas przebiegu zasiedzenia, które dotyczą otrzymanego majątku – jeśli otrzymujesz go przez zasiedzenie. Na przykład faktury, które potwierdzają wydatki na ocieplenie budynku,
  • wydatki na leczenie i opiekę w czasie ostatniej choroby osoby, która dała ci spadek (spadkodawcy). Liczą się też twoje wydatki związane z pogrzebem tej osoby (w tym koszt nagrobka) – jeśli otrzymujesz majątek po czyjejś śmierci. Mogą to być na przykład faktury. Nie możesz odliczyć kosztów, które ci zwrócono z zasiłku pogrzebowego.

W formularzu napisz:

• jaki majątek otrzymujesz i ile jest wart. Jeśli:
  • dostajesz prawa do wkładów oszczędnościowych – wpisz wysokość tych wkładów.
  • dostajesz jednostki uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym – wpisz ich wartość. Określa je fundusz,
  • dostajesz innego typu majątek – określ jego wartość na podstawie przeciętnych cen rynkowych. Urząd skarbowy może sprawdzić, czy ta kwota jest właściwa. Jeśli podasz kwotę, która różni się o co najmniej 33% od tej, którą ustali biegły wskazany przez urząd — ty pokryjesz koszty biegłego. Jeśli między otrzymaniem spadku a załatwieniem formalności w sądzie minęło kilka lat – pamiętaj, żeby przy ustalaniu wartości majątku wziąć pod uwagę jego:
    • stan z dnia, kiedy go otrzymasz. Na przykład spadkodawca miał na swoim koncie 1 000 zł w dniu śmierci. Do dnia, kiedy powstał dla ciebie obowiązek podatkowy, narosły jeszcze odsetki. W formularzu wpisujesz 1 000 zł,
    • ceny rynkowe z dnia uprawomocnienia postanowienia sądu. Na przykład od 2007 roku masz dom ze spadku. Formalności nie zostały wtedy przez ciebie załatwione. W domu nikt nie mieszkał. Orzeczenie sądu, które potwierdza, że masz dom ze spadku, uprawomocniło się 12 maja 2015 roku. Ustalasz więc wartość domu na ten dzień, ale według jego stanu z 2007 roku (wtedy był w lepszym stanie),
  • dostajesz majątek w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności – wpisz wartość rynkową tej części rzeczy lub prawa majątkowego, którą przejmujesz, na przykład jesteś z kuzynem współwłaścicielem (po 50% każdy z was) jachtu o wartości rynkowej 50 000 zł. Znosicie współwłasność i stajesz się jego jedynym właścicielem. Wpisz jako wartość nabytego majątku 25 000 zł,
• ile są warte wszystkie długi i ciężary. Ich wartość pomniejszy wartość majątku, od którego zapłacisz podatek. Na przykład:
  • wartość zapisu, który musisz wykonać na rzecz siostry,
  • kwota hipoteki, która obciąża nieruchomość,
  • kwota niespłaconej pożyczki, którą zaciągnął spadkodawca,
  • koszty leczenia i opieki w czasie ostatniej choroby spadkodawcy – jeśli zostały przez ciebie poniesione,
  • koszty pogrzebu (w tym nagrobka) spadkodawcy – jeśli zostały przez ciebie poniesione i nie zostały pokryte z majątku spadkodawcy albo zwrócone ci z zasiłku pogrzebowego.

Jeśli dostajesz darowiznę i przejmujesz razem z nią długi i ciężary albo zobowiązania darczyńcy – dodatkowo musisz złożyć formularz PCC-3 (na przykład dostajesz samochód i przejmujesz kredyt darczyńcy). Sprawdź, jak to zrobić.

Jeśli dostajesz majątek kolejny raz od tej samej osoby – wpisz też wartość majątku, który przekazała ci w ciągu ostatnich 5 lat. Na przykład ojciec dał ci w darowiźnie samochód w 2015 roku. W 2018 roku dostajesz po nim spadek. W formularzu wpisujesz też samochód, jego wartość i kwotę zapłaconego podatku za jego otrzymanie.

