Komenda Powiatowa
Państwowej Straży Pożarnej
w Białogardzie

Po zakończeniu działań wojennych w marcu 1945r.,na terenie miasta Białogard zniszczeniu nieruchomości miejskich sięgały ok. 50%. Wśród ocalałych obiektów znajdowała się remiza strażacka do niedawna użytkowana przez Niemców, usytuowana naprzeciw gotyckiego kościoła pod wezwaniem NMP. Zbliżający się szybko front spowodował, że poprzedni użytkownicy opuszczając w popłochu miasto pozostawili część wyposażenia remizy: parciane węże, prądownice, sikawkę drabiny, oraz podręczny sprzęt gaśniczy. Pozostawiono również odzież ochronną i hełmy. Taki stan rzeczy zastają pierwsi strażacy.

Panujący początkowo po wyzwoleniu chaos, zwiększony ruch ludności, występujące sabotaże i rabunki, wymagały podjęcia energicznych działań operacyjnych ze strony tworzących się władz miejskich.

Dla zapewnienia ładu i porządku społecznego powołano w mieście, obok Milicji Obywatelskiej, Miejską Zawodową Straż Pożarną. Jej pierwszym organizatorem był instruktor powiatowy ppor. Henryk Jasiński. Do szeregów powołanej straży weszli przede wszystkim przesiedleńcy z dawnych ziem polskich, repatrianci ze wschodu oraz jeńcy wojenni i przymusowi robotnicy przebywający w czasie wojny w rejonie Białogardu. Stan osobowy wynosił wówczas 12 osób. Wśród pierwszych strażaków znaleźli się m. in. obywatele: Dragański Stanisław, Hancewicz Józef, Sikora Leon, Pacer Stanisław, Bodys Feliks oraz Rutkowski Tadeusz pełniący funkcję komendanta.

W 1946 r. funkcję Komendanta przejmuje Jan Mróz. Jednostka we własnym zakresie uzupełnia braki w sprzęcie ściągając go z odległych miejscowości i remontując. Do lata 1946 roku ZSP dysponuje samochodami przekazywanymi na dobę przez różne istniejące już zakłady produkcyjne. Latem 1946 roku jednostka otrzymuje z demobilu samochód ciężarowy "MERCEDES”. Jest to duży przełom i udogodnienie w działalności jednostki

Wiosną 1947 r. w związku z brakiem funduszy na płace władze miasta podejmują decyzję o rozwiązaniu Zawodowej Straży Pożarnej. W jej miejsce zostaje utworzone Pogotowie Ochotniczej Straży Pożarnej z 6 opłacanymi z urzędu etatami – (3 telefonistów i 3 kierowców). Członkowie POSP byli to w większości rzemieślnicy. Prezesem zostaje ob. Dnach Paweł, zaś funkcję naczelnika obejmuje ob. Kowalczyk J.

W tym też okresie zostaje utworzona strażacka dęta orkiestra jako pierwsza w województwie Szczecińskim. (Białogard podlegał pod woj. Szczecińskie) Bierze ona udział w licznych imprezach, zawodach strażackich jak i państwowych.

W Jednostce sukcesywnie zwiększa się ilość sprzętu, przybywa samochód GAZ z przydziału KWSP Szczecin, oraz 1 motopompa DKW-800. Mimo coraz większego wyposażenia, Pogotowie Ochotniczej Straży Pożarnej stanowi zbyt małą siłę bojową do prawidłowego zabezpieczenia miasta i powiatu. Wraz z odbudową i rozbudową życia gospodarczego miasta i jego regionu zmieniają się również wymagania wobec tego organu.

Nie wystarczą już same wyjazdy do pożaru – wynika potrzeba zabezpieczania ppoż. uruchomionych obiektów gospodarczych, a także konieczność lepszego sprawniejszego i skoordynowanego działania operacyjnego jednostki. Działalność taką może wykonać tylko jednostka zorganizowana a nie społeczna.

W lutym 1952 r. Prezydium Miejskiej Rady Narodowej podejmuje uchwałę o ponownym utworzeniu Miejskiej Zawodowej Straży Pożarnej. Na czele jej staje asp. Marian Markowski. Stan osobowy jednostki liczy 18 osób.
W tym czasie funkcję Komendanta Powiatowego pełni aspirant J. Kachnowic

Zasadniczy wpływ na utworzenie ZSP ma wprowadzenie w życie ustawy o ochronie ppoż. i jej organizacji z 4 II 1950r. Ona to wprowadza zasady planowej organizacji o ochronie ppoż. w państwie. Uwzględnia również takie zagadnienia jak:

• zapobieganie pożarom
• walkę z pożarami i innymi klęskami
• szkolenie
• planowanie potrzeb w wyposażeniu technicznych, oraz współpracę z P.O.P, związkami zawodowymi i organizacjami społecznymi

Te wszystkie zagadnienia przechodzą do życia utworzonej jednostki. Rozpoczynają się pierwsze wyjazdy strażaków na szkolenia doskonalące do szkół podoficerskich, na których poznają zasady prawidłowego dowodzenia organizacji działań operacyjno – taktycznych, właściwe wykorzystanie sił i środków, organizację sieci łączności radiowej i wiele innych zagadnień pomocnych w pracy zawodowej. Zdobytą wiedzę i umiejętności po powrocie starają się przekazać pozostałej załodze poprzez prowadzenie szkoleń i ćwiczeń, na co dzień.

