Polska w Hiszpanii

Pokaz organizowany przez Filmoteca Española i Fundację AVA Arts, przy wsparciu i honorowym patronacie Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Madrycie oraz we współpracy z Instytutem Polskim w Madrycie.

„Syndrom Hamleta” prezentuje portret młodych Ukraińców urodzonych po upadku Związku Radzieckiego, pokolenia ukształtowanego w czasach transformacji politycznej i naznaczonego wojną.

Punktem wyjścia dla dokumentu jest spektakl teatralny inspirowany Hamletem Szekspira. Oglądając próby i słuchając historii bohaterów dowiadujemy się o ich traumach i bolesnej przeszłości, która teraz, po inwazji Rosji na Ukrainę, staje się ich teraźniejszością i przyszłością.

SYNOPSIS

Wojna naznaczyła pokolenie młodych ludzi na Ukrainie. Na kilka miesięcy przed rosyjską inwazją w 2022 roku piątka bohaterów przeżywa na scenie brutalne doświadczenia ostatnich kilku lat, próbując przezwyciężyć traumę.

Każdy z nich na swój sposób radzi sobie z rozczarowaniem, bezradnością czy złością. SŁAWIK jako żołnierz i więzień doświadczył prawdziwego piekła wojny. KATIA zdecydowała się walczyć na froncie i ma nadzieję, że matka ją zrozumie i wybaczy. RODION uciekł przed konfliktem zbrojnym w Donbasie, a teraz jako osoba LGBT zmaga się z rosnącą homofobią na porewolucyjnej Ukrainie. ROMAN służył jako sanitariusz, ratując życie rannym żołnierzom i wciąż zmaga się z traumatycznymi wspomnieniami. OKSANA chce po prostu zapomnieć i wyjechać z kraju. Dla nich wszystkich, niezależnie od reprezentowanych poglądów i wartości, ostatnie lata były strasznym doświadczeniem, które odcisnęło piętno na ich psychice. Dla każdego z nich scena teatralna staje się trybuną, z której mogą wykrzyczeć i wyrazić swój ból, zadając sobie jednocześnie pytanie, niczym Hamlet: być albo nie być?

Twórcy filmu „Syndrom Hamleta”, obserwując za pomocą kamery proces twórczy spektaklu teatralnego, portretują z bliskiej i intymnej perspektywy pierwsze ukraińskie pokolenie urodzone po upadku Związku Radzieckiego: młodych Ukraińców, którzy dążą do zmiany kraju nękanego konfliktami i chcą zbudować własne życie.

BOHATEROWIE

Katia (34 lata)

Urodziła się w Charkowie. Studiowała stosunki międzynarodowe na Uniwersytecie Kijowskim i była w mieście, gdy rozpoczęły się protesty studenckie. Pewnego dnia, ciągnięta przez tłum, dotarła na Plac Majdański. Została tam do końca, wraz z innymi studentami ustawiała barykady i przygotowywała koktajle Mołotowa. Kiedy wybuchła wojna, zaciągnęła się do jednego z pierwszych batalionów ochotniczych. Walczyła przez półtora roku. W 2016 roku rozpoczęła pracę w Centrum Inicjatyw Obywatelskich na wschodniej Ukrainie, dokumentując zbrodnie wojenne. Od początku rosyjskiej inwazji 24 lutego 2022 roku walczy w szeregach ukraińskiej armii.

Oksana (34 lata)

Aktorka filmowa i teatralna, absolwentka Uniwersytetu Artystycznego w Charkowie. W grudniu 2013 roku dołączyła do protestujących na Majdanie, wzywając do zmian w ukraińskich teatrach, występując przeciwko korupcji i bezprawiu. Od 2014 roku występowała w niezależnych teatrach, współpracując z różnymi organizacjami społecznymi i kulturalnymi. Zagrała główną rolę w filmie Maryny Er Gorbach „Klondike”, ukraińskim kandydacie do Oscara w 2022 roku. Obecnie pracuje w Teatrze Powszechnym w Warszawie.