1. Zbierz wszystkie potrzebne dokumenty. Szczegóły znajdziesz w sekcji Co musisz przygotować.
2. Znajdź formularz SD-3 do wypełnienia online albo pobierz formularz SD-3 i wydrukuj lub weź go w dowolnym urzędzie skarbowym. Formularze podatkowe są dostępne na Portalu Podatkowym (podatki.gov.pl) w usłudze: e-Deklaracje (do wypełnienia i wysłania on-line) lub Formularze do druku.

Formularze w usłudze e-Deklaracje można podpisać:

• danymi autoryzującymi lub
• kwalifikowanym podpisem elektronicznym

oraz wysłać przez internet.

3. Wypełnij formularz.
4. Wyślij formularz Podatkowy SD-3 online lub za pośrednictwem poczty albo złóż do urzędu skarbowego. Szczegóły, do którego urzędu znajdziesz w sekcji Gdzie składasz dokumenty.

Masz 3 możliwości: 

• wysyłasz online,
• zanosisz do urzędu skarbowego,
• wysyłasz pocztą.

5. Czekaj na decyzję urzędu. Dostaniesz ją do miesiąca od złożenia formularza. Wyjątkowo do 2 miesięcy – jeśli twoja sprawa jest szczególnie skomplikowana. W decyzji będzie podana kwota podatku, którą musisz zapłacić.
6. Zapłać podatek.

Jeśli dostaniesz kilka rzeczy lub praw majątkowych w różny sposób lub od różnych osób – złóż oddzielny formularz dla każdego takiego przypadku. Na przykład osoba, która zmarła, zapisała ci w spadku mieszkanie i wskazała cię w swojej dyspozycji bankowej. Składasz wtedy 2 formularze SD-3: jeden o nabyciu mieszkania w drodze spadku i drugi o nabyciu pieniędzy w wyniku dyspozycji bankowej.

Do miesiąca od momentu, gdy powstał obowiązek podatkowy. Ten moment zależy od sposobu, w jaki dostajesz majątek. Sprawdź poniżej.

W jaki sposób dostajesz majątek	Kiedy powstaje obowiązek podatkowy
Dziedziczenie	Od dnia, gdy: uprawomocniło się orzeczenie sądu, został zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia, zostało wydane europejskie poświadczenie spadkowe.
Zapis zwykły albo dalszy	Od dnia, kiedy dostaniesz przedmiot zapisu.
Zapis windykacyjny	Od dnia, gdy: uprawomocniło się orzeczenie sądu lub postanowienie częściowe stwierdzające nabycie przedmiotu zapisu windykacyjnego, został zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia, zostało wydane europejskie poświadczenie spadkowe.
Zachowek	Od dnia, gdy zostało zaspokojone roszczenie lub jego część (na przykład od dnia wypłaty zachowku).
Dyspozycja bankowa wkładem na wypadek śmierci	Od dnia śmierci właściciela tego wkładu
Dyspozycja uczestnika funduszu inwestycyjnego na wypadek śmierci	Od dnia śmierci uczestnika funduszu
Darowizna	Od dnia, kiedy ją dostajesz. Dotyczy to darowizny, której NIE dostajesz w wyniku umowy notarialnej.
Polecenie darczyńcy albo testamentowe	Od dnia, gdy zostało wykonane takie polecenie.
Zasiedzenie	Od dnia, gdy uprawomocniło się postanowienie sądu.
Nieodpłatne zniesienie współwłasności	Od dnia, gdy zawarto taką umowę lub ugodę albo uprawomocniło się orzeczenie sądu.
Nieodpłatna służebność, renta albo użytkowanie	Od dnia, gdy takie prawo zostało ustanowione.

 

Jeśli dostajesz majątek w częściach – złóż formularz SD-3 po otrzymaniu każdej części.

Jeśli dostaniesz majątek i zgłosisz to dopiero w czasie kontroli urzędu skarbowego albo urzędu celno-skarbowego – obowiązek podatkowy powstanie od dnia twojego zgłoszenia.

Formularz możesz złożyć bezpośrednio w odpowiednim urzędzie skarbowym albo wysłać pocztą.

Sprawdź, który urząd jest właściwy dla twojej sytuacji.