Strażacy z ZSP Białogard nie tylko gaszą pożary, ale również startują w różnego rodzaju imprezach sportowych, zdobywając w 1957 r. I miejsce w organizowanych przez Komendę Wojewódzką Straży Pożarnych w Koszalinie Zawodach Pożarniczych.( W wyniku reorganizacji Białogard przechodzi pod woj. Koszalińskie) W 1964 r. zajmuje II miejsce zdobywając srebrny medal w Krajowych Zawodach Pożarniczych w Zabrzu. W 1966 r. zajmuje również II miejsce w Międzynarodowych Zawodach Pożarniczych w Sopocie. Z czasem polepszeniu ulega wyposażenie w sprzęt ratowniczo-gaśniczy. ZSP otrzymuje nową motopompę i samochód gaśniczy GBAM STAR 25. Zachodzą zmiany kadrowe zarówno na stanowisku komendanta ZSP. Jak i w składzie podziału bojowego. W roku 1957 zostaje połączony etat komendanta ZSP i komendanta powiatowego. Do 1970 r kolejno stanowiska komendanta powiatowego piastują:

• do 1957 aspirant Kachnowicz. J.
• od 1957 – 1960 ppor. Zimmer Edward.
• od 1960 – 1967 ppor. Półtorak Antoni
• od 1967 – 1970 ppor. Radzikowski Józef
• w lutym 1970 r por. Zmierczak Maciej

W tym okresie teren operacyjnego działania jednostki obejmuje 7 gmin: Białogard, Karlino, Tychowo, Sadkowo, Podwilcze, Pomianowo, Rogowo. Przybywają jednostki terenowe i zakładowe typu „S” jak: Łęczno, Białogórzyno, Pomianowo, Dobrowo, Smęcino, Karścino Podwilcze, Nasutowo. Wiosną 1971 r. przy ulicy Szosa Połczyńska 1 zostaje rozpoczęta budowa nowej typowej strażnicy przy bardzo dużym zaangażowaniu załogi. W godzinach wolnych od służby większość załogi przychodziła na plac budowy nieść swoją pomoc. Wśród najbardziej zaangażowanych znaleźli się: st.ogn.Dragański T, Płucienik W, Stankiewicz M, Galiński R. Równocześnie z budową strażnicy z inicjatywy aktywu jednostki rozpoczęto budowę we własnym zakresie ośrodka rek – wypocz w Byszynie. 30 maja 1973 r strażnica zostaje oddana do użytku, a uroczyste otwarcie następuje 2 miesiące później 22 lipca tegoż roku. Z momentem oddania obiektu do użytku przystąpiono do uporządkowania placu wokół remizy. Nieoceniony wkład w tym zakresie wniósł st.ogn.Górniak T. Sprowadził on, zasadził i pielęgnował różne rośliny ozdobne, kwiaty, krzewy i drzewka owocowe. Stanowiły one i są do dnia dzisiejszego atrakcyjnym wystrojem zewnętrznym ZSP Białogard.

Pod koniec roku 1975 ulega zmianie park samochodów bojowych.

W skład wyposażenia jednostki wchodzą teraz samochody: GBA, GCBA, GPr 1500. Otrzymano również przyczepy: oświetleniową, oddymiającą, wężową oraz na środek pianotwórczy.

Eksploatowane do 1975 roku samochody GBAM, GBA przechodzą na wyposażenie jednostek terenowych OSP do Łęczna, Pomianowa, Karlina. Następują kolejne zmiany na stanowisku komendanta:

• w październiku 1976 r mjr Barów Antoni
• w maju 1979 r mł. chor. Bauman Marek
• w maju 1981 r por Zawisza Włodzimierz
• w październiku 1981 r chor. Warszawski Krzysztof

W tym też okresie czasu następuje w ZSP dalsza poprawa warunków pracy. Położono asfaltową nawierzchnię na placu dojazdowym do strażnicy. Dobudowano boks garażu na podnośnik hydrauliczny. Przebudowano Rejonowe Stanowisko Kierowania, wymieniono okna ściany frontowej budynku strażnicy, położono nową elewację.

