Horyzontalny Punkt Kontaktowy Polska Centralna przedstawia grant Frontsh1p.
30.09.2024
Horyzont wspiera transformację energetyczną. Projekt: A frontrunner approach to systemic circular, holistic & inclusive solutions for a new paradigm of territorial circular economy.
Realizowany przez Uniwersytet Łódzki projekt, „A frontrunner approach to systemic circular, holistic & inclusive solutions for a new paradigm of territorial circular economy”, prowadzi badania w zakresie transformacji energetycznej. Jest często nazywany najbardziej polskim projektem w UE. W grant zaangażowanych jest 38 uczestników w tym aż 13 z Polski.
Tematyką grantu wartego ponad 19 milionów Euro jest zapewnienie zielonej i sprawiedliwej transformacji w kierunku dekarbonizacji systemów produkcji i konsumpcji, poprawy jakości życia i regeneracji terytorialnej systemów miejskich i wiejskich. Celem projektu jest transformacja gospodarki o obiegu zamkniętym w województwie łódzkim oraz powielenie zastosowanego modelu w 4 innych regionach w Portugalii, Holandii, Włoszech i Grecji. Systemowe wyzwania wymagają systemowych rozwiązań. Projekt Frontsh1p wdraża rozwiązania systemowe w 4 obszarach: opakowania drewniane, żywność i pasze, woda i składniki odżywcze, plastik i guma. Technologiczny CSS ma na celu efektywne wykorzystanie zasobów, radzenie sobie ze zmianą klimatu i redukcję emisji CO2 do atmosfery. Równolegle z pracami nad prototypami innowacji technologicznych poszukujemy najefektywniejszych sposobów i narzędzi zaangażowania społecznego w budowanie gospodarki cyrkularnej oraz przygotowujemy modele biznesowe a także efektywny model zarządzania publicznego (Circular Governence Model).
Odkryliśmy, że jeśli w regionie występuje wysoki poziom niewydolności rynku i zarządzania w zakresie zarządzania zasobami i surowcami, w tym odpadami, podejście klasyczne (odgórne) wdrażania polityki o obiegu zamkniętym jest nieskuteczne. Dlatego jednym z ważnych sukcesów projektu jest stworzenie nowego adaptacyjnego modelu wdrażania gospodarki o obiegu zamkniętym na poziomie lokalnym – CircuPuncture. Sposób ten można z sukcesem wykorzystać na poziomie regionu, gminy lub innych mniejszych terytorialnych kooperatyw takich jak np. wsie, osiedla, spółdzielnie mieszkaniowe czy większe organizacje. Testujemy i wdrażamy tą metodę w Łódzkim Obszarze Metropolitalnym oraz na terenie Związku Międzygminnego BZURA. Na przykład w Parzęczewie przetestowano wykorzystanie obszarów nieużytków do systemowych upraw roślin oleistych w celu produkcji bioplastiku, degradowalnego w biogazowniach; w celu 100% wykorzystania odpadów biologicznych ze szkolnej stołówki zainstalowano prototypową kontenerową biogazownie. Energia z biogazowni jest wykorzystywana do uprawy roślin w szkolnej szklarni edukacyjnej.
CircuPuncture to metoda promująca podejście zasobowe do rozwoju, obejmująca przygotowanie strategii zarządzania zasobami, w oparciu o Misje zasobowe, innowacyjne-cyrkularne systemowe rozwiązania oraz działania w obszarach Wyzwań cyrkularnych. W CircuPuncture stosujemy akupunkturę działań w miejscach niezamkniętych pętli gospodarowania zasobami. Model jest uniwersalny i jest aktualnie replikowany w wybranych regionach w Portugalii, Grecji, Włoszech i Holandii. Metodyka CircuPuncture jest zgodna z Circular Economic Action Plan i Green Deal.
Jak rezultaty projektu wpłyną na proces transformacji energetycznej?
Technologiczne cyrkularne systemowe rozwiązania (CSS) powstające w projekcie przyczynią się do transformacji energetycznej regionu zarówno poprzez ograniczenie konwencjonalnych surowców używanych do produkcji energii, ale także poprzez ograniczenie emisji CO2 do atmosfery. Na przykład w ramach projektu Frontsh1p firma K-Flex wdraża wykorzystanie CO2 do produkcji gumy izolacyjnej. Dzięki temu zastąpi szkodliwy azodikarbonamid o ok. 30% i zastąpi go naturalnym CO2 pochodzącym z innych procesów produkcyjnych. Na redukcji CO2 koncentruje się także kolejna, innowacyjna technologia dotycząca zgazowania biomasy w celu wytwarzania ciepła odnawialnego i wychwytywania CO2 po spalaniu, w celu uzyskania ujemnych emisji dwutlenku węgla i zmniejszenia emisji NOx o ponad 20%. W projekcie testowane są także specjalne rodzaje mikroalg na ściekach przemysłowych. Ich zadaniem jest wychwytywanie węgla z gazów przemysłowych poprzez fotosyntezę mikroalg. Zakłada się redukcję do 5 mln ton CO2 wychwyconego z przemysłu. Interesującym rozwiązaniem systemowym jest także zagospodarowanie drewna niskiej jakości – odpadów z palet używanych w przemyśle. Odpady te zostają zgazowywane w celu wytworzenia ciepła poprzez spalanie gazu. Spaliny zostają oczyszczone, a CO2 wychwytywane. Węgiel drzewny wykorzystywany jest do wzbogacenia właściwości nawozowych kompostu oraz jako pigment i wypełniacz w przemyśle tworzyw sztucznych.
Model CircuPuncture: adaptacyjna metoda transformacji cyrkularnej samorządów terytorialnych
Autor: Zbigniew Przygodzki
Projekt Frontsh1p, dr hab. Zbigniew Przygodzki, prof. UŁ, Uniwersytet Łódzki, https://frontsh1p.eu/