Jeśli dostajesz majątek w spadku, na podstawie zapisu, polecenia testamentowego lub zachowku

Wtedy złóż formularz w urzędzie skarbowym odpowiednim dla:

• miejsca położenia nieruchomości – jeśli przynajmniej jedna z rzeczy to:
  • nieruchomość,
  • użytkowanie wieczyste,
  • spółdzielcze własnościowe prawo do mieszkania,
  • spółdzielcze prawo do pomieszczenia użytkowego,
  • prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
  • prawo do wkładu mieszkaniowego w spółdzielni mieszkaniowej,
  • nieodpłatne użytkowanie nieruchomości lub służebność,
• ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy – w pozostałych przypadkach. Jeśli nie ma takiego miejsca – w urzędzie odpowiednim dla ostatniego miejsca jego pobytu. Dotyczy to też sytuacji, gdy dostajesz co najmniej 2 nieruchomości. 

Jeśli dostajesz majątek razem z innymi osobami i każde z was dostaje równe części o tych samych wartościach – możesz złożyć 1 wspólny formularz (składasz SD-3, a pozostałe osoby załączniki SD-3/A).

Na przykład dziedziczysz z bratem dom o wartości 400 000 zł. Każde z was dostaje ½ domu o wartości 200 000 zł. Możecie złożyć wspólny formularz.

Jeśli dostajesz majątek poprzez darowiznę, polecenie darczyńcy, zasiedzenie, nieodpłatne zniesienie współwłasności lub ustanowienie użytkowania i służebności

Wtedy złóż formularz w urzędzie skarbowym odpowiednim dla:

• miejsca położenia nieruchomości – jeśli przynajmniej jedna z nabytych rzeczy to:
  • nieruchomość,
  • użytkowanie wieczyste,
  • spółdzielcze własnościowe prawo do mieszkania,
  • spółdzielcze prawo do pomieszczenia użytkowego,
  • prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
  • nieodpłatne użytkowanie nieruchomości lub służebność,
• miejsca swojego zamieszkania w dniu, w którym powstał obowiązek podatkowy – w pozostałych przypadkach. Jeśli składasz wspólny formularz za kilka osób, możesz to zrobić w urzędzie skarbowym odpowiednim dla jednej z osób.

Jeśli dostajesz nieodpłatną rentę, czyli inna osoba regularnie przekazuje ci pieniądze albo rzeczy

Wtedy złóż formularz w urzędzie skarbowym, który był właściwy dla miejsca twojego zamieszkania w dniu, w którym powstał obowiązek podatkowy. Jeśli nie ma takiego miejsca – w urzędzie skarbowym właściwym dla ostatniego miejsca twojego pobytu w tym dniu.

Jeśli dostajesz prawo do wkładu oszczędnościowego, który jest wypłacany na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci, albo dostajesz jednostki uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu

Wtedy złóż formularz w urzędzie skarbowym właściwym dla ostatniego miejsca zamieszkania osoby, która przekazała ci swój majątek. Jeśli nie ma takiego miejsca – w urzędzie skarbowym odpowiednim dla ostatniego miejsca jej pobytu.

Jeśli dostajesz majątek, który jest położony choć w części za granicą

Wtedy złóż formularz w urzędzie skarbowym, który był właściwy dla miejsca twojego zamieszkania w dniu, w którym powstał obowiązek podatkowy. Jeśli nie ma takiego miejsca – w urzędzie skarbowym właściwym dla ostatniego miejsca twojego pobytu w tym dniu.

Jeśli składasz wspólny formularz za kilka osób – możesz to zrobić w urzędzie skarbowym odpowiednim dla jednej z osób.

Sprawdź adresy urzędów.

Formularz możesz też złożyć w dowolnym centrum obsługi przy urzędzie skarbowym (nie każdy urząd ma takie centrum). Pracownik przekaże twój formularz do odpowiedniego urzędu skarbowego.

Złożenie formularza jest bezpłatne.

Podatek obliczy za ciebie urząd skarbowy. Uwzględni kwotę wolną od podatku i skalę podatkową.

Zapłać podatek w ciągu 14 dni od dnia, w którym dostaniesz decyzję urzędu. W decyzji będzie kwota, którą masz zapłacić.

Sprawdź, jakie są skale podatkowe i jak urząd wylicza podatek

Urzędnik oblicza podatek od kwoty, która jest ponad kwotę wolną od podatku. Na przykład jeśli jesteś w III grupie podatkowej – zapłacisz podatek od kwoty powyżej 5733 zł.