9 grudzień 1980 roku – pada deszcz ze śniegiem, wieje silny wiatr. Pełniąca dyżur zmiana I pod dowództwem st ogn Górniaka T. nie przeczuwa zbliżającego ją niebawem wyjazdu do pożaru, który ściągnie uwagę całego społeczeństwa polskiego, a także krajów sąsiednich. Zbliża się godzina 1725 dyspozytor RSK st kpr. Bogatko Alicja. Odbiera telefon o pożarze – pali się wiertnia Daszewo I. Do pożaru wyruszają trzy wozy GBA, GCBA, GPr 1500 o godz. 1742 są już na miejscu. To, co zastają przekracza wszelkie wyobrażenie. Pierwsze chwile pożaru

Takie sytuacje spotyka się u nas w Polsce tylko w filmach. Strach i fascynacja. Płonie gaz, wieża wiertnicza przewrócona na skutek dużego promieniowania cieplnego. Zagrożone barakowozy mieszkalne pracowników wiertni orz budynki gospodarcze zamieszkujących w pobliżu rolników. Ogień jest tak duży, Ze tworzy nad pobliskim miastem Karlino ogromną łunę stając się widocznym na odległość 30 km. Dowodzenie akcją obejmuje mł. chor. Marek Bauman, komendant ZSP. Strażacy rozpoczynają natychmiastową ewakuację ludzi i sprzętu. O godz. 1845 d – ctwo obejmuje Komendant Wojewódzki SP płk. poż. Witold Kaźmierczak

Jednocześnie przybywają kolejne wozy strażackie ze: Szczecinka, Świdwina, Kołobrzegu Koszalina.

Wieść o pożarze gazu pod Karlinem błyskawicznie rozchodzi się w Polskę. O godz. 2145 zostaje zakończona ewakuacja barakowozów i pobliskich gospodarstw. Zamknięto dla ruchu 8 km odcinek szosy. Ogień w dalszym ciągu płonie sięgając do 100 m w górę – powodując poczucie bezradności. Szkoda każdej tony ropy i każdego m3 gazu. Straty rosną z minuty na minutę idąc w dziesiątki mln zł. W miarę upływu czasu formuje się sztab, którego zadaniem jest rozpracowanie taktyczne sposobu ugaszenie ognia. 11 grudnia sformułowano ogólne zasady gaszenia. W między czasie KGSP przystępuje do formowania kolumny gaśniczej. W nocy z 12 na 13 grudnia koszalińscy strażacy podejmują w ograniczonej skali atak doświadczalny. Eksperyment ten dowodzi celowości użycia tylko wody i piany. 10. I. 1981 roku erupcja ropy i Gazu na wiertni Daszewo I zostaje opanowana.

Zasłużeni funkcjonariusze:

1. st. ogn. Górniak Tadeusz – d – ca zmiany
2. st. ogn. Wołoszyn Wacław– d – ca zmiany
3. st. ogn. Proksza Franciszek- kierowca
4. st. ogn. Płuciennik Wojciech- kierowca
5. st. ogn. Galiński Roman- kierowca
6. st. ogn. Ganczarewicz Stanisław- kierowca
7. st. ogn. Dragański Józef– d – ca sekcji
8. st. ogn. Leoniak Leon- d-ca sekcji
9. st. ogn. Mróz Stanisław- kierowca
10. st. ogn. Ławniczak Stanisław- d-ca sekcji
11. st. ogn. Staszewski Tadeusz– d – ca zmiany
12. st. ogn. Bogartko Leszek- d-ca sekcji
13. st. ogn. Winiarski Krzysztof- st. Ratownik

Komenda Powiatowa SP istniała do 1975 r. Następnie została przekształcona w Komendę Rejonową, a w czerwcu 1992 r. została przekształcona w Jednostkę Ratowniczo-Gaśniczą podległą Komendzie Rejonowej Straży Pożarnej w Kołobrzegu.

W wyniku zmian administracyjnych państwa z dniem 1 stycznia 1999 r. utworzono ponownie Komendę Powiatową Państwowej Straży Pożarnej w Białogardzie, która swym zasięgiem obejmuje powiat białogardzki.

Decyzją Zachodniopomorskiego Komendanta Wojewódzkiego na funkcję Komendanta Powiatowego PSP zostaje powołany st. kpt. mgr Tadeusz Reszko. W tym czasie komenda zatrudniała 49 strażaków oraz 1 pracownika cywilnego. Pierwszy okres działalności był ukierunkowany na zorganizowanie pracy komendy, a tym samym na dostosowanie obiektu do jej potrzeb. W 2000 roku Komenda Powiatowa dzięki środkom finansowym pozyskanym od Starosty Powiatu Białogardzkiego, Komendanta Głównego PSP oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska, dokonała zakupu ciężkiego samochodu ratowniczo – gaśniczego JELCZ 014 R.

Lata 1999 – 2003 to okres wytężonej pracy mającej na celu podniesienie poziomu warunków socjalno – bytowych strażaków. Wykonano szereg prac modernizacyjnych, do których między innymi zaliczyć można: wymianę okien, bram garażowych, oraz ocieplenie budynku głównego.

Lata 2004 – 2007 to kolejne modernizacje tutejszej jednostki. Do największych prac remontowych należały m.in. prace związane z pomalowaniem elewacji budynku i zamontowaniem logo, kapitalny remont przepompowni ścieków, prace remontowe wewnątrz budynku oraz rozpoczęta w 2005r. i już częściowo zakończona inwestycja polegająca na budowie nowego budynku garażowo – warsztatowo – magazynowego.

W 2007 roku minęło 15 lat od momentu powstania Państwowej Straży Pożarnej i 8 rocznica funkcjonowania Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Białogardzie.