W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Tragiczny los urzędnika celnego Jana Moszyńskiego i jego rodziny

Napis Jak to dawniej bywało - z kart historii podlaskiej KAS
Obok symbol KAS oraz napis #HistoriaPodlaskiejKAS
  • W Archiwum Raczkowskim w Gminnym Ośrodku Kultury w Raczkach można odnaleźć dokumenty, z których poznajemy tragiczną historię Jana Moszyńskiego i jego rodziny.
  • To historia nie tylko urzędnika celnego z Raczek, ale przede wszystkim bohatera wojny polsko-bolszewickiej i ofiary niemieckich represji podczas II wojny światowej.
  • Życiorys Jana Moszyńskiego to kolejny rozdział dziejów podlaskiej skarbowości opisywanych w ramach cyklu „Jak to dawniej bywało – z kart historii podlaskiej KAS".

W Raczkach w okresie międzywojennym istniało kolejowe przejście graniczne z Prusami Wschodnimi.  Istniał tam także urząd celny, który w początkowym okresie funkcjonował jako urząd celny kolejowy II klasy uzyskując pod koniec lat 20-tych XX w. uprawnienia urzędu klasy I. W pobliskiej Lipówce na drodze do Olecka funkcjonował natomiast posterunek celny z czasem przemianowany na ekspozyturę urzędu celnego w Raczkach z uprawnieniami urzędu II klasy.

W Urzędzie Celnym w Raczkach pełnił służbę w stopniu podkomisarza skarbowego Jan Moszyński. Jego losy i kariera w sposób szczególny związane są z losami II Rzeczypospolitej, a dowiadujemy się o nich w szczególności z zachowanej relacji syna Tadeusza oraz licznych zachowanych dokumentów.

Jan Moszyński urodził się 10 czerwca 1898 r. w Wągrowcu w Wielkopolsce. Podczas walk w Powstaniu Wielkopolskim został wzięty do niewoli, z której udało mu się zbiec. Raniony w trakcie walk powstańczych, po rekonwalescencji został przydzielony do 58 pułku Piechoty Wielkopolskiej, z którym walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Za swoją postawę w czasie służby wojskowej został odznaczony Krzyżem Walecznych i Krzyżem Niepodległości. Służbę wojskową zakończył w stopniu podporucznika.

W 1922 r. rozpoczął służbę w Straży Celnej, którą pełnił na śląskim odcinku granicy z Niemcami nad rzeką Prosną w placówce w Strokrzepicach. W tym okresie zawarł też związek małżeński z Heleną-Feliksą, z którą miał czwórkę dzieci.

Pod koniec lat 20-tych XX w. przeszedł do administracji celnej. Początkowo służbę pełnił w Urzędzie Celnym w Turmońcie  na granicy z Łotwą, a następnie w Urzędzie Celnym w Raczkach, gdzie pracował jako inspektor celny do czasu wybuchu II wojny światowej.

W kwietniu 1940 r. został aresztowany przez Niemców w ramach akcji Inteligencja (Intelligenzaktion). Osadzono go w obozie koncentracyjnym Mauthausen/Gusen z numerem obozowym 24938. Zginął 27 listopada 1940 r., a jego najbliższą rodzinę wysiedlono do Generalnego Gubernatorstwa po wcieleniu Suwalszczyzny do III Rzeszy.

Zobacz inne historie w ramach wystawy Jak to dawniej bywało – z kart historii podlaskiej KAS

#HistoriaPodlaskiejKAS

Obserwuj nas w serwisie X

Zdjęcia (6)

{"register":{"columns":[]}}