I grupa podatkowa – najbliższa rodzina – jeśli nadwyżka (kwota wolna od podatku to 36 120 zł) wynosi:

• do 11 833 zł – podatek wynosi 3% tej nadwyżki,
• powyżej 11 833 zł do 23 665 zł – podatek wynosi 355 zł + 5% od kwoty ponad 11 833 zł,
• powyżej 23 665 zł – podatek wynosi 946,60 zł + 7% od kwoty ponad 23 665 zł.

II grupa podatkowa – dalsza rodzina – jeśli nadwyżka (kwota wolna od podatku to 27 090 zł) wynosi:

• do 11 833 zł – podatek wynosi 7% tej nadwyżki,
• powyżej 11 833 zł do 23 665 zł – podatek wynosi 828,40 zł + 9% od kwoty ponad 11 833 zł,
• powyżej 23 665 zł – podatek wynosi 1893,30 zł + 12% od kwoty ponad 23 665 zł.

III grupa podatkowa – jeśli nadwyżka (kwota wolna od podatku to 5733 zł) wynosi:

• do 11 833 zł – podatek wynosi 12% tej nadwyżki,
• powyżej 11 833 zł do 23 665 zł – podatek wynosi 1420 zł + 16% od kwoty ponad 11 833 zł,
• powyżej 23 665 zł – podatek wynosi 3313,20 zł + 20% od kwoty ponad 23 665 zł.

Wyjątkowo – jeśli dostaniesz własność przez zasiedzenie – zapłacisz 7% od wartości takiej rzeczy.

Jeśli nie zgłosisz majątku z darowizny albo polecenia darczyńcy i przyznasz się do tego dopiero w czasie kontroli urzędu skarbowego albo urzędu celno-skarbowego – zapłacisz 20% podatku, niezależnie od grupy podatkowej.

Możesz skorzystać z ulg i zwolnień z podatku, jeśli:

• masz polskie obywatelstwo albo mieszkasz na stałe w Polsce,
• mieszkasz na stałe w kraju Unii Europejskiej, Islandii, Liechtensteinie, Norwegii albo masz obywatelstwo jednego z tych państw.

Zazwyczaj ulgi i zwolnienia są związane ze stopniem pokrewieństwa między tobą a osobą, która przekazuje ci swój majątek. Poniżej sprawdź, w której jesteś grupie.

I grupa podatkowa – najbliższa rodzina

• mąż lub żona
• dzieci (również adoptowane)
• wnuki, prawnuki
• rodzice (również adopcyjni)
• dziadkowie, pradziadkowie
• brat lub siostra
• ojczym i macocha
• pasierbice, pasierbowie
• zięciowie, synowe
• teściowie

II grupa podatkowa – dalsza rodzina

• dzieci, wnuki i prawnuki rodzeństwa
• rodzeństwo rodziców, na przykład siostra twojego ojca
• małżonkowie rodzeństwa, na przykład mąż twojej siostry
• małżonkowie rodzeństwa małżonka – na przykład masz żonę, która ma brata, chodzi wtedy o jego żonę
• rodzeństwo małżonka
• małżonkowie wnuków i prawnuków
• dzieci, wnuki, prawnuki, małżonkowie pasierbów i pasierbic

III grupa podatkowa – reszta rodziny i osoby spoza niej

Szczegółowy opis ulg i zwolnień.

Jeśli masz wątpliwości, jak załatwić sprawę:

• zadzwoń pod numer Krajowej Informacji Skarbowej:
  • 801 055 055 – z telefonu stacjonarnego,
  • 22 330 03 30 – z telefonu komórkowego,
• zadzwoń lub idź do urzędu skarbowego. Sprawdź numer telefonu i adres urzędu.

• Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2021 r. poz. 1043, ze zm.)
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27 listopada 2015 r. w sprawie zeznania podatkowego składanego przez podatników podatku od spadków i darowizn (Dz.U. poz. 2068)
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie pobierania przez płatników podatku od spadków i darowizn (Dz.U. poz. 2004)
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 sierpnia 2005 r. w sprawie właściwości organów podatkowych (Dz.U. z 2022 r. poz. 565)