Sławik (30 lat)

Urodził się w zachodniej Ukrainie. Po wybuchu wojny w Donbasie porzucił studia na Uniwersytecie Artystycznym w Charkowie, by wstąpić do wojska. Brał udział w krwawych walkach na lotnisku w Doniecku, podczas siedmiodniowego oblężenia był świadkiem śmierci większości swoich towarzyszy. Przeżył niewolę, został uwolniony dzięki interwencji ojca. W późniejszych latach studiował prawo i uzyskał stopień oficerski w armii ukraińskiej. Od początku rosyjskiej inwazji w 2022 roku walczy w jej szeregach.

Rodion (27 lat)

Urodził się w Doniecku. Jest scenografem filmowym, a także aktywistą na rzecz społeczności LGBTQ na Ukrainie. W 2014 roku uczestniczył w proukraińskich protestach w Doniecku. Gdy sytuacja w Donbasie stała się krytyczna, przeniósł się do Kijowa, gdzie studiował w Akademii Sztuki Dramatycznej. Kilka dni po rosyjskiej inwazji przeniósł się do Lwowa, gdzie obecnie szyje mundury wojskowe i uczestniczy w organizacji pomocy humanitarnej dla uchodźców.

Roman (36 lat)

Urodził się we Lwowie. Pracował jako aktor w Teatrze Dramatycznym „Łesia Ukrainka” oraz w Teatrze Narodowym we Lwowie. W 2015 roku został powołany do wojska. Nie chciał walczyć z bronią w ręku, więc został sanitariuszem bojowym i spędził półtora roku na linii frontu. Uratował życie wielu żołnierzom. Po powrocie z wojny cierpiał na zespół stresu pourazowego. Od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę pomaga jako sanitariusz w szeregach ukraińskiej armii.

REŻYSERZY

ELWIRA NIEWIERA

reżyserka, scenarzystka

Syndrom Hamleta to trzeci pełnometrażowy film fabularny, który współreżyserowała z Piotrem Rosołowskim, wcześniej wspólnie zrealizowali dwa dokumenty: „Efekt domina” (Nagroda dla Najlepszego Dokumentu w Konkursie Krajowym i Międzynarodowym na Krakowskim Festiwalu Filmów Dokumentalnych, Golden Dove Award na Festiwalu Filmowym w Lipsku) oraz „Książę i dybuk” (Venezia Classic Award dla Najlepszego Dokumentu o Kinie na Festiwalu Filmowym w Wenecji, Nagroda Polskiej Akademii Filmowej Orzeł dla Najlepszego Dokumentu 2019).  Przemiany polityczne, społeczne i kulturowe w Europie Wschodniej są głównym tematem jej działalności artystycznej, docenionej nagrodą Young German Cinema Award (2020) oraz prestiżową amerykańską nagrodą Chicken & Egg Award (2021).

PIOTR ROSOŁOWSKI

reżyser, autor zdjęć

Studiował na Wydziale Radia i Telewizji im. Krzysztofa Kieślowskiego w Katowicach (Uniwersytet Śląski), był stypendystą Akademii Sztuk Medialnych w Kolonii (Niemcy). Jest współautorem nominowanego do Oscara filmu dokumentalnego „Berliner Rabbit” (2009). Wraz z Elwirą Niewierą współreżyserował filmy dokumentalne „Efekt domina” (2014) oraz „Książę i dybuk” (2017), nagrodzony na festiwalu w Wenecji. Pracował jako autor zdjęć do wielu filmów dokumentalnych i fabularnych, w tym „Na linii” Reto Caffiego. Został wyróżniony Nagrodą Młodego Kina Niemieckiego (2020), Nagrodą Polskiego Stowarzyszenia Autorów Zdjęć Filmowych (PSC) oraz Nagrodą American Cinematographer Magazine za film dokumentalny „Ściana cieni” Elizy Kubarskiej (2020).